Sefa Yürükel
Yurtdışındaki Türk nüfusu, tarihsel süreç içinde farklı coğrafyalarda ve kültürlerde yerleşik hâle gelmiştir. Bu Türk etnik azınlığı , hem Türkiye’nin küresel ölçekteki diplomatik gücünü pekiştirmek hem de Türk kültürünü tanıtmak adına önemli bir kaynak olmuştur. Ancak, mevcut Türk lobisi çalışmaları, uzun yıllardır beklenen başarıyı tam anlamıyla elde edememiştir. Bunun birçok nedeni bulunmaktadır: bürokratik engeller, stratejik eksiklikler, lobi faaliyetlerinin doğru bir şekilde yapılandırılmaması ve küresel aktörlerle etkili ilişkiler kurulamayışı gibi faktörler, Türk lobi faaliyetlerinin etkisiz olmasına yol açmıştır.
Türk Lobi Faaliyetlerinin Mevcut Durumu
Türk lobi faaliyetleri, genellikle devletin diplomatik temsilciliklerinin (büyükelçilikler ve konsolosluklar) ve bazı sivil toplum kuruluşlarının (STK’lar) önderliğinde yürütülmektedir. Ancak bu yapılanmalar, yetersiz stratejik yönlendirme, kısıtlı maddi kaynaklar ve dış politikada istikrar eksiklikleri gibi sebeplerle yeterince etkili olamamaktadır. Bergström (2014), lobi çalışmalarının sadece kurumsal yapılarla değil, aynı zamanda küresel stratejik hedefler doğrultusunda koordine edilmesi gerektiğini vurgulamaktadır. Türkiye’deki lobi faaliyetleri genellikle daha çok anlık çıkarlar doğrultusunda şekillenmiş, uzun vadeli ve sürdürülebilir bir stratejiye dayanmamaktadır.
Bennett (2017), lobi faaliyetlerinin etkinliğinin, faaliyeti yürüten kişilerin bilgi ve deneyimleriyle doğrudan bağlantılı olduğunu belirtmektedir. Ancak Türkiye’deki mevcut lobi stratejilerinde, gerekli bilgiye sahip ve deneyimli kadroların eksikliği en büyük handikap olarak öne çıkmaktadır. Bu eksiklik, Türk etnik azınlığının yurtdışındaki siyasi, ekonomik ve kültürel çevrelerde etkili olmasını engellemektedir.
Lobi Faaliyetlerinde Stratejik Yapı ve Koordinasyon
Türk lobi faaliyetlerinin daha etkili olabilmesi için öncelikle yapısal değişikliklere gidilmesi gerekmektedir. Zürcher (2016), etkili bir lobi çalışmasının mutlaka akademik, ekonomik, sanatsal ve medya alanlarında güçlü temellere dayanması gerektiğini ifade etmektedir. Türk lobi faaliyetleri de benzer bir kurumsal yapıya kavuşturulmalıdır. Bu, devletin diplomatik temsilciliklerinin yalnızca temsil ve koordinasyon görevini üstlendiği, stratejik kararların ve yönlendirmenin bağımsız bir özerk enstitü tarafından yapılacağı bir yapıyı gerektirir.
Bu enstitü, Türk diasporasının yerleşik olduğu ülkelerin sosyal, kültürel, siyasi ve ekonomik yapıları konusunda derinlemesine bilgi sahibi ve Türkçe ye ve o ülkenin diline hakim uzmanlardan oluşturulmalıdır. Ayrıca, bu yapı, akademik çevreler, sanatçılar, yazarlar ve medya mensupları ile güçlü ilişkiler kurarak, Türk kültürünü ve politikasını uluslararası alanda daha güçlü bir şekilde tanıtmalıdır. McGrath (2016), başarılı lobi faaliyetlerinin arkasındaki en önemli unsurlardan birinin bu tür stratejik ilişkiler olduğunu belirtmektedir.
Türk Lobi Faaliyetlerinde Bilgili ve Nitelikli Kadro Seçimi
Türk lobi faaliyetlerinin verimli olabilmesi için, görev alacak kişilerin hem ulusal hem de yerel düzeyde politik, ekonomik ve kültürel analiz yapabilme yeteneğine sahip olmaları gerekmektedir. Bu, yalnızca Türk milletini tanıyan ve Türkiye’nin dış politikasını benimsemiş kişilerle değil, aynı zamanda bulunduğu ülkenin dili, kültürü ve siyasi yapısı hakkında derinlemesine bilgi sahibi bireylerle yapılabilir.
Fitzgerald (2019), özellikle etnik grupların etkili lobi faaliyetleri için, bu grubun üyelerinin yerleşik oldukları ülkede bulunan politika yapıcıları, iş dünyası liderleri ve medya temsilcileri ile güçlü ilişkiler kurmalarının ne denli önemli olduğunu vurgulamaktadır. Türk lobi faaliyetleri için de benzer bir modelin benimsenmesi, etkili sonuçlar elde edilmesini sağlayacaktır.
Lobi Faaliyetlerinin Kısa, Orta ve Uzun Vadeli Stratejilere Dayanması Gerekliliği
Türk lobi faaliyetleri, yalnızca anlık politik kazançlar sağlamak için değil, uzun vadeli stratejik hedeflere ulaşabilmek için de tasarlanmalıdır. Rothgeb (2001) ve Young (2017), lobi faaliyetlerinin kısa, orta ve uzun vadeli hedefler doğrultusunda yapılandırılmasının önemini belirtmektedir. Kısa vadede, Türk etnik azınlığının bulunduğu ülkelerdeki toplumla tanışıklık sağlayarak, kültürel diplomasi alanında etkili olmalıdır. Orta vadede ise, lobi faaliyetleri daha stratejik bir boyuta taşınarak, Türkiye’nin ekonomik ve siyasi çıkarlarını gözeten bir platform yaratılmalıdır. Uzun vadeli hedef ise, Türk lobi çalışmalarının dünya çapında kabul görmesi ve Türk dış politikasının kalıcı bir şekilde uluslararası düzeyde etkili olmasıdır.
Sonuç
Türk lobi faaliyetlerinin etkinliği, sadece devletin diplomatik kanallarıyla değil, aynı zamanda yerel ve uluslararası düzeyde güçlü bir yapısal temele dayalı olarak yeniden yapılandırılmalıdır. Bu yapı, Türkiye’nin kültürel ve siyasi çıkarlarını savunmak için gereken tüm unsurları içermeli, stratejik, uzun vadeli hedeflerle şekillendirilmelidir. Tilly (2014), başarılı bir lobi faaliyetinin, sadece siyasi değil, aynı zamanda kültürel, sanatsal ve akademik bağlamda güçlü bir etkileşime dayandığını belirtmektedir. Türk lobi faaliyetlerinin etkinliği ancak bu unsurların bir araya gelmesiyle artabilir.
Bu süreçte, özellikle bilgili ve nitelikli kadroların seçilmesi, özerk bir kurumsal yapının oluşturulması, uluslararası medya, sanat ve akademik çevrelerle güçlü ilişkiler kurulması ve kısa, orta ve uzun vadeli stratejilerin belirlenmesi gibi adımlar, Türk lobi faaliyetlerinin başarıya ulaşabilmesi için kritik öneme sahiptir.
Kaynakça :
• Bergström, C. (2014). Lobbying in International Relations: A Global Perspective. Cambridge University Press.
• Bennett, M. (2017). Advocacy, Lobbying, and Public Policy. Palgrave Macmillan.
• Fitzgerald, M. (2019). Ethnic and Political Lobbying in the United States. Oxford University Press.
• Lodahl, P. (2020). The Role of Diasporas in International Relations and Lobbying. Routledge.
• McGrath, C. A. (2016). Interest Groups and Political Influence: Theories and Applications. Sage Publications.
• Tilly, C. (2014). States and Social Movements: The Political Influence of Social Networks. Cambridge University Press.
• Rothgeb, J. M. (2001). Lobbying in the European Union: Institutions, Interests, and Influence. Journal of Common Market Studies, 39(4), 707-728.
• Zürcher, E. J. (2016). The Role of Lobbying in Modern Diplomacy: A Study of Non-State Actors. International Journal of Diplomatic Studies, 29(3), 401-421.
• Richards, S. (2018). Lobbying in the European Union: The Politics of Influence. Springer.
• Kollman, K. (2017). Lobbying in America: A Social Science Perspective. Oxford University Press.
Bir yanıt yazın