Yeniden Sahneye Çıkan Bir Lider
Donald Trump’ın ABD siyaset sahnesine geri dönmesi, uluslararası dengeler üzerinde önemli etkiler yaratabilir. İlk başkanlık döneminde uyguladığı “Önce Amerika” politikası, sadece iç politikada değil, dış politikada da sert değişimlere yol açmıştı. İkinci bir Trump döneminin Avrupa, Asya, Orta Doğu, Afrika ve Latin Amerika ile ilişkilerde nasıl etkiler yaratacağı, dünya kamuoyunda geniş tartışmalara yol açıyor.
1. ABD İç Politikası: Bölünmüşlük ve Ekonomi
Sosyal Kutuplaşma ve Trump’ın Söylemi
Trump’ın ilk döneminde yaşanan sosyal gerilimler, ABD’nin toplumsal yapısını derinden sarstı. Göç, sağlık reformu, seçim güvenliği ve ırkçılık gibi konular ülkeyi kutuplaştırdı. İkinci dönemde de Trump’ın söylemleri, toplumdaki bu çatlakları derinleştirebilir. Ancak ekonomiyi canlandıracak adımlar ve orta sınıfa yönelik vergi indirimleri, ekonomik kazançlar yoluyla ulusal birliği yeniden sağlama fırsatı sunabilir.
Ekonomi Politikaları ve Çin ile Ticaret
Trump’ın ekonomi politikaları büyük ölçüde Çin ile ekonomik rekabet ve yerli sanayinin korunması ekseninde şekillendi. “Amerika Öncelikli” ticaret politikaları, ABD iş gücünü desteklemeyi hedefledi. Ancak bu yaklaşım, küresel tedarik zincirlerinde bozulmalara ve ticaret savaşlarına yol açtı. İkinci dönemde Çin’e karşı daha sert ticaret politikalarının devreye girmesi beklenebilir. Bu, ABD ekonomisine kısa vadede olumlu etkiler yapabilir ancak uzun vadede küresel ekonomi için riskler yaratabilir.
2. Dış Politika: Avrupa, Asya, Orta Doğu ve Yeni Güç Dengeleri
Avrupa ve NATO
Trump, NATO müttefiklerinin yeterince katkıda bulunmadığını savunarak ve AB ile gümrük duvarlarını tek taraflı yükseltme konusu Avrupa ile ilişkilerde sık sık gerilim yarattı. Almanya ve Fransa’nın ABD’ye bağımlılığı azaltma çabaları, transatlantik ilişkilerde kalıcı bir ayrışmaya yol açabilir. Avrupa ile ilişkilerde olası bir kopuş, AB’nin kendi savunma mekanizmalarını güçlendirme yönünde adımlar atmasını hızlandırabilir.
Orta Doğu ve İran Politikası
Trump’ın Orta Doğu politikası, özellikle İsrail’e verilen açık destek ve İran’a yönelik sert yaptırımlarla tanımlandı. İkinci bir dönemde İran’a karşı daha agresif bir tutum sergilemesi muhtemeldir. Bunun yanı sıra Suudi Arabistan ve Birleşik Arap Emirlikleri ile stratejik ortaklıkların güçlendirilmesi beklenebilir.
Rusya ile İlişkiler
Trump’ın ilk dönemi, Rusya ile ilişkilerde dalgalı bir seyir izledi. Kremlin ile kişisel diplomatik girişimleri olsa da iki ülke arasındaki ilişkiler somut bir iyileşme göstermedi. İkinci dönemde, Ukrayna’daki savaşın devam eden etkileri Trump’ın Rusya ile ilişkilerinde belirleyici olacaktır. Trump’ın görece olarak NATO ile mesafeli duruşu ve Avrupa’nın güvenlik meselelerine müdahale etmeme eğilimi, Moskova’ya diplomatik alan açabilir. Ancak Kongre’deki güçlü muhalefet nedeniyle Trump’ın Rusya politikasında sınırlı hareket alanı olacaktır.
3. Afrika ve Latin Amerika ile ABD İlişkileri
Afrika Politikası: Rekabet ve Güvenlik Sorunları
Trump yönetimi, Afrika kıtasını dış politikada düşük bir öncelik olarak gördü. Ancak Çin ve Rusya’nın Afrika’daki ekonomik ve diplomatik etkisini artırması, ABD’yi bu bölgeye daha fazla dikkat etmeye zorlayabilir. Çin’in altyapı projeleriyle kıtaya nüfuz etmesi ve Rusya’nın askeri varlık göstermesi, ABD’nin stratejik çıkarlarını tehdit ediyor. Trump’ın ikinci dönemi, Afrika’da ekonomik yardım ve ticaret politikaları yerine daha çok güvenlik önlemleri ve Çin-Rusya etkisini dengeleme çabaları ile tanımlanabilir.
Latin Amerika: Göç ve Ticaret
Latin Amerika, Trump’ın göç politikalarının odak noktasıydı. Meksika sınırına duvar inşası ve Orta Amerika ülkelerine yönelik sert göçmen karşıtı politikalar, bölge ile ilişkilerde büyük sorunlara yol açtı. Trump’ın ikinci dönemi, göç meselesine yönelik daha sert adımlarla karakterize edilebilir. Ticaret ilişkilerinde ise NAFTA’nın yerine geçen ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) sayesinde ekonomik bağlar gelişebilir. Ancak Çin’in Latin Amerika’daki artan ekonomik varlığı, ABD için rekabet unsuru olacaktır.
Sonuç: Mevcut Beklentiler ve Söylemlere Göre Olumlu ve Olumsuz Senaryolar
Olumlu Senaryo:
• ABD’nin ekonomik büyümesi ve istihdam artışı ve orta ve alt sınıfların cebine daha fazla para girmesi
• Bölgesel barış süreçlerinde sıra dışı diplomatik girişimlerin sonuç vermesi ve ABD nin işgal ettiği bölgelerden ve yurtdışındaki üslerinden kısmen yada tamamen geri çekilmesi
Olumsuz Senaryo:
• Avrupa ile diplomatik ve ekonomik ilişkilerin daha da kötüleşmesi
• Çin ve Rusya ile ticaret ve güvenlik gerilimlerinin tırmanması
• Orta Doğu ve Afrika’da istikrarsızlıkların derinleşmesi
• ABD iç politikasında toplumsal kutuplaşmanın artması
Trump’ın ikinci dönemi, dünya genelinde hem ekonomik hem de diplomatik kırılmalara yol açabilecek potansiyel taşıyor. Bu süreç, ABD’nin küresel liderlik rolünü güçlendirme veya daha fazla içe kapanma eğilimi gösterme ihtimaline bağlı olarak şekillenecek.
Kaynakça
1. “Trump’ın Dış Politikası ve Küresel Etkileri”, Brookings Institution, 2025.
2. “ABD-Çin Ticaret Savaşları ve Küresel Ekonomi”, Financial Times, 2024.
3. “Afrika’da Güç Dengeleri ve ABD’nin Rolü”, Foreign Policy Magazine, 2025.
4. “Latin Amerika ve ABD Göç Politikaları”, The Washington Post, 2025.
5. “Trump Dönemi Ekonomi Politikaları”, The Economist, 2024.
6. “Rusya ile Diplomatik İlişkiler: Trump Dönemi ve Sonrası”, Carnegie Endowment for International Peace, 2024.
7. “ABD’nin Orta Doğu Politikası ve İran Gerilimi”, Middle East Journal, 2024.
8. “Transatlantik İlişkiler ve NATO’nun Geleceği”, German Marshall Fund of the United States (GMF), 2025.
9. “Latin Amerika’da Çin Etkisi ve ABD’nin Yanıtı”, Council on Foreign Relations (CFR), 2024.
10. “Küresel Enerji Politikaları ve Kuzey Akım Krizi”, Energy Policy Review, 2023.
Bu kapsamlı değerlendirme, Trump’ın ikinci döneminde ABD ve dünya siyaseti üzerindeki etkilerini geniş bir bakış açısıyla ele alıyor. Değerlendirmeler ve senaryolar, gelecekteki olası gelişmeleri anlamak için önemli ipuçları sunmaktadır. Hem iç hem dış politikada alınacak kararlar, dünya düzeni üzerinde kalıcı değişikliklere neden olabilir.
Bir yanıt yazın