Turist Rehberleri Birliği (TUREB) Başkanı Hakan Eğinlioğlu Turist Rehberliği Meslek Kanunu’nda yapılan düzenlemelere ser tepki verdi. “Bu yasa ile rehberliği bitirecekler. Türkiye turizminin gelişmesini beklemek hayalden öte bir şey değil” dedi.
Çin’den geleceği ifade edilen 1 milyonun üzerindeki turist için kollar sıvanacak. Çince rehberlerin sayısı da artırılacak.
Yasa ile rehberlerin ve acentaların hanutçuluk yapması da yasaklandı. Bakanlığın meslek örgütleri üzerindeki etkisi de artırıldı.
Turist Rehberliği Meslek Kanunu ile Seyahat Acentaları ve Seyahat Acentaları Birliği Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM genel kurulunda kabul edildi.
Düzenlemeyle ‘Türkçe rehberlik’ yasallaşırken, hanutçuluk da yasaklanıyor. Öte taraftan, Kültür ve Turizm Bakanlığının meslek örgütleri üzerindeki yetkileri de artırılıyor. Bakanlık, meslek örgütlerinin personelini geçici olarak görevden uzaklaştırma, meslek örgütünün organlarını men etme ve üç ayda bir zorunlu denetim gibi yetkilere sahip oluyor.
Kanunda yapılan değişikliklerden öne çıkan noktalar şöyle:
Rehberlik mesleğine kabul sınavı bundan böyle ÖSYM tarafından yapılacak. ÖSYM sınav takvimine alınmayan dillerde ise konusunda uzman ve tarafsız kuruluşlara sınav yaptırılabilecek. Kabul koşullarının tümünü yerine getirenler Bakanlığın talebiyle başarılı oldukları yabancı dilde rehberlik yapabilecek.
Mesleğe kabul koşullarını yerine getirip, yabancı dil koşulunu yerine getiremeyenler ise Bakanlığın talebiyle konusunda uzmanlaşmış kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılacak mesleğe kabul sınavında başarılı olmaları halinde, katıldıkları uygulama gezisine bağlı olarak bölgesel veya ülkesel Türkçe turist rehberi olmaya hak kazanacak.
Başta Çince olmak üzere, turizm sektörünün ihtiyaçları da dikkate alınarak belirlenen dillerde, gerektiği hallerde belirlenen bölgelerde, ülkesel veya bölgesel turist rehberliği eğitim programını bitirme şartı aranmayacak. Bu diller için üniversitelerin turist rehberliği bölümlerinin ön lisans, lisans veya yüksek lisans programlarından mezun olmak veya üniversitelerin turist rehberliği bölümü dışındaki diğer bölümlerinden en az lisans düzeyinde mezun olmak gerekecek.
Üniversitelerin sanat tarihi ve arkeoloji bölümlerinden lisans mezunları için turist rehberliği eğitim programına katılma şartı aranmayacak. Bu kişiler diğer koşulları yerine getirmeleri şartıyla, 100 saatlik bir eğitim ve uygulama gezilerinin ardından başarılı oldukları yabancı dilde bölgesel veya ülkesel turist rehberi olabilecek.
Mesleğe kabul koşullarını taşımamalarına rağmen mesleğe kabul edilmiş olan veya mesleğe kabulü engelleyen bir suçtan hüküm giyeler ile mesleğe engel hali ortaya çıkan rehberler, Bakanlık kararıyla meslekten çıkarılacak.
Aynı fiili iki kez işleyen rehberlere meslekten geçici men, 3 kez işlemesi halinde ise meslekten çıkarma cezası verilecek.
‘Türkçe rehberlik’ ücreti, rehber taban ücretinin yüzde 70’inden az olamayacak ve Bakanlık tarafından belirlenecek.
Milli Eğitim Bakanlığına bağlı kurum ve kuruluşlar tarafından öğrencilere yönelik öğretmenlerin refakatindeki geziler, düzdenleme kapsamının dışında olacak.
Kaçak rehberlik faaliyetinde bulunanlara hizmet verilen kişi sayısı ve bölgenin özellikleri dikkate alınarak 25 bin lira ile 100 bin lira arasında ceza verilecek.
Hanutçuluk (Hizmeti alanların bilgisi ve onayı dışında alışveriş amaçlı belirli bir işletmeye gönderilmeleri karşılığında, rehberin kendisine veya yönlendireceği kişiye herhangi bir menfaat temin etme) yapan rehberlere 25 bin lira ile 100 bin lira arasında idari para cezası verilecek.
Aynı şekilde, seyahat acentelerinin de hanutçuluk yapmaları yasaklandı. Bunu yapan acenteler 5 yıl seyahat acenteciliğinden men veya belge iptali ile karşı karşıya gelecek.
Kültür ve Turizm Bakanlığı en geç 3 yılda bir meslek kuruluşlarının ve iştiraklerinin her türlü iş, işlem, faaliyet ve hesaplarını müfettişler ve kontrolörler aracılığıyla zorunlu denetleyecek
Meslek kuruluşlarının organ üyeleri ve personelleri, görevleriyle ilgili suç oluşturan eylem ve hareketlerinden dolayı kamu görevlisi gibi cezalandırılacak.
Belirtilen suçlardan dolayı hakkında kovuşturma başlatılan veya görevini yerine getirmeyen meslek kuruluşlarının personeli Kültür ve Turizm Bakanlığı müfettişinin teklifi ile 3 ay süre ile Bakanlık tarafından geçici olarak görevden uzaklaştırılabilecek. Bir defaya mahsus olmak üzere, gerekli görülmesi halinde bu süre üç ay daha uzatılabilecek.
Görevden uzaklaştırılan meslek kuruluşlarının personelleri, denetimlerin tamamlanmasının, veya haklarında kovuşturmaya yer olmadığına dair yargı kararının ardından görevlerine geri dönecek. Bu kişilerin uzaklaştırma süresince mahrum kaldığı tüm ödentiler, yasal faizleri ile birlikte bağlı oldukları meslek kuruluşunca ödenecek.
Milli güvenlik ve kamu düzenininin sağlanması, suç işlenmesi veya suçun devamının önlenmesi gecikmede sakınca bulunan hallerde Bakanlık turist rehberleri odalarının organları Bakanlık tarafından men edilebilecek. Men kararı 24 saat içinde görevli hakimin onayına sunulacak ve hakim 48 saat içinde kararını açıklayacak. Açıklamaması durumunda söz konusu idari karar, kendiliğinden yürürlükten kalkacak. Bakanlık, bu madde kapsamında açılan davaları katılan sıfatıyla takip edebilecek.
Belli koşulları yerine getiren turist rehberleri, rehberlik kimlik kartlarını ruhsatname ile değiştirebilecek. Rehberlik kimlik kartını ruhsatname ile değiştiren rehberler, yabancı dil yeterliliğine ilişkin belge getirmek zorunda olacak. Aksi halde mesleklerine ‘Türkçe rehber’ olarak devam edec