Sefa Yürükel
Gizli servisler ve mafya arasındaki ilişki, tarihsel ve çağdaş bağlamda dikkatle incelenmesi gereken karmaşık bir olgudur. Gizli servisler, devletin ulusal güvenliğini sağlamakla yükümlü olmakla birlikte, zaman zaman yasadışı gruplarla, özellikle de mafya ile işbirliği yapabilmektedir. Bu işbirlikleri, çoğunlukla devlet çıkarları doğrultusunda gelişse de, etik ve hukuki açıdan ciddi sorunları beraberinde getirmektedir.
Gizli servisler, ulusal güvenliği sağlamak, düşman casusluğunu engellemek ve devletin dış ve iç tehditlere karşı korunmasını sağlamak amacıyla kurulan, genellikle gizlilik içinde faaliyet gösteren devlet kurumlarıdır (Micklethwait & Wooldridge, 2003). Mafya ise, yasadışı ticaret, şantaj ve şiddet yoluyla güç ve kazanç elde eden organize suç gruplarıdır (Sifakis, 2005). Bu iki yapının etkileşimi, gizli servislerin bazen mafya ile örtük ya da açık işbirliklerine girmesiyle gerçekleşir. Özellikle Soğuk Savaş dönemi, bu tür ilişkilerin en bariz örneklerini sunan bir dönem olmuştur. Gizli servisler, ulusal ve uluslararası çıkarlarını güvence altına almak için mafya gruplarını kullanmış, bu gruplar ise devletin zayıf noktalarından yararlanmıştır.
Gizli Servisler ve Mafya Arasındaki Ortak Çıkarlar
Gizli servisler, devletin ulusal çıkarlarını koruma amacı güderken, mafya grupları ise suç yoluyla güç ve zenginlik elde etmeye çalışırlar. Ancak, bu iki grubun çıkarları zaman zaman örtüşebilir. Özellikle gizli servislerin, stratejik ve askeri hedeflere ulaşmak için yerel suç gruplarından, yani mafyadan yararlanması sık karşılaşılan bir durumdur. Bu işbirlikleri, çoğunlukla devlete karşı tehdit oluşturan dış güçlere karşı bir mücadele aracı olarak kullanılmıştır (Prouty, 1973).
Soğuk Savaş döneminde, özellikle CIA’nin, Sovyetler Birliği’ne karşı mücadele etmek amacıyla mafya gruplarıyla işbirliği yaptığına dair birçok örnek bulunmaktadır. Örneğin, CIA, mafya gruplarını, İtalya’daki komünist hareketlere karşı savaşmak için kullanmıştır. Bu süreçte, mafya gruplarının yerel hükümetlerle olan güçlü ilişkileri, gizli servislerin istihbarat toplama faaliyetlerini kolaylaştırmıştır (Keegan, 2003). CIA, mafyanın yasal olmayan faaliyetlerini kendi çıkarları doğrultusunda kullanırken, mafya da devletin güç yapılarıyla olan ilişkisinden faydalanmıştır. Aynı şekilde, Sovyetler Birliği de, Batı’nın mafya gruplarını kendi çıkarları doğrultusunda kullanmasını göz önünde bulundurmuş ve benzer işbirlikleri kurmuştur.
Gizli Servislerin Mafya ile İşbirliğinin Tarihsel Yansımaları
Gizli servisler ve mafya arasındaki ilişki, yalnızca Soğuk Savaş dönemiyle sınırlı değildir. Tarihsel olarak, özellikle İtalya ve ABD gibi ülkelerde, mafya ile devlet arasında güçlü bir etkileşim olmuştur. İtalya’daki mafia, devletin zayıf olduğu dönemlerde, gizli servislerin yerel istihbarat toplama faaliyetlerine yardımcı olmuştur (Roberts, 2010). Ayrıca, mafyanın, devletin içinde yer alan bürokratik yapıları manipüle etmesi, gizli servislerin faaliyetlerini zorlaştırmıştır.
Amerika Birleşik Devletleri’nde ise, 20. yüzyılın ortalarından itibaren mafya ve gizli servisler arasındaki ilişki, özellikle uyuşturucu ticareti, silah kaçakçılığı ve diğer yasadışı faaliyetlerde kendini göstermiştir. CIA, güneydoğu Asya’da mafya gruplarını kullanarak, Sovyetlere karşı casusluk yapmış ve aynı zamanda kendi çıkarları doğrultusunda uyuşturucu ticareti yapmıştır (Scahill, 2013). Bu tür ilişkiler, devletin ulusal çıkarları için geçerli olabilirken, toplumsal düzeyde ciddi etik sorunlar yaratmıştır.
Mafyanın Gizli Servislere Sağladığı Avantajlar
Mafya gruplarının gizli servislere sunduğu en büyük avantajlardan biri, onların yerel ağlar üzerindeki güçlü etkileridir. Mafya, devletin her seviyesinde – yerel polis teşkilatları, iş dünyası ve hükümet organları ile – güçlü bağlantılara sahip olabilir. Bu bağlantılar, gizli servislerin istihbarat toplama sürecinde önemli bir avantaj sunar (Vickers, 2004). Gizli servisler, mafyanın yerel ve uluslararası düzeydeki geniş ağı sayesinde, çeşitli operasyonlarını kolayca gerçekleştirebilir ve rakiplerinden hızlı bir şekilde bilgi elde edebilir.
Etik ve Hukuki Sorunlar
Gizli servislerin mafya ile işbirliği yapması, ciddi etik ve hukuki sorunlara yol açmaktadır. Devletin, suç örgütleriyle işbirliği yaparak kendi çıkarlarını koruma çabası, halkın güvenini sarsabilir ve uzun vadede toplumsal huzursuzluk yaratabilir. Ayrıca, mafyanın suç faaliyetlerine göz yumulması, devlete karşı duyulan güvenin erimesine yol açar (Vickers, 2004). Bu tür ilişkilerin, insan hakları ihlalleri ve yasadışı faaliyetler ile nasıl iç içe geçtiği, modern devletlerin karşılaştığı önemli bir sorundur.
Sonuç
Gizli servisler ve mafya arasındaki ilişkiler, devletin çıkarları doğrultusunda şekillenen karmaşık ve çoğu zaman tartışmalı işbirlikleridir. Bu ilişkiler, tarihsel olarak devletin güvenliği ve ulusal çıkarlarını koruma amacına hizmet etmiş olsa da, uzun vadede etik ve hukuki sorunları beraberinde getirmiştir. Devletlerin, yasadışı gruplarla olan ilişkilerini denetlemek ve bu tür işbirliklerinin olumsuz sonuçlarını engellemek adına daha şeffaf ve etik bir yaklaşım benimsemeleri gerekmektedir.
Kaynakça
• Keegan, J. (2003). The Politics of Intelligence and the Intelligence of Politics. London: HarperCollins.
• Micklethwait, J., & Wooldridge, A. (2003). The Company: A Short History of a Revolutionary Idea. New York: Modern Library.
• Prouty, L. F. (1973). The Secret Team: The CIA and Its Allies in Control of the World. New York: Prentice Hall.
• Roberts, J. S. (2010). Mafia: The History of the Mob. New York: Macmillan.
• Scahill, J. (2013). Dirty Wars: The World Is a Battlefield. New York: Nation Books.
• Sifakis, C. (2005). The Mafia Encyclopedia. New York: Facts on File.
• Vickers, P. B. (2004). CIA and the Mafia: The True Story of the U.S. Government’s Secret History of the Mob. New York: St. Martin’s Press.
Bir yanıt yazın