Yazar: Aliyar Kamran

Şərqi Azərbaycan əyalətinin Apelyasiya Məhkəməsinin 11-ci bölməsi Culfa şəhərindən olan milli-mədəni fəallar Babək Kiyumərsi və Səid Sultani barədə qərar çıxarıb.

Fəalların vəkili Əsgər Məhəmmədiyə şifahi olaraq bildirilib ki, bundan öncə iki fəal barəsində çıxarılan 3 aylıq həbs cəzası dəyişdirilib və həbs cəzası qarşılığında fəallar 24 milyon tümən cərimə cəzasına məhkum ediliblər.

Bundan öncə Təbriz İnqilab Məhkəməsinin 3-cü bölməsi fəallara qarşı “qanunsuz qruplara üzv olmaqla ğlkənin milli təhlükəsizliyinə zərbə vurmaq” ittihamı irəli sürmüş və barələrində 2 il həbs cəzasının verilməsini istəmişdi.

Qeyd edək ki, Güney azərbaycanlı milli-mədəni fəallar 2020-ci ilin oktyarbın 4-də İranın Ermənistana dəstəyinə etiraz aksiyası keçirib.

Aksiyada Qarabağın azadlığı uğrunda Azərbaycan Ordusuna dəstək nümayiş etdirilib. Aksiyaçılar eyni zamanda Nurduz sərhəd keçid məntəqəsinin bağlanmasını tələb ediblər.

Bu aksiyadan sonra milli fəallar Culfa şəhərindəki iş yerlərində həbs edilib.

Onlar, 2 dekabr 2020-cu il çərşənbə axşamı dindirmə prosesinin sonunda Təbrizdəki Kəşfiyyat Nazirliyinin təcridxanasından Təbriz mərkəzi həbsxanasının karantin şöbəsinə köçürülüb.

Azərbaycanlı fəallara “ölkəyə müxalif təşkilatlara üzv olmaq” ittihamı irəli sürülüb.

Milli fəallar 3 dekabr 2020-ci ildə 500 milyon tümən girov qarşılığında məhkəməyə qədər müvəqqəti azadlığa buraxılıb.

Xatırladaq ki, hər iki fəal 2020-ci ilin oktyabr ayının 4-də təhlükəsizlik qüvvələri tərəfindən Güney Azərbaycanın Culfa şəhərində yerləşən iş yerlərində həbs edilərək, Təbrizin ETTELAAT İdarəsinin istintaq təcridxanasına aparılıb.

Təhlükəsizlik orqanları işçiləri Səid Sultanini tutduqdan sonra onun evində təftiş apararaq, notbuk, mobil telefon, kitablar və avtomobili də daxil olmaqla, bir çox şəxsi əşyalarını müsadirə edərək özləri ilə aparıblar. Bundan başqa, Babək Kiyumərsi tutulan zaman təhlükəsizlik orqanları işçiləri onun xanımını döyüblər.

Güney azərbaycanlı milli fəal, siyasi məhbus Abbas Lisani üç nəfərdən ibarət məhkəmə-tibb komissiyasından cavab aldıqdan sonra 13 fevral, yerli vaxtla axşam saat 19:10-da 6 ay müddətinə tibbi məzuniyyətə buraxılıb

Lisanini müayinə edən və Tibbi Ekspertiza Mərkəzinin həkimləri onun fəqərə sütununda ciddi problemlərin olduğunu, uzun müddətli müalicəyə ehtiyacı olduğunu qeyd ediblər.

“Ona altı ay müddətində cəzaçəkmə müəssisəsindən kənarda müalicə imkanı verilməli, bu müddət ərzində lazımi tibbi prosedurlar və cərrahi əməliyyatlar aparılmalı, qeyd olunan müddət bitdikdən sonra yenidən müayinəyə göndərilməlidir”-deyə, həkimlərin rəyində bildirilib.

Bundan öncə yanvarın 24-də Ərdəbil həbsxanasında saxlanılan siyasi məhbus Abbas Lisani ailəsi ilə telefon əlaqəsi saxlayaraq müayinə və komissiya üzvlərinin rəylərinin öyrənilməsi üçün şəhər Ədliyyə Tibb Mərkəzinə göndərildiyini demişdi.

Siyasi məhbus uzun müddətdir ki, müxtəlif xəstəliklərdən, o cümlədən onurğa bel disk yırtığı xəstəliyindən əziyyət çəkir və təhlükəsizlik orqanlarının onun işinə müdaxiləsi nəticəsində düzgün müalicəsi üçün şərait yaradılmır, tibbi məzuniyyətə buraxılmır.

Abbas Lisani 2019-cu ilin iyul ayında Ərdəbil İnqilab Məhkəməsinin 1-ci şöbəsi tərəfindən 8 il həbs və 2 il sürgün cəzasına məhkum edilib.

Daha sonra bu hökm Ərdəbil Apellyasiya Məhkəməsi tərəfindən 2 il sürgün və 15 il həbs cəzasına yüksəldilib.

Ali Məhkəmə isə milli fəalın şikayətini təmin etmədiyindən dolayı bu hökmün tətbiqi qətiləşib.

Ərdəbil Məhkəməsi Abbas Lisaninin İranın İslami Cəza Qanununda nəzərdə tutulan həbs cəzalarını azaldılması ilə iddiasını rədd edib.

Beynəlxalq insan haqları təşkilatı Amnesty İnternational Abbas Lisani ilə bağlı “təcili hərəkət” kampaniyası başladıb, siyasi məhbusun dərhal qeyd-şərtsiz azad buraxılmasını tələb edib.

Satıcılar bələdiyyə və polis məmurlarının onlara qarşı aşağılayıcı davranışlarına etiraz ediblər.

Fevralın 13-də Təbrizdə bir qrup səyyar satıcı bələdiyyə və polis məmurlarının aşağılayıcı davranışlarına qarşı etiraz aksiyası keçiriblər.

Satıcılar ağır yaşayış çətinlikləri ilə mübarizə apardıqları bir dönəmdə hökumət məmurlarının onların çalışmasına imkan vermədikıərini, dəfələrlə müraciət etmçələrinə baxmayaraq satıcılıq üçün onlara bəlli bir yerin ayrılmadığından narazılıqlarını bildiriblər.

Bir neçə gün gün bundan öncə polis və bələdiyyə məmurlarının əlil satıcını döyərək təhqir etmələri səyyar satıcılarla yanaşı əhali arasında da etirazlarla qarşılanmışdı.

Qeyd edək ki, bu son aylar Təbrizin səyyar satıcılarının keçirdiyi sayca 5-ci etiraz aksiyasıdır.

Son həftələr Təbrizin bir neçə bölgəsində oxşar hadisələr baş verib və bununla bağlı səyyar satıcılar Təbriz bələdiyyəsinin mühafizə bölməsinin qarşısına toplaçaraq etiraz aksiyası keçiriblər.

Bələdiyyənin mühafizə bölməsinin qarşısına toplaşan etirazçılar “Səyyar satıcılıq cinayət deyil” kimi şüarlar səsləndirib, plakatlar açıblar.

Bələdiyyə səyyar satıcılara fəaliyyət üçün xüsusi yerlər ayırmaq barədə tədbirlər görmək planının olduğunu desədə, bu günə kimi bu gerçəkləşməyib.
Xüsusilə bir neçə ildir ki, belə halların baş verməsi adi hal alıb.

Yoxsulluq və işsizliyin artması nəticəsində səyyar satıcılıq edənlərin sayı kəskin artıb.

İranda koronavirusun altıncı dalğasının yayılması nəticədində gündəlik 4 min nəfərin xəstəxanaya yerləşdirilməsi xəbərləri ilə yanaşı, Qərbi Azərbaycan əyalətinin rəsmisi keçən həftə bu əyalətdə beş uşağın öldüyünü açıqlayıb.

“Aznews tv” xəbər verir ki, bu barədə “İLNA” xəbər ajansı məlumat yayıb.

İran Səhiyyə Nazirliyinin rəsmisi Səid Kərimi fevralın 10-da bildirib ki, hazırda ambulator müraciətlərin sayı 60 min nəfərə, xəstəxanaya yerləşdirilən xəstələrin sayı isə sutkada 4 min nəfərə çatıb.

Qeyd edək ki, daha öncə İran Tibb Sistemi Təşkilatının koronavirusla bağlı statistikası İran Səhiyyə Nazirliyinin müxtəlif rəsmiləri tərəfindən açıqlanan statistik rəqəmlərdən 3-4 dəfə çoxdur.

İranda yaşayış binalarından birində çəkilən video sosial şəbəkələrin gündəmini zəbt edib.

“Aznews tv” xəbər verir ki, bu barədə “Iran International” xəbər ajansı məlumat yayıb.

İranda inqilabdan sonra hər il 11 fevral (22 bəhmən) islam inqilabının qələbəsi günü kimi rəsmi şəkildə qeyd olunur.

Bildirilir ki, fevralın 10-da, yəni inqilabın ildönümündən bir gün qabaq Tehran şəhərində insanlar evlərinin balkon və pəncərələrinə çıxaraq hökumətə qarşı bir sıra şüarlar səsləndiriblər.

Səsləndirilən şüarlar arasında ən diqqəti çəkənlər isə “Xameneiyə ölüm”, “diktatora ölüm” və “İslam Cümhuriyyətinə ölüm” şüarları olub.

Qeyd edək ki, özəlliklə son dövrlərdə İran xalqı arasında islam rejiminə qarşı kəskin nifrət müşahidə olunur. Bunu ölkə rəhbərliyinin İranın müxtəlif şəhərlərində quraşdırılan şəkil və heykəllərinin sadə vətəndaşlar tərəfindən dəfələrlə yandırılmasında da görmək olar.

İranda sosial zərərlər üzrə araşdırmaçı Məhəmmədrza Məhbubfər ölkədə oğurluq yaşının kəskin şəkildə aşağı düşməsi ilə bağlı xəbərdarlıq edib.

İranda sosial zərərlər üzrə araşdırmaçı Məhəmmədrza Məhbubfər ölkədə oğurluq yaşının kəskin şəkildə aşağı düşməsi ilə bağlı xəbərdarlıq edib.

“Aznews tv”ın xəbərinə görə, Məhbubfər bu barədə deyib: “Ölkədə oğurluq yaşı 6-7 yaşa qədər aşağı düşüb. Bu uşaqların çoxu maddi baxımdan vəziyyətləri yaxşı olmayan ailələrin uşaqlarıdır”.

O əlavə edib ki, oğurluqların sayının artması ölkədə sosial böhrandan xəbər verən misli görünməmiş bir hadisədir.

“İranda 40 milyon insanın mütləq yoxsulluq həddindən aşağı səviyyədə yaşamasını nəzərə aldıqda, uşaqların oğurluq etməsi təəccüb doğurmur”, – deyə Məhbubfər fikrini tamamlayıb.

İranda hazırda müxtəlif çörək sexlərində çörəyin qiyməti fərqlənir.

“Aznews tv”xəbər verir ki, hökumət unun qiymətini qaldırmaqla çörəyin bahalaşması üçün zəmin hazırlayır.

Ölkədə un çatışmazlığı, habelə çörəyin keyfiyyətinin aşağı düşməsi bir müddətdir ki, insanları bir sıra problemlərlə üz-üzə qoyub.

“Bizdə un yoxdur” cümləsi artıq uzun müddətdir ki, bağlanan çörək sexlərinin şüşələrində asılı qalıb.

İnsanlar, xüsusən də cəmiyyətin aşağı təbəqəsi çörəyin bahalaşmasından olduqca narahatdır. Çünki çörəyin bahalaşması xalqın yükünü ikiqat edəcək.

Ölkədə yüksək qiymətlər və yüksək inflyasiya həddi səbəbindən çörək süfrədə olan bir çox ərzaqları, o cümlədən ət və düyünü əvəz edib.