Milli bütçeden 2023 verilerine göre 19,9 milyon kişi sadaka yardımı alıyormuş!
TBMM’de 2024 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu kabul edilmiş.
Bütçeden sosyal yardımlara 497 milyar lira ayrılmış.(1 )
Sosyal Belediyecilik adı altında yerel idarelerce dağıtılan sadakalar bu rakamın dışındadır.(2)
· Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının 2023 yılı faaliyet raporuna göre de sosyal yardım alanların sayısı bir önceki yıla göre 2,3 milyon kişi artarak 19,9 milyona ulaşmış.
KONUYA İLİŞKİN OLARAK :
· Ankara Sanayi Odası (ASO) Başkanı Seyit Ardıç:
– 2024 Nisan ayı Meclis toplantısında yaptığı konuşmasında nüfusun neredeyse 4’te birinin yardım alır hale geldiğini belirterek sosyal yardım alan hane sayısının da 5 milyon eşiğine dayandığını,
– Çalışma gücüne sahip nüfusa yapılan sosyal yardımların tembelliğe alıştırarak toplumun istihdamdan uzaklaşmasına neden olduğunu söylemiş.
· İktisatçı Prof. Dr. Osman Altuğ (*) :
– Kaynakların üretim yerine sadakaya ayrılmasının siyasi tercih olduğunu,
– Sosyal yardıma muhtaç insanların nasıl tespit edildiğini, ölçütlerinin neler olduğunu bilmiyoruz,
– Sosyal yardımı … kimlerin almaya hak ettiklerini açık seçik bilmek durumundayız, bilmiyoruz,
– Sadaka ekonomisi yerine üretime ekonomisi uygulansa ve yatırımla fabrika kurulsa 100 bin kişiye iş sağlanır,
– Bunun yerine 10 milyon kişiye yardım yapılıyor. Ekonomik değil siyasi bir karar,
– ‘Fabrika kurup bin kişiye iş vereceğime aynı parayı 100 bin kişiye dağıtırsam daha çok itibar kazanırım.’ diyorlar.” demiş.
Tüketici Hakları Derneği (THD)Başkanı Ergün Kılıç:
– Mevcut sosyal yardım politikasının insanları çalışmadan yardımlarla geçinmeye yönelttiğini, – Yardıma muhtaç etmeyecek ücret politikasının gerekliliğine,
– THD olarak bugüne kadar tüm açıklamalarımızda ‘Yoksulluk yönetilmemeli, yoksulluk çözülmelidir’demeketeyiz ,
– Ancak biz tanık oluyoruz ki bugüne kadar bu yoksullukla ilgili sürekli aynı ailelere, aynı yapıdaki insanlara yıllarca belli ürünleri veya hizmetleri veriliyor.
– İnsan onuruna yaraşır bir ücret politikasının geliştirilmediği için de yoksul insanlar hangi belediyeden, hangi kaymakamlıktan ya da valilikten ya da vakıf, dernek veya diğerlerinden nasıl yardım alacaklarını çok iyi öğrenmiş durumdalar.(2)
– Artık bunu bir iş edinme noktasına gelmişler.
– Yoksunluğu gidermek yerine ‘Ben çalışmadan da bu gıdaya ya da hizmete erişirim.’ noktasında bir algı oluşturuyor.
– İnsanlar çalışmak yerine bu tip şeylerle yaşamını sürdürecek hale dönüştürdüler
– Birçok yerde çalışacak insan bulunamadığını,
– Sosyal yardımlarla geçinen yaklaşık 19 milyon kişiden bahsediyoruz.
– Üretmeden hazıra ve kolaycılığa kaçan bir toplum yarattığınız zaman ciddi anlamda toplumsal barışı da bozar.
– 497 milyar liralık sosyal yardım bütçesinin yerine kamunun istihdama dönük yatırım politikası üretmesi daha uygun olur,
– Sadece yardım etmenin, (siyasiler )‘Ben daha çok vereceğim, şunları da vereceğim’ yarışına girmek yerine iş, istihdam alanları yaratacağım, mesleki yeterlilikler oluşturacağım gibi projeler geliştirmeleri gerektiğini düşünüyoruz demiş(3 )
***
Konfüçyüs’e ait olduğu söylenen özlü sözde olduğu gibi “….ona balık verme, balık tutmayı öğret.” mek devletin asli görevdir.
Çünkü sandıktan çıkan merkezi ve yerel iktidarların devlet ” hayır kurumları” değildir.
Anılan harcamaların seçim dönemleri öncesinde yoğunlaşması, yardım amacından çok siyasal nitelikte olduğuna işaret etmekte.
Sosyal yardım adı altında kamu kaynaklarının dağıtılması Türk demokrasisini onulmaz yaralamaktadır.
Demokrasinin teminatı olan özgür iradenin ve özgürce kullanılması gereken kutsal oy verme hakkının kamu kaynaklarıyla satın alınması demokrasinin suistimaldir.
(*) Devlet Planlama Teşkilatı eski yöneticilerinden,
(1 ) Sosyal Ve Ekonomik Destek Hizmeti(SED) 2024 Yılı Ödeme Oranları Ve Tutarları
https://www.aile.gov.tr/chgm/uygulamalar/sosyal-ve-ekonomik-destek-hizmeti
(2)https://www.mevzuatdergisi.com/1999/07a/03.htm#:~:text=%C3%96zellikle%20b%C3%BCy%C3%BCk%20kentlerimizde%20belediyelerin%20kar%C5%9F%C4%B1l%C4%B1ks%C4%B1z,doktor%20hizmetleri%20g%C3%B6t%C3%BCrd%C3%BC%C4%9F%C3%BC%2C%20t%C4%B1bbi%20malzeme
(3 ) https://www.aydinlik.com.tr/haber/prof-dr-osman-altug-fabrika-yerine-sadaka-siyasi-bir-tercih-468919
(4 ) https://www.evrensel.net/yazi/94496/yoksullastir-ve-yardima-muhtac-et