İhracatçılar dert küpü. Rekabet gücü giderek azalan ihracatçılar faizlerin yüksek oluşu nedeni ile kredi de kullanamıyor. Uygun faizlerle, daha uzun vadelerle kredi sağlanması da isteniliyor.
İşin özeti şu:
İhracatçı rekabet edemiyor. Sorunlarına çözüm bekliyor.
Konu ile ilgili olarak konuşan İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı ihtiyaçlarının karşılanması halinde ihracatta patlama yaşanabileceğini söyledi. “Teknik eleman müdürlerden daha çok kazanıyor. Çünkü müdürün alternatifi var, onun yok! Her türlü elemana ihtiyaç var ve çalışacak kişi bulamıyoruz. İnsanların çalışma beklentileri değişti” diyen Taycı, ihracat için çok iştahlı olduklarını da söyledi.
Türkiye ihracatının en önemli kalemlerinden olan hububat, bakliyat, yağlı tohumlar ve ürünleri sektörünün 2023 yılı ihracatı geçen yıla oranla yüzde 8 artışla 12.5 milyar dolara ulaştı.
İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) ise yılı yüzde 14 oranında artış ile 3.6 milyar dolarlık ihracatla tamamladı.
İHBİR Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, 2024 yılında 14 milyar dolarlık ihracat hedefiyle Amerika ve Afrika kıtası başta olmak üzere Uzak Doğu pazarlarına odaklanacaklarını belirtti. 2023 yılında ihracattaki artışın nedenlerini de sıralayan Taycı; iklim şartlarının iyi olmasından dolayı oluşan yüksek rekolte, pazar çeşitliliği, Türkiye’nin coğrafi konumu ve dünya pazarında işlenmiş tarım ürünlerinde ‘Made in Türkiye’ imajının her geçen gün gelişmesinin önemli olduğunu ifade etti.
2023 yılının ilk yarısında yaşanan başlıca sorunların arasında finansa ulaşım olduğunun altını çizen İHBİR Başkanı Taycı, bir soru üzerine şunları söyledi:
“Son çeyreğe doğru bankalar kredi musluklarını gevşetmeye başladı. Ancak, bu sefer de faizlerle ilgili çok ciddi artışlar oldu. Yüzde 45-yüzde 50’ye çıktı. Yani, finans ulaşılabilir ancak dokunulamaz hale geldi. Sektörümüzün özellikle ihracata yönelik ciddi bir yatırım iştahı ve ihtiyacı var. Uygun faizlerle, daha uzun vadelerle yatırım imkânlarının sağlanması bekliyoruz. Üyelerimiz çok çok muhtaç olmadıkça kredi kullanmıyor. Çünkü bu krediyi geri ödemek kolay değil. Mevcut kur seviyesinin üretici ve ihracatçının en büyük sorunlarından bir tanesidir. Şunu da belirtmemiz gerekiyor ki kur, enflasyonun çok ciddi gerisinde kaldı. Artan mavi ve beyaz yaka ücretlerinden, diğer genel giderlerden dolayı artan maliyetler karşısında ihracatta fiyat tutturmakta ciddi manada zorlanıyoruz. Bu da bizim rekabetimizi ciddi anlamda düşürüyor. Hakkari’deki, Edirne’deki üyemiz dahi eleman bulamıyor. Mesela kendi fabrikamda 250 elemana ihtiyaç var. Kasanın bir tarafındaki bir koliyi alıp öte tarafına taşıma işine kimse yanaşmıyor. Klimalı ortamda, masa başı iş isteniyor. Müdür konumunda bir pozisyon açıldığında adeta CV (özgeçmiş) yağıyor. Oysa teknik elemanlar altın gibi. Teknik eleman müdürlerden daha çok kazanıyor. Çünkü müdürün alternatifi var, onun yok! Her türlü elemana ihtiyaç var ve çalışacak kişi bulamıyoruz. İnsanların çalışma beklentileri değişti; tulum, önlük giyerek iş yapmak istemiyorlar. Afganlar olmasa küçük ve büyük baş hayvancılıkta sıkıntı yaşarız. Tarlalarda Gürcistan’dan, Suriye’den gelenler çalışıyor. Mavi yakalı işlerde sorun büyük. Tam kapasite çalışamadığımız için az ve verimsiz üretim gerçekleştiriyoruz.”