Rusya’nın, Suriye krizine siyasal bir çözüm getirilmesi düşüncesini sağlamaya çalıştığı,
BM Güvenlik Konseyi’nin de Suriye’de siyasi diyalog sürecinin başlaması ve ülke genelinde ateşkes ilan edilmesini isteyen karar tasarısını kabul etmesi paralelinde bir dolu gelişme yaşanıyor.
*
Ortadoğu’da ABD’nin yıllardır sürdürdüğü jeopolitik yapı dağılmıştır.
Bu durum ABD’nin bölgesel sisteminin askerî, sınaî ve malî merkezi rolünde stratejik ve daimî müttefiki olan İsrail’i,
İran’ın Şii hilaliyle yayılma olasılığı ise Suudi Arabistan’ı derinden etkiliyor.
*
Bölgedeki Sünni ülkelerin İsrail’i tanıması karşılığında Filistinlilerle kapsamlı bir barış anlaşması yapılabileceği noktasında yeni bir strateji geliştiriliyor.
İsrail’in güvenliği ve Ortadoğu’nun bölüşümü için Suudi Arabistan liderliğinde Sünni Arap ülkeleri ve Türkiye’nin Rusya – İran’a karşı geliştirdikleri bir mekanizmanın,
İsrail’in güvenliği yanında Sünni Arap’ların da güvenliğini teminata alacağı öngörülüyor.
Ortadoğu’da Rusya ve İran’ın nüfuz ettikleri alanlarda karşılarında Sünni Arapların oluşturduğu NATO uzantısı bir savunma örgütü oluşuyor…
*
Savunma Örgütü, ilk faaliyeti olarak Filistinlilerin kutsal değerlerini savunmak için ayaklanmalarını,
Yahudi yerleşkelerinin inşaatını ve yerleşimcilerin saldırılarını durdurmak için başlattıkları intifadayı,
Kudüs ve Batı Şeria’nın çeşitli kentlerinde yaşanan ciddi gerginlikleri önlemeyi iş edinmiştir.
*
Teminen Türk ve İsrailli diplomatlar iki ülke arasındaki buzları eritmek için İsviçre’de yarı resmi statüde görüşmeler yapıyor.
Resmi açıklamanın yapılmadığı görüşmelerde karşılıklı ön mutabakata varılan konular arasında HAMAS yetkilisi Saleh al-Arouri’nin Türkiye’ye girmesinin yasaklanması maddesi de bulunuyor.
Ama aynı sıralarda HAMAS lideri Halit Meşal, İstanbul’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşüyor!
*
Filistin Devleti ile HAMAS arasında görüş ayrılıkları ve güvensizlikler İsrail-Filistin barış görüşmelerini eksik bırakmıştır.
HAMAS, Filistin Devleti’nin Kudüs’ü işgal altında tutan İsrail ile aynı masaya oturmasından endişe duyuyor.
Filistin Devleti lideri Mahmut Abbas’ın İsrail’in Gazze şeridinde HAMAS’a açtığı savaşlarda etkisiz kalmasını,
Barış müzakerelerinde Filistin topraklarının işgal altında olmasına rağmen müzakerelere devam etmek ısrarında olmasını affetmiyor.
Filistinliler arasında yönetim krizi yaşanıyor.
*
İsrail Filistin’de yaşanan yönetim krizini fırsata dönüştürmüştür.
HAMAS liderleri ile aktivistlerini mütemadiyen takip ediyor.
İsrail’in hışmı HAMAS’ın güç merkezleri ve etki yöntemlerini çok başlı bir kurumsallığa dönüştürmesine yol açmıştır.
*
Siyasi Büro, Şura Konseyi’nin yanında HAMAS’ın en üst birimidir.
Bunu Gazze Şeridi Siyasi Bürosu, Batı Şeria Bürosu, İsrail hapishanelerinde yatan tutukluların liderleri ve Gazze’de kendi başına kritik kararlar alabilen silahlı kanat takip ediyor.
HAMAS yaşadığı sarsıntı ve şoklar bu kurumsallık ile atlatılıyor.
Hareketin tepe liderleri arasında güç dengesi değişse de yıllar içerisinde oluşan bu yapı özenle korunuyor.
*
Salih El Aruri, HAMAS’ın bilinen yapısı içinde önemli bir güce sahiptir.
İsrail, onu Gazze’de yaşaması hâlinde tehdit olur düşüncesiyle sınır dışı etmiştir.
O da İstanbul’da yaşıyor, HAMAS’ın Türkiye Siyasi Bürosunu yönetiyor ve Gazze’deki silahlı kanada benzer şekilde kendi başına kararlar alıyor.
Attığı adımlarda ve bir çok eylemde hareketin geneli için yarattığı sonuçları dahi hesaba katmıyor!
*
Ama İsrail Başbakanı B.Netanyahu’nun “Aslolan Filistinlilerin İsrail’i kabul etmeyişleridir. Bu vahşi Ortaçağ’dan kalma güçlerin ülkemizi ve halkımızı tehdit etmelerine asla izin vermeyeceğiz ” ifadesinin Ortadoğu’daki gelişmelere ışık tuttuğu bir sırada,
Halit Meşal’in İstanbul’a gelişinin nedenlerinin düşünülmesi gerekiyor.
*
Birincisi; HAMAS krizin başladığı günlerde Şam’daki bürosunu kapatmış, Suriye ile ilişkilerini kesmiştir.
İkincisi; Hakeza İran ile de ilişkiler kesilmiştir.
Üçüncüsü; İran ve Suriye ile ilişkilerini kesen HAMAS, bu kez yüzünü Türkiye’ye çevirmiştir.
İşte, Salih El Aruri, HAMAS’ın Türkiye Siyasi Bürosu lideri olarak eylemlerini İstanbul’dan yönetiyor.
Dördüncüsü; İsrail etrafında Sünni Arap ülkeleri ve Türkiye’ninde içinde bulunduğu bir savunma örgütü kurulurken,
İsrail ile ilişkileri düzeltme safhasına giren Türkiye’nin HAMAS’le mevcut ilişkisinden endişeye kapılan Halit Meşal,
HAMAS’ın düştüğü durumdan bir çıkış umudu bulmak için İstanbul’da Cumhurbaşkanı Erdoğan ile görüşüyor!
*
Türkiye’nin İsrail ile ilişkilerinin normalleşmesi için talep ettiği,
İsrail’in özür dilemesi, Mavi Marmara mağdurlarına tazminat ödenmesi ve Gazze’deki ablukanın kaldırılması konularında,
2013’te ABD Başkanı Barack Obama’nın arabuluculuğuyla özür dilendiği,
Tazminat konusunda maddi miktarlar üzerinde iki tarafın da anlaştığı biliniyor.
*
Ancak İsrail, son dönemde Kudüs’ten yayılan terör olayları tüm şiddetiyle devam ederken ve HAMAS İntifada’yı sürdürürken,
Gazze’nin abluka altında olmasıyla Mısır’ın da ilgili olması gibi nedenlerle,
Gazze’deki ablukanın kaldırılması bir yana Salih El Aruri şahsında Türkiye’den HAMAS’ın İstanbul Ofisinin kapatılmasının istenmesi,
Giderek ABD ve İsrail’in terör örgütü olarak kabul ettiği HAMAS’ın tasfiye edilmesinde Türkiye desteğinin aranmakta olduğunu gösteriyor.
*
Türkiye ziyaretinde Halit Meşal’in, HAMAS’ın düştüğü durumdan bir çıkış umudu bulamadığı anlaşılıyor.
Bunun görünür karşılığı ise İsrail’in Gazze’deki ablukayı denizde balıkçılık alanının yükseltilmesi dışında aynen devamı olacaktır..
Türkiye ise İsrail’den Rusya’nın uyguladığı ekonomik yaptırımları telafi edeceği,
Akdeniz’de giderek belirginleşen Rusya-Kıbrıs-Mısır ekseninde enerji işbirliği vaadleri koparmıştır ki;
Bu ayrı bir fasıldır…
22.12.2015
Bir yanıt yazın