Tatar kökenli Astrofizikçi Raşid Sunyaev

Büyük Patlamanın Ardından – Demir Perde’nin arkasında zorlu bir akıl hocası altında çalışan bir Rus astrofizikçi, 40 yıl sonra keşiflere yol açan evrenin sırlarını ortaya çıkardı.

Astrofizikçi Raşid Sunyaev kravatli olan.

1 Mart, 1943, Taşkent, Özbek SSC,( Sovyetler Birliği’nde) Tatar kökenli bir Rus astrofizikçidir. 1995 yılında Münih yakınlarındaki Garching’deki Max Planck Astrofizik Enstitüsü’nün yöneticisi oldu.

Rashid Sunyaev 1943’te Taşkent’te (Özbekistan, ardından SSCB) doğdu. Moskova Fizik ve Teknoloji Enstitüsü’nde okudu ve Yakov Seldovich’in yanında doktora öğrencisiydi. 1968’de Moskova Devlet Üniversitesi’nden doktorasını aldı. 1974’ten 1982’ye kadar Sunyaev, SSCB Bilimler Akademisi Uzay Araştırma Enstitüsü’nde (IKI) Teorik Astrofizik Laboratuvarı’na başkanlık etti. 1982’den 2002’ye kadar orada yüksek enerji astrofiziği bölümünü kurdu. 1995’ten bu yana Münih yakınlarındaki Garching’deki Max Planck Astrofizik Enstitüsü’nün direktörlüğünü yapıyor. Sunyaev, X-ışını ve gama astronomisinde çeşitli uydu gözlemevlerinin proje bilimcisiydi. Şubat 2022’de Rus bilim adamları ve bilim gazetecilerinden Rusya’nın Ukrayna’yı işgalini kınayan açık bir mektubu imzaladı.

En büyük oğlu Şamil, Harvard Üniversitesi’nde Genetik Profesörü, en küçük oğlu Ali ise Karlsruhe Teknoloji Enstitüsü’nde Bilgisayar Bilimleri Profesörüdür.

Sunyaev kozmoloji, göreli astrofizik ve X-ışını astronomisinin birçok alanında çalışıyor. Seldowitsch (İngilizce transkripsiyon Zel’dovich) ile birlikte Sunyaev-Zel’dovich etkisini, yani bir galaksi kümesinin sıcak gazından geçerken kozmik arka plan radyasyonundaki değişimi tanımladı. Nikolai Ivanovich Shakura ile birlikte birikim disklerinin yapısı üzerine yaptığı çalışma, X-ışını ikili dosyalarındaki yıldız kara deliklerine ve aktif galaktik çekirdeklerdeki kara deliklere madde akışının anlaşılmasında önemli bir adımdı ve modern astrofizikte en çok alıntı yapılan çalışmalardan biridir. . Sonuçları 1973’te piyasaya sürülen standart diskmodeliydi.

Nikolay Shakura ve Rashid Sunyaev, 1973 yılında “İkili sistemlerde kara delikler. Gözlemsel görünüm” konulu çığır açan çalışmaları nedeniyle Rusya Devlet Bilim ve Teknoloji Ödülü’nü aldılar.(Sag tarafta Astrofizikçi Raşid Sunyaev)

Almış oldugu Ödüller

    1989 – Amerikan Astronomi Topluluğu Bruno Rossi Ödülü
    1995 – Kraliyet Astronomi Topluluğu Altın Madalyası
    2000 – Pasifik Astronomi Topluluğu Catherine Bruce Altın Madalyası
    2000 – GRANAT uzay gözlemevinin bilimsel sonuçları nedeniyle Rusya Federasyonu Devlet Ödülü
    2002 – Rusya Bilimler Akademisi Alexander Friedmann Yerçekimi ve Kozmoloji Ödülü
    2003 – Amerikan Astronomi Topluluğu ve Amerikan Fizik Enstitüsü’nden Dannie Heineman Astrofizik Ödülü
    2003 – Gruber Kozmoloji Ödülü
    2004 – asteroit Sunyaev’in adaşı
    2008 – İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nden Crafoord Astronomi Ödülü
    2008 – Henry Norris Russell Amerikan Astronomi Topluluğu Öğretim Görevlisi
    2008 – Astronomi Topluluğu Karl Schwarzschild Madalyası
    2009 – Kral Faysal Fizik Ödülü
    2010 – şeritte Federal Liyakat Haçı
    2011 – Temel araştırma kategorisinde Kyoto Ödülü
    2012 – Benjamin Franklin Madalyası
    2015 – Eddington Madalyası
    2015 – Oskar Klein Madalyası
    2018 – Marcel Grossmann Ödülü
    2019 – Dirac Madalyası (ICTP)
    2023 – DPG’nin Max Planck Madalyası

Tatar kökenli Astrofizikçi Sayin Raşid Sunyaev‘e nice sağlıklı ve mutlu yıllar diliyorum.