Deprem uzmanları beklenen Marmara depremi ile ilgili uyarı üzerine uyarı yapıyor. Yerel seçimler sonunda seçilecek İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanının sorumluluğunun büyük olacağı görüşü şimdiden dillendiriliyor.
Uzmanlar, İstanbul’da beklenen büyük depremin siyaset üstü bir mesele olduğunu vurgularken adayların bu konuda mutlaka proje üretmeleri, danışmanlarını da buna göre seçmeleri gerektiğini dile getirdi.
Bugünkü yazımızda deprem uzmanlarının görüş ve uyarılarını sizlerle paylaşmak istedik.
İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Naci Görür,’ün görüşleri şöyle:
“13 milyon seneden beri depremlerin devam ettiği daha da devam edeceği bir ülkede yaşıyoruz. Depremleri durduramayız ama on binlerce insanı de kaybedemeyiz. Geleceğimiz için yapmamız gereken deprem dirençli kentlere sahip olmalıyız. Depremin ne zaman olacağını konuşmanın bir anlamı yok. Bugün olmazsa yarın ya da öbür gün 7’nin üzerinde büyük bir deprem olur, kendi insanımız ölür. Siyasetçiyi deprem dirençli yaşam alanlarında yaşamamız için yatırıma ikna etmemiz lazım. Vatandaşın elinden çok şey gelir çünkü oy veriyor. Deprem siyaset üstü bir meseledir. Hangi partiyi istiyorsa bağrına bassın ama adayın yaşadığı yeri deprem dirençli yapacak planı, programı, fikri olsun. Eğer bu yoksa oy vermesin. Halk bunu isterse düzeltiriz. Siyasetçi halka bakıyor, oy almak için o kadar anket yapıyorlar.”
İTÜ Jeoloji Mühendisliği Bölümü’nden Prof. Dr. Cenk Yaltırak da şunları söyledi:
“Beklenen deprem sadece İstanbul’un değil Marmara Bölgesi’nin bir sorunudur. O yüzden nasıl bir anlayışla önlem alınabilir sorusunu sormalıyız. Önlem almak için de bilimin konuştuğu dilden haberdar olmanız lazım. Örneğin kentsel dönüşüm sözü veriliyor, yapıldığı iddia ediliyor. Ancak bilim insanları kentsel dönüşümün nerede yapılacağının önceliklendirilmesi gerektiğini söylüyor. Bunun hangi deprem senaryosuna göre yapılacağı da önemli. Bu çok şeyi değiştirir eğer yöneticiler bunun farkında değilse bir şey yaptıklarını düşünürler ama yapamazlar. Yöneticiler açık fikirli olmalı, farklı görüşleri dinlemeli ve bunu bir süzgeçten geçirmelidir. Belediye başkanından daha ziyade etrafındaki danışmanlar önemli belki de çünkü onlar karar veriyor. O yüzden belediye başkanlarının bu konuyu bilen, deprem uzmanı danışmanlarının olması lazım. Sosyal bilimcinin deprem konusunda başkanı yönlendirmesi doğru değildir” diye konuştu.
Prof. Dr. Yaltırak, “İstanbul bir müteahhit problemi değil, mühendislik problemidir. İstanbul’da yaşamanız için riskleri ortadan kaldırmanız gerekiyor. Riski ancak bilimsel kriterlerle yönetebilirsiniz. Seçeceğimiz yöneticiler eğer bilimsel kriterlerle İstanbul ile ilgili bir şeyler söylüyorsa bence değerlidir. İnsanların şunu anlaması lazım İstanbul’da olacak bir deprem bütün seçmenleri etkileyecek. O nedenle siyasi görüş, ekonomik seviye ayırt etmeyecek. Herkesin ortak sorunuyla karşı karşıyayız. Bütün adayların aynı fikirde olması lazım, farklı fikirde olmaları beklenemez. Adaylar kısıtlı danışman çevreleriyle hareket ederse çok fazla bir şey değişmeyecektir” ifadelerini kullandı.
İTÜ Meteoroloji Mühendisliği’nden Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu da “İstanbul’a seçilecek belediye başkanı yeşil şehir seven, doğa, iklim ve insan dostu olmalıdır. Afetlerden etkilenmeyecek bir şehir düşünmelidir. Ranttan çok toplumun refahı üzerine kafa yormalıdır. İstanbul’u depreme hazırlayacak vizyon olmazsa biz bir kat atarız belediye başkanı bize göz yumar ama tonlarca betonun altında kalır ölürüz. Belediye başkanı bir şey demezse dere yatağında bina yaparız bodrum katı satar para kazanırız ama birileri gelir orada oturur bir gece yağmur yağar insanlar boğularak ölür” dedi.
Jeofizik Yüksek Mühendisi Prof. Dr. Ahmet Ercan’ın söylediklerine de kulak verelim:
“Türkiye’deki depremleri 1970’den beri inceliyorum. Yüzde 60’ı yerin 40’ı ise yapıların kötülüğünden kaynaklanıyor. İstanbul’da ya da Kuzey Marmara’da beklenen deprem Avrupa Yakası’nda daha çok hissedilecek. İstanbul’un en kötü yer yapısı Avrupa Yakası’nda Sarayburnu’ndan Çatalca’ya kadar olan kısım deprem güvensiz yerdir. İstanbul’da da en kötü yapılaşmanın olduğu yerler Marmara kıyılarıdır. Belediye başkanı bu yer bilimsel ve yapısal gerçekleri çok iyi bilmesi gerekiyor. Kentsel dönüşümü, İstanbul’da yapılaşma türünü iyi bilmesi lazım. Hangi semtte nasıl önlem almak gerektiğini çok içselleştirmiş olması lazım. Belediye başkanı seçilecek kişinin yer bilimci, jeofizik mühendisi, inşaat mühendisi, mimar, şehir plancısı olmasında çok büyük yarar görüyorum. İstanbul’un en büyük sorunları deprem ve ulaşımdır. Seçilecek adayın afet yönetimini çok iyi bilmesi lazım.”