Ülke dışında yaşayan Azerbaycan halkı için insan ve hukuk özgürlüklerinin, ulusal kimliğin, kültürün, gelenek ve göreneklerin korunması önemlidir. Genel olarak, ulusal kimlik dünya Azerbaycan halkının işbirliğinde önemli bir faktördür. Nerede yaşıyor olursanız olun, ülke sevgisi ön plandadır. Bu bağlamda, yurtdışındaki vatandaşlarımız, özellikle de yetişen nesil, hem aklın hem de kalbin çağrısına uymalıdır. Cumhurbaşkanı İlham Əliyev, Dünya Azerbaycan Halkının Dördüncü Konseyi’nde yaptığı konuşmada, diaspora örgütlerinin çalışmalarının her zaman ön planda olduğunu söyledi: “Bugün diaspora örgütlerinin gelecekteki çalışmaları hakkında bazı görüşlerimi ifade etmek istiyorum. Her şeyden önce, elbette, dünyadaki Azerbaycan halkının tarihi vatanlarıyla bağlarını asla koparmamasını istiyoruz. İrtibatta kalın, Azerbaycan’a bağlı kalın. Böylece kendilerini daha da rahat hissedecekler. Bu durumda Azerbaycan hükümeti onlara daha da büyük destek verebilir.
Şu anda yurt dışında yaşayan Azeri sayısı milyonlarla ölçülüyor. Tabii ki yaşadıkları ülkelerin vatandaşları. Yaşadıkları ülkelerde daha da büyük mevkilere gelebilmelerini çok istiyorum. Yaşadıkları ülkelerin sosyal, siyasal ve ekonomik yaşamında daha aktif rol oynamak.
Genç nesil de Azerbaycan’la akraba olmalıdır. Her şeyden önce Azerice bilmeleri gerekiyor” dedi.
Ulusal kimliğin korunması tek başına sosyal bir faktör olarak görülemez. Aynı zamanda bir kişinin ahlaki saflığının bir göstergesidir. Bu açıklamayı tanınmış bir avukat ve Rusya Azerbaycan Diaspora Örgütleri Konfederasyonu Krasnodar Eyaleti Bölümü başkanı, Krasnodar Hukuk Fakültesi üyesi Jamil Aliyev’e sunuyoruz. Cemil Aliyeva, yurtdışındaki Azerbaycan halkının çabalarını giderek genişlettiğini söylüyor: “Ancak kültürümüzü ve ana dilimizi koruma konusu çok önemli. Azerbaycan fikri, tek bir efsanede milli ruhla ilişkilendirdiğimiz fikirlerin, duyguların ve eylemlerin karmaşıklığıdır. Konuşma, yetişkinlerimizin, ulusun eski tarihi ve kültürel mirasını yaşamak için bize bir estetik olarak geçtiğidir. Her şey aile ile başlar. Aile temizliği, ulusal kimlik korunmalıdır. Bunlar olacaksa, her şey yoluna girecek. Yurtdışındaki Azeriler de ülkelerinden yararlandı. Çünkü profesyonellik ve istihdam her yerde değerlidir. Yani asıl sorun bizde. Azerbaycan’ın ekmeğini yiyen, mübarek yerlerimizin suyunu içen hepimiz, onların milli borcunu ve vatandaşlığını unutmamalıyız. O zaman biz de her şeyi alacağız.”
Cemil Aliyeva, nerede yaşarsa yaşasın herkesin sözlerini, milli görevlerini ve vatanını onaylaması gerektiğine inanıyor: “Etik değerlerin ve milli ruhların korunması, yerli halklar fikrinin gelişimini etkileyen faktörlerdir. Dünya Azerbaycan halkı, halkımızın sadık bir vatandaşı olarak, kendi ulusal kökenlerine, tarihi vatanlarına bağlılık göstererek, Azerbaycan halkının ulusal çıkarlarının korunmasına hizmet ediyor. Bu önemli bir faktördür. Her Azerbaycanlı kendi milliyeti ile gurur duymalıdır. Bunun için de Azerbaycan’a, kültüre, ahlaka, geleneklere uygun yaşamak zorundayız” dedi.
Elbette sorumluluklar var, özellikle de yurt dışındaki kardeşlerimizin sorumlulukları var. Aynı zamanda bir vatan, bir diaspora sorumluluğudur. Dünya Azerbaycan halkının birliğini güçlendirmek için, yerli halkların ideolojisi hakkında eğitilmeleri gerekiyor. Yurt dışındaki vatandaşlarımızın yanı sıra diaspora örgütünün liderlerinin de katılımıyla yirmi masa düzenlenmelidir. Bu tür etkinlikler vatandaşlık fikrini, dünyanın çeşitli yerlerindeki kardeşlerimizin Azerbaycan’ın etrafındaki birliğini vurgulamalıdır. Yurt dışında düzenlenen etkinliklere katılan çocukların anadillerine olan sevgileri artırılmaya çalışılmalıdır. Şimdi, aktif gençlerden oluşan gruplar oluşturmamız ve sosyal medyada vaaz vermemiz gerekecek.
Makale, Azerbaycan Cumhuriyeti Sivil Toplum Kuruluşlarına Gazetecileri Destekleme Derneği tarafından finanse edilen “Azerbaycan halkının ulusal kimliğini yurtdışında korumaya yönelik tedbirlerin teşvik edilmesi ve anneden anneye vatandaşlığın teşvik edilmesi” başlıklı bir proje çerçevesinde hazırlanmıştır.
Cavid Şahverdiyev-Bakü / Turkishforum – Abdullah Türer yener