Sayın Oraj Poyraz’ın 17.10.2023 tarihli „Kur-an ilâhi midir?“ yazısını kutlarım.
Ben de Kuran’ı, Türk Dil Kurumu’nun tercümesinden okumaya çalıştım, fakat kısa zaman sonra, metinlerin birbiri ile ilgisiz cümlelere atlayarak sürdüğünü görünce, dizgi-baskı sırasında bir yanlışlık olduğuna kanaat getirerek okumayı bırakmak zorunda kaldım. Sonra elimdeki metni, Kuran’ın (Arapçadan tercüme) Almanca baskısı ile karşılaştırdım ve onun da türkçesiyle aynı olduğunu gördüm. Bazı „ulemaların“ „Kuran tercüme edilemez“ demelerinin nedeni bu olsa gerek.
Çok sonra Suriyeli din tarihçisi Prof. Bassam Tibi’nin bu konudaki konferansını dinleyince aydınlandım.
Kuran’a girecek metinler bilindiği gibi muhtelif kayıtlardan, ezberlenen metinlerden vs. toplanmış. Toplanma ve yazılma hikayesi için bkz.:
https://sorularlaislamiyet.com/kuran-i-kerimin-yazilmasi-toplanmasi-ve-kitap-haline-getirilmesi-hakkinda-detayli-bilgi-verir
Bassam Tibi diyor ki, toplanan metinlerde zaman sıralaması, yani kronoloji yoktu. Íş, bu metinleri bir kitap haline getirmeye gelince, bunu yapmakla görevli olanlar halifeye soruyorlar:
„Bu metinleri hangi sırayla yazacağız?“ Hz. Osman da çaresizlikten: „Uzunluk sırasına göre dizin“ cevabını veriyor, ve toplanan metinler böyle düzenleniyor. Gerçekten de okurken konunun birden değiştiğini görürsünüz ve sayfalar sonra, kaldığınız yerin asıl devamına rastlarsınız. Bunun en belirli kanıtı olarak Tibi diyor ki: „Bu yüzdendir ki, Kuranda şarabın yasaklanması önce gelir, sonraki sayfalarda şarabın tavsiye edildiğine rastlarsınız.“
Kuran şu anda öyledir ki, sanki arapça bir roman önce cümlelerine ayrılıp, sonradan cümle uzunluğuna göre dizilmiş; anlaşılmaz bir metin. Bassam Tibi de, Kuran’ın anlaşılır bir metin olması için en azından kaynak ve konulara göre tasnif edilmesini tavsiye ediyor.
Dindarlığı „bağnazlık“ olarak anlayan ve yaşayan müslümanlar ise buna izin vermezler.
Not: Prof. Bassam Tibi iki sene Türkiye’de Bilkent üniversitesinde de ders vermişti. Sonradan Almanya’ya gelip birkaç sene Hristiyan Dini üzerine araştırmalar yaptı fakat kiliseler bundan rahatsız oldular ki sonradan ABD’ye gitti.
Bir yanıt yazın