Yaşadığımız ekonomik kriz ve pahalılık her sektörü felç ediyor. İhracatçılar da konu ile ilgili olarak ses yükseltmeye başladı. Yapılan değerlendirmede “Bittik” denildi. Daha çok Hazine’den sorumlu Bakan Mehmet Şimşek suçlandı. “Sesimize kulaklarını tıkıyor “ denildi.
İhracattaki 7 aylık performansı değerlendiren TİM Başkanı Mustafa Gültepe, 2024’e yüzde 5’lik bir artış hedefi ile başladıklarını hatırlattı.
Geride kalan yedi ayın beşinde ihracat artarken iki ayın eksi değerlerde kaldığını ifade eden Gültepe, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Yüzde 5’lik artışı sadece üç ayda aşabildiğimizi dikkate alırsak arzu ettiğimiz hedefin gerisinde kaldığımızı söyleyebiliriz. Bu düzeye de ihracatçılarımızın büyük fedakârlığıyla geldiğimizin altını çizmek durumundayım. Her fırsatta dile getiriyorum. Türkiye’de üretim maliyetleri çok yüksek. Asya’daki rakiplerimizden dolar bazında yüzde 40-50 daha pahalıyız. Avrupa’daki bazı ülkelere göre de yüzde 15-20 pahalı kalıyoruz. Yani Türkiye artık pahalı değil, çok pahalı. Birçok sektörde fiyat tutturamıyoruz. Dolayısıyla günden güne rekabetçiliğimizi kaybediyoruz. Firmalarımız, çarkı döndürmek, müşteri kaybetmemek için maliyetine, hatta zararına sipariş almak zorunda kalıyor. Elbette bu sürdürülebilir bir durum değil. İhracatçı için kısa vadede girdi maliyetleriyle döviz kurunu dengelemenin dışında bir çözüm yolu görünmüyor. Bir konunun altını çizmek istiyorum. Bizim hiçbir zaman döviz kurunun artmasıyla ilgili bir talebimiz olmadı. Ancak yıllık bazda üretim maliyetlerimiz en az yüzde 100 arttı. Bazı sektörlerde yüzde 120’yi aşan maliyet artışları var. Aynı dönemde dolardaki artış sadece yaklaşık yüzde 23. Girdi maliyetleri ve kur arasındaki bu dengesizlik devam ettikçe ihracatçı oyundan düşüyor. İhracatta yavaşlamanın, üretim ve istihdama da olumsuz yansımaları olacağını unutmamalıyız. Yedi aylık dönemde artıda olsak da işler arzu ettiğimiz gibi gitmiyor. Daha fazla oyundan düşmeden ihracatçımıza nefes aldıracak adımların atılacağına inanıyorum.”
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ise sosyal medya hesabından Temmuz ayı dış ticaret verilerine ilişkin paylaşım yaptı.
Dış ticarette dengelenmenin belirginleştiğinin altını çizen Şimşek, şu ifadeleri kullandı:
“Temmuzda yıllık dış ticaret dengesi bir önceki aya göre 5.3 milyar dolar, geçen yılın aynı ayına göre ise 38.8 milyar dolar iyileşti. Yıllık cari açıkta temmuzda kayda değer bir gerileme bekliyoruz. Döngüsel faktörlere yapısal reformların da eşlik etmesiyle sürdürülebilir cari açığı ve rezervlerdeki kazanımlarımızı kalıcı hale getireceğiz.”
Temmuz ayında ihracat artmış, ithalat düşmüştü. Temmuz 2024’te ihracat Temmuz 2023’e yüzde 13.8 oranında artışla 22 milyar 512 milyon dolar, ithalat ise yüzde 7.9 oranında azalışla 29 milyar 747 milyon dolar oldu.
İthalatın azalmasında altın ithalatındaki keskin düşüş etkili oldu. 2024 yılı Ocak-Temmuz döneminde ise ihracat yüzde 4.1 oranında artışla 148 milyar 789 milyon dolar, ithalat yüzde 8.4 oranında azalışla 198 milyar 616 milyon dolar olarak gerçekleşti.
Bu arada altın ithalatında da hız kesildi.
Ticaret Bakanlığı ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre, bu yıl Temmuz ayında ihracat Temmuz 2023’e göre ihracat yüzde 13.8 oranında artarak, 22 milyar 512 milyon dolara çıktı. Böylece en yüksek Temmuz ayı ihracatı gerçekleştirilmiş oldu. İthalat ise yüzde 7.9 oranında azalışla 29 milyar 747 milyon dolara indi. 2024 yılı Ocak-Temmuz döneminde ise ihracat yüzde 4.1 oranında artışla 148 milyar 789 milyon dolar, ithalat yüzde 8.4 oranında azalışla 198 milyar 616 milyon dolar olarak gerçekleşti. Son 12 aylık ihracat 261.5 milyar dolara, ithalat ise 343 milyar 829 milyon dolara ulaştı. Dış ticaret açığı Temmuz’da 7 milyar 235 milyon dolar, bu yıl 7 aylık dönemde 49 milyar 826 milyon dolar, son 12 ayda ise 82 milyar 309 milyon dolar oldu.
Temmuz ayında ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 75.7, enerji verileri hariç tutulduğunda ihracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 86.7, enerji ve altın verileri hariç tutulduğunda ise ihracatın ithalatı yüzde 87.3 olarak gerçekleşti. Bu yıl Temmuz ayında altın ithalatı 178 milyon dolar olarak gerçekleşti. Oysa geçen yılın Temmuz ayında 2 milyar 176 milyon dolarlık altın ithal edilmişti. Dolayısıyla altın ithalatı 1 milyar 998 milyon dolar geriledi. Oransal olarak yüzde 92 düşüş var! Bu nedenle Temmuz 2024’te ithalatın Temmuz 2023’e göre 2 milyar 564 milyon dolar gerilemesinde altın ithalatındaki düşüş etkili oldu. Eğer altın ithalatı aynı seviyede gerçekleşseydi, ithalattaki gerileme 566 milyon dolarda kalacaktı! Hazine ve Maliye Bakanlığı, altın ithalatına sıkı denetim getirmiş durumda.