Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin terör saldırılarıyla şehit edilen Dışişleri Bakanlığı personeli anısına yapılacak “Dışişleri Şehitleri Anıtı ve Anı Mekanı” için fikir projesi yarışması düzenlenme kararı alması yerinde bir girişimdir. 1970’li yıllarda diplomatlarımız, kamu görevlilerimiz, onların aileleri ve yakınları hedef alınmıştır. Sidney’den Viyana’ya, Lizbon’dan Atina’ya büyük çoğunluğu ASALA terör örgütünün saldırıları sonucu onlarca Türk vatandaşı ve diplomat hayatını kaybetmiştir.
Şehit edilenlerin önemli bir kısmı Dışişleri Bakanlığı personelidir. Çok sayıda Türk vatandaşı da ASALA terör örgütü tarafından şehit edilmiştir.
1970’li ve 1980’li yıllarda ASALA, 21 ülkede Türk büyükelçiliklerine ve temsilciliklerine 100’den fazla silahlı saldırı düzenlemiştir. 22 Ekim 1975 tarihinde 3 terörist Viyana Büyükelçiliğine girerek, Daniş Tunalıgil‘i şehit etmiştir. Tunalıgil, terör kurbanı ilk büyükelçimizdir. 16 Şubat 1976 tarihinde de Türkiye’nin Beyrut Büyükelçi Başkatibi Oktar Cirit, ASALA tarafından şehit edilmiştir.
Türkiye’nin Los Angeles Başkonsolosu Mehmet Baydar ile Konsolos Bahadır Demir 27 Ocak 1973 tarihinde şehit edilmiştir. Bu olayın ABD basınında yer alması, davalarının dolaylı bir şekilde propagandalarını yapmak için şiddet kullanmak geleneğine sahip olan Ermeni çetelerine ortam hazırlamış, dünya çapında duyurulması için Türk diplomatların öldürülmesi fikrini aşılamıştır. Ermeni Soykırımı için Adalet Komandoları (Justice Commandos of the Armenian Genocide (JCAG) tarafından 28 Ocak 1982 tarihinde aracıyla kırmızı ışıkta beklerken Başkonsolos Kemal Arıkan şehit edilmiştir.
Dışişleri Bakanlığı personeli ve büyükelçileri anısına yapılacak anıtiçin bir fikir projesi yarışması düzenlenmesine karar verilmiş olmasını takdirle karşılıyorum. “Dışişleri Şehitleri Anıtı ve Anı Mekanı” yarışması, 1970’lerde Türkiye’nin diplomatik temsilcilerine yönelik gerçekleştirilen terör saldırılarının anısına bir “anıt” ve “anı mekanı” tasarımı amacıyla düzenlenmektedir.
Çankaya ilçesinde yer alan Botanik Bahçesi’nin Çankaya Caddesi girişinde inşa edilecek anıtile şehitlerin hatıralarının yaşatılması hedeflenmektedir. 1970’li ve 1980’li yıllarda ASALA, yurt dışında görev yapan Türk diplomatlarına karşı silahlı ve bombalı saldırılar düzenlemiş, çok sayıda Türk diplomat ve bakanlık mensupları şehit edilmiştir. ASALA, 21 ülkede Türk büyükelçiliklerine ve temsilciliklerine 100’den fazla silahlı saldırı düzenlemiştir. Terör kurbanı ilk Büyükelçimiz rahmetli Daniş Tunalıgil’dir.
Yarışmanın danışman jüri üyeleri tarihçi ve akademisyen, Ankara SBF’den arkadaşım İlber Ortaylı, Büyükelçi Alev Kılıç ve Oya Tuzcuoğlu, ABB Proje Koordinatörü Bekir Ödemiş ve Mimar Emin Mahir Balcıoğlu‘dan oluşmaktadır. Asıl jüri üyeleri arasında Büyükelçi ve Sanatçı Engin Türker, Heykeltraş Erdal Duman, Arkeolog ve Sanat Tarihçisi Filiz Yenişehirlioğlu, Mimar Lale Özgenel ve Peyzaj Mimarı Oktan Nalbantoğlu yer almaktadır. Yedek jüri üyeleri ise Peyzaj Mimarı Hatice Kara, Heykeltraş Osman Dinç ve Mimar Yiğit Acar’dan oluşmuştur.
Jürinin değerlendirmesinin ardından, 30 Mayıs 2025 tarihinde sergi ve kolokyumlar düzenlenecektir. Ermeni diasporası, Ermenistan’ın da desteği ile çok sayıda ülkede Türkiye aleyhine onlarca sözde Ermeni soykırım anıtları dikmişlerdir. Bazılarının fotoğrafları aşağıdadır.
1973 yılını izleyen yıllarda onlarca diplomatımız, kamu görevlimiz, onların aileleri ve yakınları sistematik şekilde hedef alınmış, Sidney’den Viyana’ya, Lizbon’dan Atina’ya ASALA terör örgütünün saldırıları sonucu onlarca Türk vatandaşı hayatını kaybetmiştir. Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin terör saldırılarıyla şehit edilen Dışişleri Bakanlığı personeli ile büyükelçiler anısına yapılacak “Dışişleri Şehitleri Anıtı ve Anı Mekanı” kararını alanları tebrik ediyorum.
1985-1990 yılları arasında Paris OECD Büyükelçiliğimizde “DPT Müşaviri” olarak görev yaptım. O dönem Ermeni terör örgütü ASALA Fransa’da çok etkin idi. Görev yaptığım 5 yılın önemli bir kısmında devletin verdiği “savunma aracını” yanımda taşımak zorunda kalan biri olarak bu girişimi destekliyorum.
ABB tarafından ulusal düzeyde düzenlenen yarışma için katılımcılar, 21 Şubat 2025 tarihine kadar yarışma hakkında sorularını ABB’ye iletebilecek ve 7 Mart’a kadar yarışmacıların sorularına cevap verilecektir. 28 Nisan 2025 yarışmaya kayıt ve projelerin teslimi için son gündür. Şehit edilen diplomatlarımız arasında çok yakın arkadaşlarım da olduğu için, böyle bir girişime öncülük edenleri kutluyorum.
Bir yanıt yazın