Sefa Yürükel
- Donald Trump’ın 2024 seçimlerini kazanarak ikinci kez ABD Başkanı olması, yalnızca Amerikan iç siyaseti açısından değil, küresel güç dengeleri bakımından da derin etkiler yaratmıştır. İlk başkanlık döneminde (2017–2021) benimsediği korumacı ekonomi politikaları, müttefiklere karşı mesafeli tutumu ve uluslararası hukuku zorlayan kararları, dünya genelinde ABD’ye yönelik eleştirileri artırmıştı (Nye, 2021). 2025 itibarıyla Trump’ın ikinci dönemi, hem iç hem de dış politikada yeni bir belirsizlik ve istikrarsızlık sürecini beraberinde getirmektedir.
- ABD’nin Küresel Yalnızlaşması
Trump’ın ikinci döneminde ABD, küresel ittifaklardan giderek uzaklaşmakta ve çok taraflı diplomasi yerine tek taraflı politikalar benimsemektedir. NATO, Avrupa Birliği ve Asya-Pasifik müttefikleriyle olan ilişkiler Trump’ın ilk döneminden itibaren gerilimliydi (Ikenberry, 2020). İkinci döneminde ise ABD’nin, Avrupa ile ticaret savaşlarını yeniden alevlendirdiği ve NATO’nun finansmanına yönelik baskıları artırdığı görülmektedir.
Özellikle Almanya ve Fransa, ABD’den bağımsız bir Avrupa güvenlik politikası oluşturma çabalarını hızlandırmış, Çin ile ekonomik ilişkilerini daha da güçlendirmiştir (Fukuyama, 2020). Çin’in “Kuşak ve Yol Girişimi” ile küresel ekonomide daha belirgin bir rol üstlenmesi, ABD’nin dünya üzerindeki ekonomik nüfuzunu zayıflatmaktadır. Stiglitz (2020), ABD’nin izlediği aşırı korumacı politikaların uzun vadede küresel pazarda ABD’yi dışlanmış bir aktöre dönüştürebileceğini vurgulamaktadır.
Trump yönetiminin Orta Doğu’daki politikaları da bölgedeki istikrarsızlığı artırmaktadır. İsrail ve Suudi Arabistan’a verilen koşulsuz destek, İran’la olan gerilimi tırmandırırken, ABD’nin bölgedeki etkinliği azalmaktadır (Brookings Institution, 2025). Afrika ve Latin Amerika’da ise ABD’nin müdahaleci politikaları, halk hareketlerini ve anti-Amerikan siyasi oluşumları güçlendirmektedir (Pew Research Center, 2024).
- İç Politikada Artan Kutuplaşma ve Demokratik Kurumlara Tehdit
Trump’ın ikinci dönemi, ABD iç siyasetinde daha derin bir kutuplaşmayı tetiklemiştir. Özellikle göç, LGBTQ+ hakları, kürtaj yasaları ve sosyal politikalar konusunda muhafazakâr ve liberal eyaletler arasında keskin farklılıklar ortaya çıkmaktadır. Trump’ın, ABD Yüksek Mahkemesi’ne muhafazakâr yargıçlar ataması ve yargıyı siyasi bir araç haline getirmesi, hukuk devletine olan güveni sarsmaktadır (Mearsheimer, 2018).
ABD’de halk hareketleri ve protestolar, özellikle göçmen hakları ve sosyal eşitsizlikler konusunda hız kazanmıştır. Trump yönetimi, iç güvenlik güçlerini daha baskıcı bir şekilde kullanarak bu hareketleri bastırmaya çalışırken, sivil özgürlükler giderek kısıtlanmaktadır (The Economist, 2025). Fukuyama (2020), demokrasinin gerilemesi ve otoriterleşme eğilimlerinin arttığı bir dönemde, ABD’nin demokratik değerlerini koruyamaması halinde iç istikrarsızlığın daha da derinleşeceğini belirtmektedir.
- Ekonomi: Koruma Politikalarının Uzun Vadeli Riskleri
Trump’ın ikinci döneminde izlediği ekonomi politikaları, küresel ticaret savaşlarını körüklerken ABD ekonomisini de zorlamaktadır. Çin, AB ve diğer ticaret ortaklarıyla yaşanan anlaşmazlıklar, Amerikan şirketlerini küresel pazarda dezavantajlı hale getirmektedir. Öte yandan, Trump yönetiminin büyük şirketlere yönelik vergi indirimleri ve finans sektörüne sağladığı kolaylıklar, gelir eşitsizliğini artırmaktadır (Zakaria, 2021).
Stiglitz (2020), ekonomik dengesizliklerin derinleşmesinin, Amerikan halkının yaşam standartlarını düşüreceğini ve orta sınıfın daha fazla ekonomik baskı altına gireceğini öngörmektedir. Aynı zamanda, Trump’ın altyapı yatırımları ve sanayileşmeyi teşvik eden politikaları, federal bütçede büyük açıklar yaratmaktadır.
- Demokratik Kurumların Direnci: ABD Hukuku ve Bürokrasisi
Trump yönetiminin en büyük sınavlarından biri, ABD’nin demokratik kurumlarının bu süreçte nasıl bir direnç göstereceği olacaktır. 2021’de yaşanan Kongre baskını gibi olayların ardından, demokratik süreçlere yönelik güven sarsılmıştır (Kagan, 2019). ABD yargı sistemi, Trump’ın hukuk dışı uygulamalarına karşı ne kadar bağımsız hareket edebileceği konusunda sınanacaktır.
Brookings Institution (2025) raporuna göre, Trump yönetiminin özellikle seçim sistemi, medya özgürlüğü ve yargı bağımsızlığı gibi temel demokratik unsurları aşındırma potansiyeli bulunmaktadır. Ancak, Amerikan bürokrasisi ve hukuki kurumları, geçmişte olduğu gibi bu tür girişimlere direnç gösterebilir ve sistemin tamamen çökmesini engelleyebilir.
- Sonuç: ABD’nin Küresel Geleceği ve Olası Senaryolar
Trump’ın 2025 sonrası politikaları, ABD’nin iç ve dış politikasında kalıcı değişimlere yol açmaktadır. Küresel düzeyde ABD’nin etkisi azalırken, Çin ve Avrupa Birliği gibi aktörler güç kazanmaktadır. İç siyasette ise Trump’ın izlediği politikalar, ABD’yi daha da kutuplaştırmakta ve demokratik kurumları baskı altına almaktadır.
ABD’nin geleceği, demokratik kurumlarının bu baskılara ne ölçüde direnç göstereceğine ve halkın siyasi sürece nasıl tepki vereceğine bağlı olacaktır. Eğer bu süreç kötü yönetilirse, ABD küresel liderlik konumunu hızla kaybedebilir ve içeride derin sosyal ve ekonomik krizlerle karşı karşıya kalabilir. Ancak, demokratik kurumların güçlendirilmesi ve daha kapsayıcı politikaların benimsenmesi, ülkenin uzun vadede istikrarını korumasına yardımcı olabilir.
ABD’nin küresel ve iç siyasetteki geleceği belirsizdir. Ancak, mevcut dinamikler göz önüne alındığında, Trump’ın ikinci başkanlık dönemi, ABD’nin tarihindeki en kritik kırılma noktalarından biri olmaya adaydır.
Kaynakça
1. Nye, J. S. (2021). Do Morals Matter? Presidents and Foreign Policy from FDR to Trump. Oxford University Press.
2. Fukuyama, F. (2020). Liberalism and Its Discontents. Profile Books.
3. Mearsheimer, J. J. (2018). The Great Delusion: Liberal Dreams and International Realities. Yale University Press.
4. Ikenberry, G. J. (2020). A World Safe for Democracy: Liberal Internationalism and the Crises of Global Order. Yale University Press.
5. Kagan, R. (2019). The Jungle Grows Back: America and Our Imperiled World. Knopf.
6. Zakaria, F. (2021). Ten Lessons for a Post-Pandemic World. W. W. Norton & Company.
7. Stiglitz, J. E. (2020). People, Power, and Profits: Progressive Capitalism for an Age of Discontent. W. W. Norton & Company.
8. Friedman, T. L. (2023). Thank You for Being Late: An Optimist’s Guide to Thriving in the Age of Accelerations. Picador.
9. Pew Research Center (2024). Global Attitudes Towards the United States Under Trump’s Second Term. Retrieved from www.pewresearch.org
10. Brookings Institution (2025). Trump’s Second Term: Domestic and International Implications. Retrieved from www.brookings.edu
11. Council on Foreign Relations (2025). US Foreign Policy in a New Global Order. Retrieved from www.cfr.org
12. The Economist (2025). Trump 2.0: America’s New Political Reality. Retrieved from www.economist.com
Bir yanıt yazın