[AKŞAM | DUNYA | 29 NİSAN 2009, ÇARŞAMBA
KEİ’nin son toplantısında, Ankara-Erivan arası yakınlaşmada yeni bir adım daha atıldı. Türkiye, Karadeniz’e kıyısı olmayan Ermenistan’ın Karadeniz Çevre Otoyolu projesine katılımını onayladı. Ermenistan projeye Gürcistan üzerinden katılacak
Türkiye ile Ermenistan arasında son dönemde yaşanan yakınlaşma kapsamında, önemli bir adım daha atıldı. Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ) tarafından planlanan, ‘Karadeniz Çevre Otoyolu (Ring Road)’ projesinin, Ermenistan’ı da kapsayacak şekilde gerçekleştirilmesine, Ankara herhangi bir ‘şerh’ düşmeden ‘olur’ verdi.
Sürpriz gelişme Ermenistan’ın başkenti Erivan’da 16 Nisan’da gerçekleştirilen Karadeniz Ekonomik İşbirliği Teşkilatı (KEİ) Zirvesi’nde yaşandı. Toplantıya Dışişleri Bakanı Ali Babacan’ın başkanlığında katılan Türk tarafı, Karadeniz’de kıyısı bulunmayan Ermenistan’ın projede yer almasına muhalefet etmeyip ‘vize’ verdi.
Ankara, güzergah üzerinde kendisinden sonra Ermenistan’ın gelmemesine dikkat etti. Sıralamada, Türkiye’den sonra Gürcistan’ın gelmesi sağlandı.. Ermenistan’ın projeye Gürcistan üzerinden bağlanması öngörüldü.
Türkiye – Ermenistan sınırının açılmasının ardından Türkiye üzerinden ikinci bir bağlantı oluşturulması da gündeme gelebilecek. Dışişleri Bakanlığı yetkilileri, ‘Ermenistan KEİ kapsamındaki yükümlülüklerini yerine getirdiği sürece projeye katılmasına karşı çıkamayız’ değerlendirmesi yaptılar.
TECRİT EDİYORDUK
Bu durumda Ermeni TIR’ları, Karadeniz Otoyolu’nu kullanırken Gürcistan üzerinden Türkiye’ye giriş yapacaklar. Ermeni TIR’larını kullanan sürücülerin vize sorunu ise Türkiye – Ermenistan sınırı açılana kadan yine Gürcistan sınırında çözülecek. KEİ Dışişleri Bakanları Zirvesi’nde onaylanan karara ilişkin anlaşma metninin yakın süreçte TBMM Genel Kurulu’na da geleceği kaydediliyor.
Ankara daha önce, Ermenistan’ı ekonomik anlamda ‘tecrit eden’ projelerin içinde yer alıyordu. Bu çerçevede, yaklaşık iki yıl önce yapımına başlanan ‘Bakü – Tiflis – Kars Demiryolu (Silk Road)’ projesine Ermenistan dahil edilmemişti. Bu proje, Türkiye’den yola çıkacak bir malın hiç durmadan Çin’e kadar ulaşmasına olanak sağlıyacak. Türkiye’nin, Ermenistan’ı tecrit ettiği yatırımlar arasında ‘Bakü-Tiflis-Ceyhan Petrol Boru Hattı’ projesi ile ‘Bakü-Tiflis-Erzurum Doğalgaz Boru Hatı’ projesi de yer almıştı. Ermenistan bu projelerin planlama ve yapımı sürecinde büyük tepki göstermişti.
7 BİN KM YOL
Karadenİz Otoyolu Projesi’ne, KEİ üyesi 12 ülke katılacak. Türkiye’den başlayacak 7 bin km’lik otoyol Gürcistan, Rusya, Ukrayna, Moldova, Romanya, Bulgaristan’dan geçecek. Karadeniz’e kıyısı bulunmayan Yunanistan, Arnavutluk, Sırbistan, Ermenistan ve Azerbaycan ise kendi hatlarını inşa ederek en yakınındaki ülkelerden yola bağlantılar yapacak. KEİ ülkeleri arasında vize protokolünün imzalanması ve yolu kullanacak olan TIR sürücülerine vize uygulanmaması yönünde, bir adım atılması da bekleniyor.
Kurnazlık yaptı sözünü tutmadı
İngiliz gazeteci Robert Fisk, ‘soykırım’ ifadesini kullamadığı için ağır eleştirileri yönelttiği ABD Başkanı Barack Obama’nın açıklaması için ‘Zekice, ustaca, kurnazca bile, ancak gerçek değildi. Çünkü sonunda Obama, ABD’li Ermeni seçmenlerine verdiği sözü tutmadı’ yorumunu yaptı. Fisk, Obama’nın açıklamasında destek verdiği Türkiye ile Ermenistan’ın ilişkileri normalleştirme çabaları için de ‘tek gerçek iyileşme bir futbol maçından ibarettir’ ifadesini kullandı. 1915 olaylarının ‘soykırım’ olduğunu savunan Fisk, Obama’nın kampanya sırasında sarfettiği ‘ABD, Ermeni soykırımı konusunda gerçeği söyleyen bir lidere layıktır. Ben bu lider olmaya kararlıyım’ sözlerini anımsattı.
Air Force One New York’u korkuttu
ABD’de önceki gün New York üzerinde alçaktan uçarak şehrin çeşitli bölgelerinden fotoğraf çeken Başkanlık uçağı krize yol açtı. Amerikan halkı, 2001’deki 11 Eylül saldırılarında yıkılan Dünya Ticaret Merkezi’nin üzerinde ve Özgürlük Abidesi’nin etrafında uçan uçağı görünce yeni bir terör saldırısı sandı. Daha sonra uçağın Başkan Obama’ya ait ‘Air Force One’ uçağı ile ona eşlik eden Amerikan Hava Kuvvetleri’ne bağlı F-16
tipi iki savaş uçağı olduğu ve ‘Air Force One’ın mevcut fotoğraflarının güncellenmesi için’ bu uçuşun yapıldığı ortaya çıktı. Halkın dehşete kapılmasına neden olan uçuşun Başkan Barack Obama’yı ‘kızdırdığı’ belirtilirken, Beyaz Saray konu ile ilgili özür diledi. Pentagon’un bilgisi dahilinde yapılan tatbikat ile ilgili New York Belediye Başkanı Michael Bloomberg’in yardımcılarından Marc Mugnos’a bilgi verildiği ancak Mugnos’un belediye başkanına konu ile ilgili bilgi vermediği ortaya çıktı. Telefonuna vatandaşlardan şikayet mesajları yağdığını belirten Bloomberg, ‘Bana sorsalardı, ‘bunu yapmayın’ derdim’ dedi.
Mahmut GÜRER / ANKARA
Bir yanıt yazın