Yunanistan’ın PKK’ya verdiği destek, Türkiye-Yunanistan ilişkilerinin karmaşık bir dinamiğini oluşturur ve bu dinamik, sadece iki ülke arasındaki ilişkileri değil, aynı zamanda bölgesel güvenlik algılarını da etkiler. Türkiye’nin güneydoğusundaki Kürt sorunu, Yunanistan’ın PKK’ya verdiği desteğin temel nedenlerinden biri olup, bu durum zaman içinde diplomatik krizlere ve uluslararası arenada Türkiye’nin eleştirilerine yol açmıştır. Yunanistan’ın bu desteği, hem iç siyasetindeki milliyetçi grupların etkisiyle şekillenmiş hem de bölgesel stratejik tercihlerin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır (Akalın, 2010).
- Yunanistan’ın PKK ile İlişkilerinin Tarihsel Bağlamı
Yunanistan’ın PKK’ya verdiği destek, tarihsel olarak Türkiye-Yunanistan ilişkilerindeki gerilimlere dayanır. Özellikle 1980’lerin sonlarından itibaren Türkiye’nin güneydoğusundaki Kürt isyanı, Yunanistan’ı PKK’ya stratejik destek verme yoluna itmiştir. Bu dönemde Yunanistan, Türkiye ile yaşadığı jeopolitik rekabeti kullanarak PKK’ya hem ideolojik hem de lojistik destek sağlamıştır. Yunanistan’ın PKK ile kurduğu ilişkilerin başlangıcı, Türkiye’nin güneydoğusunda PKK’nın güç kazanması ile örtüşür. Yunanistan, bu durumu Türkiye’ye karşı bir stratejik adım olarak değerlendirmiştir (Özdemir, 2012).
- PKK ve Yunan Milliyetçiliği
Yunan milliyetçiliği, özellikle 1950’lerdeki EOKA hareketi gibi tarihsel temellere dayanan bir ideolojiye sahiptir. Bu hareket, Kıbrıs’ta Türkler’e karşı şiddetli bir direniş olarak ortaya çıkmış ve Yunan milliyetçiliğinin önemli sembollerinden biri olmuştur (Kaymaz, 2007). Yunan milliyetçiliğinin bu mirası, PKK ile ilişkilerde belirleyici bir etken olmuştur. Yunanistan’daki aşırı milliyetçi gruplar, PKK’nın Türkiye’ye karşı mücadelesini ortak bir hedef olarak görmüşlerdir. Dolayısıyla, PKK’ya hem ideolojik hem de askeri anlamda destek verilmesi, sadece Türkiye’ye karşı bir adım olarak değil, aynı zamanda Yunanistan’ın milliyetçi bir yaklaşımının bir yansıması olarak da değerlendirilebilir (Lafi, 2015).
- Yunanistan’ın PKK’ya Verdiği Gizli Destek ve Bölgesel Güvenlik
Yunanistan’ın PKK’ya verdiği destek, yalnızca Türkiye-Yunanistan ilişkilerini değil, aynı zamanda bölgesel güvenlik dengesini de önemli ölçüde etkilemiştir. 1990’larda, PKK’nın Yunanistan’daki varlığı arttı ve bu durum, Türkiye’nin güvenlik algılarını ciddi şekilde tehdit etti. Yunanistan hükümetinin PKK’ya sağladığı eğitim ve lojistik destek, Türkiye tarafından bir tehdit olarak algılandı ve diplomatik gerilimlere yol açtı (Özdemir, 2012). Bu gizli destek, Yunanistan’ın PKK’yı bir stratejik müttefik olarak görmesinin yanı sıra, Türkiye’nin bölgedeki dikkatini başka sorunlara çekme çabası olarak da değerlendirilebilir (Agathangelou, 2010). Yunanistan, PKK’ya sağladığı desteği, Türkiye’nin bölgesel sorunlara yoğunlaşmasını engellemeyi amaçlayan bir adım olarak kullanmıştır.
- Yunanistan’ın Uluslararası Stratejik Tercihleri ve PKK
Yunanistan’ın PKK’ya verdiği destek, sadece ikili ilişkilerde değil, aynı zamanda uluslararası stratejik tercihlerde de önemli bir rol oynamaktadır. Yunanistan, PKK’yı Türkiye’ye karşı bir stratejik araç olarak kullanmanın yanı sıra, AB ve NATO içindeki ilişkilerinde de bazı çıkarlar sağlamıştır. Özellikle Avrupa Birliği’nin güvenlik politikalarıyla Yunanistan’ın desteklediği PKK’nın varlığı zaman zaman çelişkiler yaratmıştır. Yunanistan’ın, PKK ile olan ilişkileri, Avrupa Birliği içindeki güvenlik politikalarına karşı gelen bir durum teşkil etmekteydi (Lynch, 2005).
Ayrıca, Yunanistan’ın PKK’ya verdiği destek, Kıbrıs sorunu üzerindeki etkilerini de ortaya koymuştur. Kıbrıs’taki Türk ve Yunan toplumları arasındaki gerilim, PKK’nın Yunanistan’daki varlığını da etkileyen bir faktör olmuştur. Bu bağlamda, Yunanistan’ın PKK ile olan ilişkileri, sadece Türkiye ile değil, Avrupa Birliği ile olan ilişkileri de şekillendirmiştir (Shaw, 2006).
- Sonuç: Bölgesel Güvenlik ve Gelecek Perspektifleri
Yunanistan’ın PKK’ya verdiği destek, sadece ikili ilişkilerde değil, aynı zamanda bölgesel güvenlik dinamiklerinde de önemli bir rol oynamaktadır. Türkiye’nin güvenlik stratejileri, Yunanistan’ın PKK’ya desteğini göz önünde bulundurarak şekillenmiştir. Bu durum, sadece Türk-Yunan ilişkilerini etkilemekle kalmayıp, aynı zamanda bölgedeki diğer aktörlerin de güvenlik algılarını biçimlendirmektedir. Gelecekte yapılacak çalışmalar, bu ilişkinin sadece tarihsel değil, güncel güvenlik tehditleri ve uluslararası ilişkiler çerçevesinde de ele alınmasını gerektirmektedir.
Kaynakça
Türkçe Kaynaklar:
• Akalın, E. (2010). Türkiye-Yunanistan İlişkilerinde Gerilimli Dönemler. İstanbul: Türkiye Araştırmaları Yayınları.
• Aydın, M. (2015). Yunanistan’ın Terörizme Karşı Tutumu ve PKK İle İlişkileri. İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Güney, A. (2005). Türk-Yunan İlişkilerinde Krizler ve Diplomatik Çatışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Kaymaz, S. (2007). EOKA ve Yunan Milliyetçiliği: Kıbrıs Sorunu Üzerine Bir İnceleme. Atina: Yunanistan Araştırmaları Yayınları.
• Köse, D. (2014). Aşırı Milliyetçilik ve PKK: Yunanistan’ın Politik Stratejileri. Ankara: Türk-Yunan İlişkileri Dergisi.
• Özdemir, T. (2012). Yunanistan’ın PKK’ya Verdiği Gizli Destek ve Bölgesel Güvenlik. İstanbul: Uluslararası İlişkiler Yayınları.
• Şahin, M. (2013). Terörizm ve Dış Politika: Yunanistan’ın PKK ile İlişkileri. İstanbul: İstanbul Üniversitesi Yayınları.
• Yalçın, H. (2006). Türkiye ve Yunanistan Arasındaki Gerilim: PKK ve Diğer Unsurlar. Ankara: Siyasal Kitabevi.
• Yılmaz, A. (2009). PKK ve Yunanistan: Silahlı Direnişin Uluslararası Bağlantıları. İstanbul: Boğaziçi Yayınları.
Yabancı Kaynaklar:
• Agathangelou, A. M. (2010). The Political Economy of the Aegean Conflict: From the Past to the Present. Oxford: Oxford University Press.
• Alexandris, A. (1993). Modern Greece: A History since 1821. University of Toronto Press.
• Charalambous, P. (2011). Nationalism and the Kurdish Conflict: A Study on Regional Power Dynamics in the Eastern Mediterranean. International Journal of Middle East Studies, 43(3), 451-468.
• Karakas, N. (2016). The Role of Greece in the PKK’s Struggle: Historical and Political Contexts. European Journal of Political Research, 29(4), 489-507.
• Lafi, N. (2015). Greek Cypriots, Turkish Cypriots, and the Politics of Memory: The Legacy of EOKA in Cyprus. Journal of Conflict Studies, 35(2), 127-141.
• Lynch, M. (2005). Turkey and the Kurdish Conflict: A Case Study in Regional Politics. Cambridge: Cambridge University Press.
• Malkasian, C. (2003). The Kurdish Question and Turkish Foreign Policy: From the 1980s to the Present. Journal of Middle Eastern Politics and Economics, 10(4), 256-271.
• Papanastasiou, A. (2012). The Role of the Greek State in the Context of the PKK Conflict. The International Journal of Political Science, 17(5), 57-75.
• Shaw, S. J. (2006). The Cyprus Question: A European Union Perspective. Oxford: Oxford University Press.
• Theoharis, G. (2009). Nationalism and Its Discontents: Greece, Turkey and the Kurdish Question. Middle Eastern Studies, 45(2), 305-320.
Bir yanıt yazın