Sosyal medyada görüyoruz, üretici ürününü tarlanın kenarına döküyor,
ya da beleşten halka dağıtıyor,
ya da ürünü kaldırmadan tarlayı sürmeye başlıyor.
Neden?
Üretici, hamaliye, nakliye, kabzımal, pazar esnafı zincirinde herkesin az çok kar etmesi lazım.
Bunlardan birisi kar etmezse zincirin tamamı durur.
FİYAT İSTİKRARI denilen şey de bu işin içinde.
Fiyatlar istikrarsız olunca öngörü yapmak, planlama yapmak imkansızlaşır.
Bu sefer zincirde yer alan her unsur önden yüklemeli zam yapar.
Yani ileride enflasyonun daha da yükseleceğini öngörür.
Bu bir kısır döngü yaratır.
Yani enflasyonun kendisi bizzat enflasyon yaratmaya başlar.
TEDARİK ZİNCİRİNDE KIRILMAYA bu faktör de etki eder.
Zincirde tam bir altta kalanın canı çıksın durumu söz konusu olur.
Mal tarlada çürür, kabzımal elinde kalan malı çöpe atar.
Kimse kar edemeyeceği bir ticareti yapmak, sürdürmek istemez.
Herkes zararın neresinden dönersek kardır mantığı hakim olur.
Açıkçası, ürününü tarlanın kenarına döken, ya da toplamadan tarlasını ürünle bir süren köylüyü suçlamak büyük haksızlık.
Adam zaten zarar etmiş, ürününü ederinden alan yok, hamamaliye, nakliye zararı daha da derinleştirecek.
Yapılacak tek şey STOP LOSS
Tedarik zincirinin bütün basamaklarına hakim büyük şirketler ya da üretici kooperatifleri bu işin ilacıdır.
Üretici kooperatifleri üyelerinin hangi ürünleri ekeceğini, bunları ne şekilde işleyeceğini, satacağın önceden planlar.
Hollanda’nın tarım başarısı tam olarak üretici kooperatifleri üzerinden olmuştur.
Sigortalı, alım garantili, araç, teknik destek sağlayan üretici kooperatifleri÷
Dünyanın en çok fındığını üreten bir ülkenin fındık pazarına hakim olamaması işte bu nedenledir.