Bir türlü israf edilen gıdanın önü alınamıyor. Yapılan israfın sadece ekonomik bir sorun olmadığı, aynı zamanda ahlaki bir sorun olarak da ortaya çıktığı söyleniyor.
Dünyada açlık tavan yapmış durumda. Özellikle Afrika’da yoğunlaşan açlık gelişmemiş diğer ülkeleri de tehdit ediyor. 1.3 milyar tonun gıdanın israf edilmesi ne demektir? Bu israfın birçok açlığı önleyebilir olması tartışma yaratıyor.
Son yıllarda özellikle “her şey dahil” sistem içinde yer alan otellerde israf tavan yapıyor. Milyonlarca insanı doyuracak yiyecekler çöpe atılıyor. Evlerde de çokça gıdanın ve ekmeğin çöpe gittiği biliniyor. Bu konuda daha duyarlı olunmalıdır.
Ekmek israfında da sıkıntı var. Her gün tonlarca ekmeğin çöpe gitmesi sıkıntının boyutunu gösteriyor. Özellikle evlerde bayatlayan ya da bozulmaya yüz tutmuş ekmekler atılıyor. Lokantalarda da tonlarca ekmek ne yazıktır ki çöpe gidiyor.
Hitit Üniversitesi tarafından düzenlenen Bilim ve Teknoloji Festivali’nde Öğretim Üyesi Dr. ç Gamze Nur Müjdeci, ‘Gıda Atıklarının Katma Değeri Yüksek Ürünlere Dönüştürülmesi’ konusunda bir sunum gerçekleştirdi.
Sunumda gıda israfına dikkat çeken Dr. Müjdeci, her yıl 1.3 milyon gıdanın israf edildiğini söyledi. Müjdeci, yapılan israfın sadece ekonomik bir sorun olmadığını, aynı zamanda ahlaki bir sorun olarak da ortaya çıktığını vurguladı. İsrafın önlenmesine dikkat çeken Müjdeci, Hitit Üniversitesi olarak döngüsel ekonomiye işaret ederek bölgede bununla ilgili çalışmalara başladıklarını açıkladı.
Gıda kaybı ve israfı nedeniyle ortaya çıkan açlıktan dünya nüfusunun yüzde 12’sinin etkilendiğini belirten Müjdeci, ‘Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü raporuna göre dünyada her yıl 1.3 milyar ton gıda israf ediliyor, bu da insan tüketimi için üretilen toplam gıdanın üçte birini temsil etmektedir’ ifadelerini kullandı.
Hasat sonrası ve fabrikalarda üretim sırasında ortaya çıkan atıkların hiçbir şekilde israf olmadan katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülebileceğini kaydeden Müjdeci, şu önemli noktalara değindi:
“Bu atıklar hayvan yemi ya da kompost ürünler olarak kullanılsa da ilaç etken, gıda takviyesi etken maddesi ya da kozmetik ürün etken maddesi olarak kullanılması da mümkün. Yeşil ekstraksiyon, fermantasyon teknolojisi yeni yatırım planlarımız arasında yer alıyor. Ülke olarak, bölge olarak ithal ikamesi ürünlerin atıklar kullanılarak üretme konusunda çalışmalarımızı başlattık.”
Ortaya çıkan atık gıda ve enerjinin döngüsel ekonomi yaklaşımı ile katma değeri yüksek ürünlere dönüştürülebileceğini vurgulayan Dr. Müjdeci, konu ile ilgili şunları söyledi:
“Döngüsel ekonomi modelleri, malzeme ve enerji döngülerinin kapatılmasına önem verilen, bir yandan doğaya saygı gösterirken, bir yandan da ürünlerin uzun vadeli sürdürülebilirliğini sağladığı için işletmeler için dönüştürücü bir yaklaşımı temsil ediyor. Döngüsel ekonomi, ürün ömrünü uzatmaya ve atığın değerini artırmaya odaklanarak, yalnızca çevrenin korunmasını teşvik etmekle kalmıyor, aynı zamanda ekonomik faydalar da sunuyor.”
Müjdeci, sunumunda ‘Potansiyel uygulamalar, Yeşil Ekstraksiyon, Fermantasyon Teknolojisi, Fermantasyon yolu ile gıda atıkları kullanılarak üretilen ürünler’ hakkında da bilgiler verdi.