MUSATAFA KEMAL ATATÜRK – ANAYASANIN KABULÜ (TEŞKİLÂTI ESASİYE KANUNU)
Anayasa, bir devletin kuruluşunu ve fertlerin hürriyetlerini düzenleyen temel kanundur. Devletin yönetim biçimi, nitelikleri, yasama, yürütme ve yargı organlarının kuruluşu, görev ve yetkileri, fertlerin ne gibi hak ve özgürlüklere sahip olduklarını ana kurallarla belirler. Hiçbir kanun, anayasaya aykırı olamaz.
Yeni Türk devletinin ilk anayasası 20 Ocak 1921’de kabul edildi. Kabul edilen bu anayasa, olağanüstü bir dönemde hazırlanmış kısa ve öz bir anayasa özelliği taşımaktaydı. Bu anayasanın bazı maddeleri şunlardır:
– Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir (mad. 1).
– Yürütme ve yasama yetkisi, milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde toplanır (mad. 2).
1921 Anayasasında devletin şekliyle ilgili bir hüküm yoktur.
Millî egemenlik anlayışının doğal sonucu olan cumhuriyet adının konması sonraya bırakılmıştır.
29 Ekim 1923’te bu anayasaya ‘Türkiye Devleti bir cumhuriyettir.’ maddesi eklenerek, devletin şekliyle ilgili eksiklik giderildi.
Cumhuriyetin ilânından sonra yeni ihtiyaçları karşılayacak bir anayasa gerekiyordu. Bu amaçla, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde bir komisyon kuruldu. Bu komisyonun hazırladığı anayasa tasarısı 20 Nisan 1924’te kabul edildi. Bu anayasa bazı değişikliklerle 1960 yılına kadar yürürlükte kaldı.
T.C MEB / TURKISHFORUM – ABDULLAH TÜRER YENER
Bir yanıt yazın