Ömer BİLGE/LEFKOŞA
Avrupa Birliği’nin en yüksek yüksek yargı organı Adalet Divanı’nın Nisan ayında KKTC’yi Rum yargısının egemenliği altına sokan ve Türk tarafını görüşme masasında zor duruma sokan tarihi kararı için Rum-Yunan lobisinin yoğun uğraş verdiği ortaya çıktı.
Eski Rum lider Papadopulos, dava sürerken Adalet Divanı’nın başkanı Yunanlı hakim Vassilios Skouris’ Devlet Üstün Hizmet Madalyası ile ödüllendirdi. Yeni Başkan Hristofyas da kararın açıklanmasına 2 ay kala Skouris ve ailesine Kıbrıs tatili yaptırdı.
RUMLARIN özellikle mülkiyet konusunda ’Avrupa yasası’ haline getirdiği ve ilk başladığı günlerde bireysel bir mülkiyet davası diye algılanan ancak daha sonra kapsamı genişleyen Avrupa Toplulukları Adalet Divanı (ATAD) kararındaki Rum-Yunan faaliyetleri şöyle sürdü:
LOBİ ÇARKI BÖYLE DÖNDÜ
Rum Mahkemesi, 2005’te KKTC’nin Girne kentinde evi bulunan İngiliz Linda ve David Orams çiftini evlerini yıkmaya ve tazminat ödemeye mahkum etti ve ardından da Londra’da dava açarak, çiftin İngiltere’deki evlerine haciz götürmek istedi. Rum mahkemesi bu kararını, evin bulunduğu arsanın 1974 öncesinde Rum mülkü olmasına bağladı ve AB üyesi olması nedeniyle de tüm AB ülkelerinde uygulanmasını istedi.
Dönemin Papadopulos yönetimi Meletis Apostolides’in adlı Rum’un açtığı davayı büyük bir hukukçu grubuyla savundu. Rum avukatlar, ’Amacımız bu davayı İngiltere’nin ardından Avrupa Adalet Divanı ATAD’a taşımak, orada işimiz kolay’ açıklamasını yaptılar.
TÜRK ÇIKARLARINI CHERIE SAVUNDU
Davada KKTC ve dolayısıyla Türkiye’nin çıkarlarını savunmak üzere İngiliz çiftin avukatlığını İngiltere eski Başbakanı Cherie Blair ve kalabalık bir hukukçu grubu üstlendi. Cherie Blair, Kıbrıs Cumhuriyeti’nin AB’ye kabul edildiği 2002 yılında anlaşmanın birinci maddesinde yer alan ’Kıbrıs Cumhuriyeti’nin denetimi altında olmayan topraklarda (KKTC) AB müktesebatı askıya alınmıştır’ maddesine dayanarak mahkeme kararlarının uygulanamayacağı tezini işledi.
Davanın İngiltere bölümünde Cherie Blair büyük zafer kazandı. Ancak dava Rumların öngördüğü gibi önce temyize gitti, temyiz işlevi gören İngiliz Yüksek Mahkemesi de konu AB üyeliğiyle ilgili olması nedeniyle ATAD’a gitme kararı aldı.
YUNANLI HAKİME MADALYA
2006’da dönemin Rum lideri, yargıca nişan verdi. 2008’de göreve gelen Rum lider Dimitris Hristofyas da aynı çarkı döndürerek, ATAD’ın kararını açıklamasına iki ay kala Şubat ayında Yunanlı hakim Skouris’i ailesiyle birlikte adada ağırladı. Sonuçta, 28 Nisan’da ATAD tüm AB ülkelerinde geçerli kararını açıklayarak, Rum mahkemelerin sadece mülkiyet konusunda değil, tüm ticari ve sosyal konularda KKTC ile ilgili alacakları her kararın tüm AB’de geçerli olmasına karar verdi.
KKTC’nin masada eli zayıfladı
ATAD kararının ardından adada inşaat sektörü durma noktasına geldi. En büyük nedeni ise, KKTC topraklarının yüzde 76’sının 1974 öncesi Rum malı olması ve inşaatların da bu arsalar üzerine yapılması. Kıbrıslı Rumlarla BM çerçevesinde barış görüşmeleri yürüten KKTC Cumhurbaşkanı Mehmet Ali Talat da kararın devam eden görüşme sürecine büyük bir darbe vurduğunu açıkladı. KKTC’deki eski Rum mülklerine Rumların mahkemeler yoluyla dönme kararı alması halinde müzakerelerde mülkiyet konusunda görüşme yapılmasının anlamsız olacağına dikkat çekti.
Redd-i hákim istenmedi
AVRUPA Birliği’ne üye ülkeler arasındaki sorunları çözen, AB’nin en yüksek yargı organı ve son karar mercii Lüksemburg merkezli Avrupa Toplulukları Adalet Divanı, üye ülkelerin gönderdiği hakimlerden oluşuyor.
15 yargıç görevli Adalet Divanı’nda davada 15 hakim görev alıyor. Başkanlığını Yunanlı hakim Vassilios Skouris yaptı. Kıbrıs Cumhuriyeti adına heyette bulunan Rum hakim Yorgo Arestis, doğrudan taraf olması nedeniyle otomatik olarak davadan çekildi. Duruşmada, bir hakim raportör, bir hakim de savcı görevi aldı. Bu nedenle karar 13 hakimin oyuyla alındı.
Hakime itiraz olmadı Cherie Blair ve ekibi, Rum halkına yaptığı üstün hizmetlerden dolayı Papadopulos’tan devlet üstün şeref madalyası alan Yunan hakimin reddini isteyebilirdi. Ama istemediler.
Karar neydi Adalet Divanı İngiliz mahkemesinin sorduğu sorular nedeniyle tüm KKTC’yi etkileyen genel bir hüküm verdi. Karar şöyle: Rum mahkemeleri egemenliği altında olmayan topraklarla ilgili (KKTC) alacağı kararlar tüm AB ülkelerinde de geçerlidir.
İşte törenin belgesi
Dönemin Rum lideri Tasos Papadopulos, 2 Kasım 2006 tarihinde ATAD’ın Yunanlı Başkanı Vassilios Skouris’i Kıbrıs’a davet etti ve Rum halkına yaptığı hizmetlerden dolayı üstün şeref nişanı verdi.
Bir yanıt yazın