Kuran ve Nutuk

  • KUR’AN ve NUTUK-13

    KUR’AN ve NUTUK-13

      Ulusal Gösterilerin Yankıları   Bu nota örneğiyle verdiğim yanıtın örneği bütün komutanlara, vali ve mutasarrıflara genelge ile bildirildi.   O günlerde İngiliz Muhipler Cemiyetiyle birlik olarak bütün ulusça İngiltere’den yardım istenmesinin bu dernek adına, Sait Molla imzasıyla bütün belediye başkanlıklarına bir telle bildirildiğini ve bu teli etkisiz bırakmak için, ulusu gereği gibi aydınlatmakla birlikte…

  • KUR’AN ve NUTUK-12

    KUR’AN ve NUTUK-12

    Ulusal Gösteri Toplantıları Verdiğim bu yönerge üzerine her yerde gösteriler yapılmaya başlandı. Yalnız sayılı yerlerde, birtakım kuruntular yüzünden, duraksamalar olduğu anlaşılmıştır. Örneğin: On Beşinci Kolordu Komutanının Trabzon ile ilgili olarak gönderdiği 9 Haziran 1919 günlü şifreden (belge: 21): “Gösteri toplantısı sırasında Rumların uygunsuz davranışlarda bulunabilecekleri ve hiç yoktan kötü bir olay çıkabileceği düşünülerek, gösteri toplantısına…

  • KURAN ve NUTUK-11

    KURAN ve NUTUK-11

    Ulusal Örgütler Kurulması ve Ulusun Uyarılması   Bir hafta kadar Samsun’da ve 25 Mayıstan 12 Hazirana dek Havza’da kaldıktan sonra Amasya’ya gittim. Bu süre içinde bütün yurtta ulusal örgütler kurulması gerektiğini bir genelge ile bütün komutanlara ve sivil örgütlerin baş yöneticilerinebildirdim. Dikkate değer ki, İzmir’e ve daha sonra Manisa’yı ve Aydın’ı düşmanın ele geçirişi ve…

  • KUR’AN ve NUTUK-10

    KUR’AN ve NUTUK-10

    Harekete Geçmek İçin Yapılan Ön Hazırlıklar Ordu İle İlişki Şimdi baylar, ilk iş olmak üzere bütün orduyla ilişki kurmak gerekli idi. Erzurum’da On Beşinci Kolordu Komutanı’na na 21 Mayıs 1919’da yazdığım bir şifrede: “Genel durumumuzun almakta olduğu korkunç şekilden pek üzgün olduğumu; ulusa ve yurda borçlu olduğumuz en son vicdan ödevini yakından, birleşik çalışmayla, en…

  • KUR’AN ve NUTUK-9

    KUR’AN ve NUTUK-9

    Uygulamayı Evrelere Ayırmak ve Adım Adım İlerleyerek Amaca Varmak   Türk ata yurduna ve Türkün bağımsızlığına saldıranlar kimler olursa olsun, onlara bütün ulusça silahlı olarak karşı çıkmak ve onlarla savaşmak gerekiyordu. Bu önemli kararın bütün gereklerini ve zorunluluklarını ilk gününde açıklamak ve söylemek, elbette yerinde olamazdı. Uygulamayı birtakım evrelere ayırmak ve olaylardan yararlanarak ulusun duygu…

  • KUR’AN ve NUTUK-8

    KUR’AN ve NUTUK-8

    Ya Bağımsızlık Ya Ölüm   Bu kararın dayandığı en sağlam düşünüş ve mantık şu idi: Temel ilke, Türk ulusunun onurlu ve şerefli bir ulus olarak yaşamasıdır. Bu, ancak tam bağımsız olmakla sağlanabilir. Ne denli zengin ve gönenmiş olursa olsun, bağımsızlıktan yoksun bir ulus, uygar insanlık karşısında uşak durumunda kalmaktan öteye gidemez. Yabancı bir devletin koruyuculuğunu…

  • KUR’AN ve NUTUK-7

    KUR’AN ve NUTUK-7

    Düşünülen Kurtuluş Yolları   Şimdi baylar, izin verirseniz size bir soru sorayım:   Bu durum ve koşullar karşısında kurtuluş için, nasıl bir karar düşünülebilirdi?  Açıkladığım bilgilere ve gözlem sonuçlarına göre üç türlü karar ortaya atılmıştı:  Birincisi, İngiltere’nin koruyuculuğunu (İngiltere’nin himayesini) istemek,  İkincisi, Amerika’nın güdümünü (mandasını) istemek.  Bu iki türlü karara varmış olanlar, Osmanlı Devleti’nin bir bütün…

  • KUR’AN ve NUTUK-6

    KUR’AN ve NUTUK-6

    Genel Duruma Dar Bir Çerçeveden Bakış   Bu açıklamadan sonra genel durumu, daha dar bir çerçeve içine alarak, çabucak ve kolayca, hep birlikte gözden geçirelim: Düşman devletler Osmanlı Devleti’ne ve ülkesine maddi ve manevi bakımdan saldırmışlar; yok etmeye ve paylaşmaya karar vermişler. Padişah ve Halife olan kişi, hayat ve rahatını kurtarabilecek çareden başka bir şey…

  • KUR’AN ve NUTUK-5

    KUR’AN ve NUTUK-5

    Amerika’nın Güdümünü İsteyenler İstanbul’daki kadın erkek birtakım ileri gelen kişiler de, gerçek kurtuluşu Amerika’nın Güdümünü (mandasını) istemek ve sağlamakta görüyorlardı. Bu kanıda olanlar, düşüncelerinde çok direndiler, tam uygun işin, kendi görüşlerinin desteklenmesi olduğunu kanıtlamaya çok çalıştılar.  Ordumuzun Durumu  Genel durumu saptamak için ordu birliklerinin nerelerde ve ne durumda olduklarını açıklamak isterim. Anadolu’da, başlıca iki ordu…

  • KUR’AN ve NUTUK-4

    KUR’AN ve NUTUK-4

    Yurt İçinde ve İstanbul’da Ulusal Varlığa Düşman Kuruluşlar   Kurulmaya başlayan bu örgütlerden başka, ülke içinde daha birtakım girişimler ve kuruluşlar da ortaya çıkmıştı. Özellikle Diyarbakır, (belge: 8, 9) Bitlis, Elazığ illerinde, İstanbul’dan yönetilen Kürt Teali Cemiyeti (Kürt Yükselme Derneği) vardı. Bu derneğin amacı, yabancı devletlerin koruyuculuğu altında, bir Kürt hükümeti kurmaktı. Konya ve dolaylarında,…

  • KUR’AN ve NUTUK -3

    KUR’AN ve NUTUK -3

    Ulusal Kuruluşlar, Siyasal Amaçlar   Bu derneklerin kuruluş amaçları ve siyasal erekleri üzerine kısaca bilgi vermek uygun olur düşüncesindeyim. Trakya-Paşaeli Cemiyeti’nin ileri gelenlerinden kimisiyle daha İstanbul’da iken görüşmüştüm. Osmanlı Devleti’nin çökeceğini kesinliğe yakın bir olabilirlik içinde görüyorlardı. Osmanlı yurdunun parçalanacağı korkusu karşısında Trakya’yı, olabilirse Batı Trakya’yı da birleştirerek, İslam ve Türk topluluğunu bir bütün olarak…

  • KUR’AN ve NUTUK-2

    KUR’AN ve NUTUK-2

    Düşünülen Kurtuluş Yolları   Durumun korkunçluğu ve ağırlığı karşısında, her yerde, her bölgede birtakım kişilerce kurtuluş yolları düşünülmeye başlanmıştı. Bu düşünceyle girişilen çalışmalar, birtakım örgütler doğurdu. Örneğin: Edirne ve çevresinde Trakya -Paşaeli adlı bir dernek vardı. Doğuda (belge: 3), Erzurum’da ve Elazığ’da (belge: 4), genel merkezi İstanbul’da olmak üzere Vilayeti Şarkiye Müdafaai Hukuku Milliye Cemiyeti…

  • KUR’AN ve NUTUK-1

    KUR’AN ve NUTUK-1

    NUTUK-1 Türk Yurdunun Genel Durumu Samsun’a Çıktığım Gün Genel Durum ve Görünüş 1919 yılı Mayısının 19’uncu günü Samsun’a çıktım. Genel durum ve görünüş : Osmanlı Devleti’nin içinde bulunduğu topluluk, Genel Savaşta (Birinci Dünya Savaşında) yenilmiş, Osmanlı ordusu her yanda zedelenmiş, koşulları ağır bir ateşkes anlaşması (mütarekename) imzalanmış. Büyük Savaşın uzun yılları boyunca, ulus, yorgun ve…