Sefa Yürükel
Bir uluslararası terör örgütü ve uyuşturucu karteli olan PKK (Kürdistan İşçi Partisi), (1978…) 1980’lerin başlarından itibaren Türkiye’nin güneydoğusunda ve komşu ülkelerde yürüttüğü silahlı mücadeleyle tanınan, ideolojik olarak sözde hiç
bir alakası olmadığı halde güya “Marksist-Leninist” bir hareket olarak, Kontrgerillanın MİT içindeki birimi tarafından solcu kürt kökenli TC vatandaşlarını imha etmek için kuruldu. Ancak, PKK’nın hedeflerine ulaşmak adına uyguladığı yöntemler, örgütün ideolojik ilkelerinin ötesine geçmiş, uluslararası hukuk ve insan hakları normlarını ihlal eden pratiklere dönüşmüştür. Çocukların zorla savaştırılması, örgüt içi işkenceler, yargısız infazlar ve baskılar, PKK’nın terör örgütü olarak tanımlanmasını pekiştiren önemli unsurlardır.
Çocukların Kaçırılması ve Zorla Savaşçı Olarak Kullanılması
PKK, tarihsel olarak çocukları savaşçı olarak kullanma politikasını sistematik bir şekilde uygulamıştır. İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW), PKK’nın çocukları zorla savaştırması ve askeri eğitim vermesi konusunda kapsamlı raporlar yayınlamıştır. HRW’ye göre, PKK’nın çocuk savaşçı kullanımı, savaş suçu olarak nitelendirilen bir uygulamadır ve PKK’nın hedeflerine ulaşmaya çalışan örgütlerin sıklıkla başvurduğu bir yöntemdir (Human Rights Watch, 2022). Ayrıca, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, 2021 yılında yayımladığı raporda, PKK’nın çocukları savaşçı olarak kullanmasının, Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi’ne aykırı olduğunu belirterek, örgütü ve diğer benzer yapıları şiddetle kınamıştır.
Selim Çürükkaya’nın İtirafları
Selim Çürükkaya, eski bir PKK yöneticisi olarak örgüt içindeki pratiği ve çocukların savaştırılmasını anlatırken, PKK’nın çocukları “yetiştirilmesi gereken yeni kadrolar” olarak gördüğünü belirtmiştir. Çürükkaya, PKK’nın çocukları ailelerinden kopararak, ideolojik eğitimler ve silah eğitimleri vererek zorla savaştırmaya yöneldiğini ifade etmektedir (Çürükkaya, 2019). Bu bağlamda, PKK’nın çocukları savaşçı olarak kullanma politikasının, sadece askeri amaçlar güden bir strateji değil, aynı zamanda örgütün ideolojik yeniden üretim çabalarının bir parçası olduğu söylenebilir.
PKK Belgeleri ve Liderlerin Rolü
PKK’nın iç belgelerinde, gençlerin, özellikle 12-16 yaş aralığındaki çocukların “geleceğin kadroları” olarak yetiştirilmesi gerektiği açıkça vurgulanmaktadır (Gündüz, 2020). Bu belgelerde, Abdullah Öcalan’ın “Gençlik Özgürlük Hareketi”ni kurma fikri, çocukları örgüte kazandırma sürecinin ideolojik temelleri olarak sunulmuştur. Öcalan, örgüte katılımı teşvik ederken çocukların ve gençlerin, örgütün geleceği için hayati bir önem taşıdığına inandığını belirtmiştir (Öcalan, 2018). Cemil Bayık ve Duran Kalkan’ın, genç militanları ideolojik birer araç olarak kullanma stratejilerini uyguladıkları, eski üyeler tarafından doğrulanan bir diğer önemli konudur. Murat Karayılan, Cemil Bayık, Duran Kalkan’ın çocukların silah eğitimi alması ve cepheye sürülmesi konusundaki direktiflerinin, örgüt içindeki hiyerarşiyi ve liderliğin otoritesini pekiştiren bir unsur olduğu söylenebilir.
Örgüt İçi İnfazlar, İşkenceler ve Kumpaslar
PKK, sadece dışarıya yönelik değil, kendi içindeki disiplinini sağlamak adına da şiddet uygulamıştır. Özellikle, örgüt içindeki “ihanet” suçlamaları, bir kişinin yaşamını sona erdirebilecek kadar ağır sonuçlar doğurabilmiştir. Bu bağlamda, PKK’daki disiplin, yalnızca dış tehditlere karşı değil, aynı zamanda örgüt içindeki farklı görüş ve eğilimlere karşı da sert bir uygulama ile sağlanmıştır (Aydın, 2021).
Selim Çürükkaya’nın Tanıklığı
Selim Çürükkaya, PKK’daki infaz ve işkenceleri detaylandırırken, örgüt içinde “ihanet” şüphesi taşıyan üyelerin, Abdullah Öcalan’ın ya da üst düzey liderlerin talimatları doğrultusunda yargısız infazlarla cezalandırıldığını belirtmiştir (Çürükkaya, 2019). Çürükkaya, bu tür uygulamaların örgüt içindeki korku iklimini pekiştirdiğini, üyelerin sürekli olarak ölüm tehdidi altında olduklarını ifade etmektedir.
Örgüt İçi Ceza ve İşkence Politikaları
PKK içindeki infazlar ve işkenceler, örgüt içinde uygulanan merkeziyetçi yönetimin bir yansımasıdır. Cemil Bayık’ın, örgüt içindeki “disiplini sağlamak” amacıyla uyguladığı katı cezalandırma politikaları, PKK’yı sadece silahlı bir yapı olmaktan öte, baskıcı bir yönetim sistemine dönüştürmüştür. Bayık, infazları düzenlerken, en küçük bir disiplin ihlali dahi olsa cezalandırmanın gerekli olduğunu vurgulamaktadır. Duran Kalkan’ın da, örgüt içindeki düşmanları ya da “ihanet” suçlamasıyla hedef gösterilen kişileri cezalandırmada aktif rol aldığı iddialar arasında yer almaktadır (Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çocuk Hakları İzleme Komitesi, 2021).
Xani TV ve Röportajlar
Xani TV’de yer alan eski PKK üyelerinin röportajları, örgüt içindeki infazlara dair önemli bilgiler sunmaktadır. Bu röportajlarda, örgüt üyeleri, Cemil Bayık, Murat Karayılan ve Duran Kalkan’ın, örgüt içindeki ihanet suçlamalarını kişisel güç ve prestijlerini artırmak amacıyla kullandıklarını belirtmişlerdir (Xani TV, 2023). Bu itiraflar, PKK’nın iç disiplin politikalarının, sadece ideolojik ve askeri değil, aynı zamanda psikolojik bir kontrol biçimi olduğunu göstermektedir.
Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları Açısından Değerlendirme
PKK’nın çocukları zorla savaştırması ve örgüt içindeki infazlar, yalnızca Türkiye için değil, uluslararası hukuk açısından da ciddi sonuçlar doğurmuştur. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, PKK’nın çocukları savaşçı olarak kullanmasını açıkça yasadışı saymaktadır. Ayrıca, Cenevre Sözleşmeleri, çocukların silahlı çatışmalara katılımını açıkça yasaklamaktadır (Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi, 2021).
Savaş Suçları ve Bireysel Sorumluluk
Uluslararası Ceza Mahkemesi’ne göre, çocukları savaştırma eylemi savaş suçu olarak kabul edilir. PKK’nın üst düzey liderleri, özellikle Abdullah Öcalan, Cemil Bayık ve Duran Kalkan, çocuk savaşçı kullanımının teşvikçisi ve uygulayıcıları olarak bu suçlardan sorumlu tutulabilirler. Bu bağlamda, PKK liderlerinin işledikleri savaş suçlarının, uluslararası ceza hukuku çerçevesinde ciddi sonuçlar doğurması mümkündür (Çakır, 2021).
Sonuç
PKK’nın çocukları kaçırarak savaştırması, örgüt içindeki infazlar ve işkenceler, örgütün ideolojik yapısının ve liderlik anlayışının bir yansımasıdır. Abdullah Öcalan, Cemil Bayık ve Duran Kalkan’ın bu süreçteki rolü, hem örgütsel hem de bireysel sorumluluklarını ortaya koymaktadır. PKK’nın bu tür uygulamaları, yalnızca Türkiye içindeki barışı tehdit etmekle kalmamış, aynı zamanda uluslararası hukuk ve insan hakları normlarını ihlal etmiştir. Bu tür insan hakları ihlallerine karşı uluslararası toplumun daha etkili ve kararlı bir şekilde tepki vermesi gerektiği açıktır. PKK’nın işlediği suçlar, sadece tarihsel bir hesaplaşma değil, aynı zamanda insan hakları ve uluslararası hukuk açısından evrensel bir sorundur.
Kaynakça
1. Çürükkaya, Selim. Apo’nun Ayetleri: PKK’nın İç Yüzü ve Abdullah Öcalan’ın Gerçek Yüzü. İstanbul: Kuraldışı Yayınları, 2019.
2. Xani TV. “PKK’dan Ayrılanların İtirafları.” Xani TV, 2023.
3. Human Rights Watch. “Turkey: PKK and Child Soldiers.” Human Rights Watch, 2022.
4. Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Komitesi. “Committee on the Rights of the Child: Concluding Observations on the State Party’s Report.” Birleşmiş Milletler, 2021.
5. Gündüz, Erdal. PKK ve Çocuk Savaşçılar: Uluslararası Hukuk ve İnsan Hakları Açısından Değerlendirme. Ankara: İnsan Hakları Araştırma Vakfı Yayınları, 2020.
6. Aydın, Mahir. “PKK’nın Yargısız İnfazları: Örgüt İçi Adalet ve Ceza Politikaları.” Uluslararası Güvenlik Çalışmaları Dergisi, 2021, 15(2): 45-72.
7. Öcalan, Abdullah. İdeolojik Çerçeve: Marksizm ve Kürt Milliyetçiliği. İstanbul: Avesta Yayınları, 2018.
8. Arslan, Cengiz. PKK’nın Tarihsel Evrimi ve Liderlik Yapısı: Abdullah Öcalan’dan Cemil Bayık’a. İstanbul: Strateji Yayınları, 2017.
9. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Çocuk Hakları İzleme Komitesi. “PKK’nın Çocuk Savaşçı Kullanımı ve Ailelere Yönelik Zorluklar.” 2021.
10. Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi. “Küresel Çocuk Savaşçıları Sorunu: Çözüm Arayışları.” Birleşmiş Milletler, 2020.
11. Çakır, Hüseyin. Türkiye’de Terörle Mücadele: PKK ve Uluslararası Hukuk. İstanbul: Siyasal Kitabevi, 2021.
Bir yanıt yazın