Cumhuriyet Tarihi

  • ESKİ ASKERLER (14)

    ESKİ ASKERLER (14)

    ESKİ ASKERLER (14) HÜSEYİN MÜMTAZ                 “Kitap yazan Eski Askerler” dizimizin bu güne kadar olan bölümlerinde İmparatorluk’tan Cumhuriyet’e intikal eden askerlerin eserlerinden bahsetmiştik.                 Bu gün ilk defa, “Aslında Hiç Kimse Uyumuyordu” (Minpa Matbaacılık) adlı eseri ile Cumhuriyet döneminin bir askeri, Emekli Albay İsmail Tansu’yu konu edeceğiz.                 1917 yılında Safranbolu’da doğmuş, 2015 yılında 98…

  • Atatürk İlkeleri Çerçevesinde Türk Milliyetçiliği

    Atatürk İlkeleri Çerçevesinde Türk Milliyetçiliği

    “Atatürk İlkeleri Çerçevesinde Türk Milliyetçiliği”nin Doğuşu Sadece milliyetçiliği tanımlamak değil Türk milliyetçiliğinin sınırlarını çizmek ve tanımını yapmak da çok zordur. Soldan sağa, liberalden sosyalist milliyetçiliğe, Turancılıktan Türkçülüğe, Resmi milliyetçilikten Türk-İslam Sentezine kadar her rengini bulabilirsiniz ülkede. Milliyetçilik Cumhuriyetin kuruluşuna damga vuran bir ideoloji ve motivasyon kaynağıdır ancak 1924 Anayasasına girmesi 1937 değişiklikleri sonrasında gerçekleşir. Bu…

  • Köy Enstitüsü nedir?

    Köy Enstitüsü nedir?

    Köy Enstitüsü nedir? Köy Enstitüleri neden kapatıldı? Köy Enstitüleri kuruluşu, dersleri Köy Enstitüleri, 1940 yılında iş ve eğitimi bir araya getirmek, öğretmenler yetiştirmek amacıyla Milli Eğitim Bakanı Hasan Ali Yücel tarafından kurulan sistemdir. Köy Enstitüleri, tarıma el verişli bölgelerde, entellektüel öğretmenler yetiştirmek için köylülerin katkılarıyla oluşturuluyordu. İşte, Köy Enstitüleri ders programı ve tarihi… Köy Enstitüsü,…

  • 30 AĞUSTOS 1922’NİN YÜZÜNCÜ YILI

    30 AĞUSTOS 1922’NİN YÜZÜNCÜ YILI

    30 AĞUSTOS 1922’nin YÜZÜNCÜ YILI HÜSEYİN MÜMTAZ                 Lâfı hiç uzatmayacağım.                 Sadece 30 Ağustos 1922’ye gitmek için çıkılan yolda; Mustafa Kemal Atatürk’ün 31 Temmuz 1920 tarihinde Afyonkarahisar Kolordu Dairesi’nde subaylara hitaben yaptığı konuşmayı hatırlatacağım:  “Millet, bağımsızlığının muhafazasından ibâret olan hayâtî gâyesinin teminini ordudan, ordunun ruhunu teşkil eden subaylardan bekler. İşte subayların yüce olan vazifesi…

  • Kozmografya

    Kozmografya

    Yıl 1929.. Lise 3 ders kitabı. Adı: Kozmografya.. Yazarı Ordinaryüs Prof. Dr. Ali Yar. Atatürk’ün isteği ile yazıldı. Hikayesi ise inanılmaz…. “Bu kitabı bulabilmek için uzun zamandır çaba sarf ediyordum. Sonunda bir sahafta buldum. Adı Kozmografya. Türkiye’deki ilk astronomi kitabı. İlk baskısı 1929’da yapıldı. Benim bulduğum ise 1933 baskısı. Yazarı Ordinaryüs Prof. Dr. Ali Yar.…

  • 1 Asır Önce…

    1 Asır Önce…

    26 Ağustos Büyük Taarruz ile başlayan 30 Ağustos 1922’de utku(zafer) ile taçlandırılan ve 9 Eylülde Yunanın denize dökülmesiyle Ordumuz görevini tamamlamıştı 26 Ağustos gecesi başlayan Büyük Taarruz’u M.Kemal, bizzat kendisi yönetmişti 26 AĞUSTOS BÜYÜK TAARRUZ İLE BAŞLAYAN 30 AĞUSTOS 1922’DE UTKU(ZAFER) İLE TAÇLANDIRILAN VE 9 EYLÜLDE YUNANIN DENİZE DÖKÜLMESİYLE TAMAMLANAN SÜREÇTE Kurtuluş Savaşımızın son muharebesi…

  • ESKİ ASKERLER (11)

    ESKİ ASKERLER (11)

    ESKİ ASKERLER (11) HÜSEYİN MÜMTAZ                 “Kitap Yazan Eski Askerler” dizimizin bu günkü konuğu, “Miralay” Ali Çetinkaya.                 Bende mevcut kitabı, “ASKERLİK HAYATIM”. (Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. Şubat 2011) 1878 yılında Afyonkarahisar’da doğdu. Babası demirci ustası Ahmet Efendi, annesi Fatma Hanım’dır. Babasını küçük yaşta kaybetti. Afyonkarahisar Rüştiyesi’nde ve Bursa Askeri İdadisi’nde okudu. Ardından 1898…

  • Atatürk Döneminde Türkiye-Rusya İlişkileri

    Atatürk Döneminde Türkiye-Rusya İlişkileri

    Atatürk dönemi Türkiye-Rusya ilişkilerini Millî Mücadele Dönemi ve sonrası olmak üzere iki kesitte incelemek mümkündür. İlk dönemde Anadolu’daki Millî Mücadele Hareketinin dış politikadaki ana hedefi Misakımillî’yi uygulamak, Türkiye’nin uluslar arası sahada tanınmasını sağlamak, savunma, saldırmazlık, dostluk ve ittifak antlaşmaları çerçevesinde maddi yardımlar temin etmeye çalışmaktı. Dolayısıyla bu ilk dönemdeki Türk-Sovyet ilişkilerini bu ilkeler çerçevesinde değerlendirmek…

  • Tarihte 23 Ağustos

    Tarihte 23 Ağustos

    23 AĞUSTOS’TA BUGÜNE AİT CUMHURİYET TARİHİYLE İLGİLİ İKİ ÖNEMLİ ANIMSATMA 1- 23 Ağustos 1921’de başlayan Sakarya Meydan Savaşı 13 Eylülde Türk Ordusunun utkusuyla sonuçlanmıştı. 2- 23 Ağustos 1925′te Mustafa Kemal şapkayı halka göstererek “ Bu serpuşun ismine şapka denir “ sözüyle Kastamonu’da kıyafet devriminin ilk işaretini verilmişti. 23 AĞUSTOS GÜNÜNE  AİT CUMHURİYET TARİHİNDE İKİ ÖNEMLİ OLAYI ANIMSATMA…

  • ESKİ ASKERLER (9)

    ESKİ ASKERLER (9)

    ESKİ ASKERLER (9) HÜSEYİN MÜMTAZ Fuat Balkan 28 Ağustos 1887 tarihinde, Beşiktaş Haseki tarlası Ihlamur Caddesi, Karakol sokak 1. numaralı evde doğdu. Bu evde bilahare Beşiktaş Jimnastik Kulübü kuruldu. Annesi Mahmut Paşa’nın kızı Emine Hanım’dır. Babası Sultan Abdülaziz’ın Buhurdancıbaşı Emin Bey’dir. Balkan soyadı ise Balkanlar’da ve özellikle Batı Trakya’da bir Teşkilat-ı Mahsusa mensubu olarak gerçekleştirdiği…

  • “ESKİ ASKERLER (8)

    “ESKİ ASKERLER (8)

    ESKİ ASKERLER (8) HÜSEYİN MÜMTAZ                 “Garp Cephesi Kurmay Başkanı” Asım Gündüz’ün elimdeki kitabı “HATIRALARIM” adını taşıyor. (Kervan Yayınları. Ekim 1973. İstanbul) Müftü Hacı İsmailoğulları’ndan Ömer Bey’in oğludur. Kütahya Rüştiyesini bitirdikten sonra Kuleli Askerî Lisesine girdi. 1905 yılında Harp Akademisinden kurmay yüzbaşı rütbesiyle mezun oldu. Mustafa Kemal, Ali Fuat ve Ali İhsan ile aynı sınıfta…

  • SAKALLI CELAL…

    SAKALLI CELAL…

    Deniz Bakanı bir paşanın oğlu olarak İstanbul’da dünyaya gelir. Yaşıtları oyuncaklarla oynarken o kendi kendine harfleri öğrenerek ev halkını şaşkına çevirir. İlkokul çağında konaktaki odasından çıkmaz, durmadan deniz lisesine giden ağabeylerinin kitaplarını okur. Babasının “henüz yaşın küçük” demesine rağmen, Fransızca dersleri alır ve kısa sürede mükemmel Fransızca öğrenir. Dönemin en iyi eğitim veren okuluna, Galatasaray…

  • KIBRIS BARIŞ HAREKATI’NDA 3. TABUR

    KIBRIS BARIŞ HAREKATI’NDA 3. TABUR

    ISBN 975-409-152-8 Dil Kodu Türkçe Yazar Erdem, Turan Yayın Bilgisi Ankara : Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı, 1999. Fiziksel Tanımlama VIII, 138 s. : fotoğ. ; 24 cm Konu KIBRIS — HAREKATLAR Kıbrıs Barış Harekâtı’nda 3ncü paraşüt taburu / Turan Erdem

  • Kabotaj Bayramı

    Kabotaj Bayramı

    Denizcilik Ve Kabotaj Bayramının yıldönümü milletimize kutlu olsun. Önde Atatürk olmak üzere Kurtuluş Savaşı’nın kahraman Meclis’inin üyelerini, şehit, gazilerimizi saygı anıyorum. *** Devrimci Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’tan bir kısaöykü(anekdot): İzmir limanı ile Bandırma limanı arasında Fransız, Yunan bayrağını taşıyan vapurlar işlerdi. Yolcu, eşya her şey taşırlardı. İzmir’le İstanbul, İstanbul’la Trabzon, Rize arasında seyahat için…

  • Rayların Unutulan İkizleri Karakurt ve Bozkurt

    Rayların Unutulan İkizleri Karakurt ve Bozkurt

    Sivas Cer Atelyesi’nde 1939 – 1953 yılları arasında demiryolu araçlarının sadece bakım ve onarımları yapılır. Kuruluşundan tam 14 yıl sonra, Sivas Demiryolu Fabrikası adını alarak yerli lokomotif ve yük vagonu üretmek üzere yeniden organize edilmiştir. Hedeflerini büyüterek, bakımını yaptıkları buharlı lokomotifi yüzde yüz yerli parçalarla imal etmek için hazırlıklara başlarlar. 1959 yılında yapım çalışmalarına başlanan…

  • ERZURUM KONGRESİ’NİN 103. YILDÖNÜMÜ

    ERZURUM KONGRESİ’NİN 103. YILDÖNÜMÜ

    UTKUYA GİDEN YOLUN 2.KM TAŞI: ERZURUM KONGRESİ’NİN(23 Temmuz-7 Ağustos 1919) 103.YILDÖNÜMÜ Erzurum Kongresi’nin 103.yıldönümü anımsatması Kutlu yolun 1.km taşı, bilindiği gibi, 20-22Haziran 1919 arasında hazırlanıp yayınlanan Amasya Genelgesidir. Genelge(Tamim)  2.maddesi: Doğu illeri adına 10 Temmuz’da Erzurum’da bir kongre toplanacaktır. O tarihe kadar öteki illerin temsilcileri de Sivas’a gelebilirlerse Erzurum Kongresi’nin üyeleri de Sivas genel kongresine katılmak üzere hareket edecektir. Yüce…

  • ATATÜRK DÖNEMİ TARIM POLİTİKASI

    ATATÜRK DÖNEMİ TARIM POLİTİKASI

    Yıllarca süren savaşlardan kalan köylüyü çiftçi yapmak temel hedeflerden birisiydi. O dönem 13 milyon nüfusun yüzde 80’i köylü. İzmir İktisat Kongresi ile tarım politikasının temel ilkesi “Milli ekonominin temeli ziraattır” şeklinde belirlenir. Uygulanacak tarım politikasının temel felsefesi ise, Mustafa Kemal Atatürk’ün “Ülkenin gerçek sahibi ve efendisi, hakiki müstahsil(üretici) olan köylüdür” sözüne dayanır. Bildiğim kadarıyla dünyada…

  • YUNAN ORDUSUNDAKİ KÜRTLER !

    YUNAN ORDUSUNDAKİ KÜRTLER !

    Biraz da Kürtler tarihleriyle yüzleşsin. YUNAN ORDUSUNDAKİ KÜRTLER ! Kürt açılımının gündeme gelmesiyle birlikte çok değişik bir tartışma daha başladı.30 Ağustos’ta Genel Kurmay Başkanı Başbuğ “Bu ülke için hep birlikte şehit olduk” diyerek şehitlikteki mezar taşlarını gösteriyordu gazetecilere. Benzeri ifadeleri Tayyip Erdoğan’ın ağzından duymaya zaten alışkındık.Çanakkale Savaşı’nın yıldönümünde o da Çanakkale’de “Türk ve Kürtlerin birlikte…