Kretase döneminin sonundaki felaket, asmalarda dramatik bir evrimsel atağa yol açtı. En şaşırtıcı sonuç ise şarabımızın ana vatanının Orta Amerika olmasıdır.
Dinozorlar şarap üretimine çeşitli şekillerde engel teşkil edebilirdi. Örneğin, göç eden bir Triceratops sürüsü bölge üzerinde olumsuz bir etkiye sahip olacaktır.
Dinozorların nesli tükenmeseydi muhtemelen bugün şarap içemezdik. Bir yandan tabii ki biz var olmayacağız ama asmalar aynı zamanda evrimsel yükselişlerini 66 milyon yıl önce dünyayı tamamen yeniden şekillendiren felakete borçlu. En azından Chicago’daki Field Doğa Tarihi Müzesi’nden Fabiany Herrera liderliğindeki bir ekip, Orta ve Güney Amerika’dan gelen 60 milyon yıllık üzüm tohumlarından bu sonuca varıyor. Çalışma grubunun “Doğa Bitkileri” dergisinde bildirdiği gibi, bulgular asmanın atası Vitaceae’nin dinozorların neslinin tükenmesinden kısa bir süre sonra hızlı ve geniş bir yayılım gösterdiğini gösteriyor. Uzmanlar, büyük etoburların yok olmasının, ormanları bu tür tırmanıcı bitkiler için daha elverişli hale getirdiğini ve dolayısıyla bunların yayılmasını teşvik ettiğini yazıyor.
Asma benzeri bitkiler, milyonlarca yıl sonra bile kayalarda tespit edilebilen çok karakteristik, sert tohumlar üretmeleri açısından büyük bir avantaja sahiptir. Bu bitki grubunun evriminin dünya tarihi boyunca oldukça iyi izlenebilmesinin nedeni budur. Bilinen en eski üzüm çekirdeği Hindistan’dan geliyor ve 66 milyon yaşında; bitki dinozorların yok oluşundan kısa bir süre önce orada yetişmişti. Çalışma grubu şimdi tropik Orta ve Güney Amerika’daki dört bölgeden toplam dokuz üzüm çekirdeğini inceledi. Bunlardan, yalnızca bölgedeki orijinal şarap bağlarının şaşırtıcı derecede olaylarla dolu tarihini çıkarmakla kalmadı, aynı zamanda çeşitli şarap ailelerinin olası menşe bölgelerini hesaplamak için evrimsel modelleri de kullandı.
Buna göre, Orta ve Güney Amerika’nın tropik bölgeleri şarabın evrimi için gerçek bir sıcak noktaydı; beklenmedik bir sonuç, çünkü bugün tüm türlerin yalnızca yüzde onu bu bölgede bulunuyor. Özellikle, modern asma Vitis vinifera’nın doğrudan akrabaları Avrupa’dan gelmiyor; ekip, Vitis cinsinin aslında orijinal evinin Orta Amerika’da olduğunu yazıyor. Analize göre Vitaceae aslen en eski üzüm çekirdeğinin bulunduğu Asya tropiklerinden geldi. Çalışma grubunun bulguları, dinozorların yok olmasının ardından asma bitkilerinin hızla Orta ve Güney Amerika’ya yayıldığını ve orada hızla evrimleştiğini gösteriyor.
Uzmanlar, şarap akrabalarının dağıtım ve evrimdeki bu büyük artışı ekosistemdeki değişikliklere borçlu olduğundan şüpheleniyor. Kretase döneminin sonundaki felaket, birçok dinozor gibi büyük hayvanları yok etti çünkü en fazla yiyeceğe ihtiyaç duyuyorlardı. Bu türler daha önce ormanları aydınlık ve açık tutmuştu. Onlar yok oldukça ormanlar daha yoğun ve karanlık hale geldi ve asma türleri gibi bağ bitkileri için en iyi koşulları sundu. Aynı zamanda meyve yiyen kuşlar ve asma bitkilerinin tohumlarını yayan memeliler de hızla çoğaldı.
