“Bütün dünya enflasyonun baskısı altında…”

Antalya, Kent Konseyi Turizm Grubu Başkanı / NBK Turizm Genel Müdürü Recep Yavuz’un moderatörlüğünde düzenlenen “CIS Pazarı için 2024” paneline FIT Holiday Genel Müdürü Tuncer Emrullah, Time Services Global Genel Müdürü Sezgin Özer, Best Servis Travel CEO’su İkram Nizam ve Loti CEO’su Aydın Yaşayacak söz aldı ve görüşlerini paylaştı.

Ortak görüş:

Bütün dünya enflasyonun baskısı altında. Hemen her şeyde maliyetler arttı. Özellikle turizmde sıkıntı yaşandı. Güven sorunu arttı.

Panelde konuşan Time Services Global Genel Müdürü Sezgin Özer, CIS pazarında 2023 sezonun iyi geçtiğini belirterek, “Devam etmekte olan savaş nedeniyle Rus ve Ukrayna pazarında ciddi düşüş var. 2019’a oranla Rusya pazarımızda yüzde 30’luk bir azalma söz konusu. Bunun dışındaki bütün pazarlar artış içerisinde” dedi.

Yüksek sezon içerisinde rezervasyon akışlarında yavaşlama olduğunu doğrulayan Özer, şunları söyledi:

“Bu sıkıntı sadece Antalya’da değil, Bodrum’da da yaşandı. Bunun da birçok nedeni var. Bütün dünya enflasyon baskısı altında. Maliyetler arttı ve biz de kendi içimizde gelir ve gider dengesi baz alınarak bir artış yapmak durumunda kaldık. Bunlara ek olarak bir de güven sorunu yaşadık. Bazı otellerde erken rezervasyonla aldığının daha alt bir paketi yüksek sezonda aldılar. Bu da güven sorunu yaşattı. Bununla ilgili sorunları gelecek sezonda daha yoğun bir şekilde yaşayacağımızı düşünüyorum Misafir enayi yerine konduğunu düşünüyor çünkü. Biz önümüzdeki sene hata yapmamak durumundayız. Önümüzdeki sene için bu sezondan ders çıkaracağız ve daha hazır bir şekilde 2024’e gireceğiz. Gelecek sezonu bu 4-5 ay içerisinde yapılacak olan çalışmalar belirleyecek. Tanıtım yapılacaksa bu sadece destinasyondan ibaret olmalı. Biz zaten özel reklam firmaları ve ajansları ile hem otelin hem markanın hem de tur operatörünün sunduğu ürünün tanıtımını yapıyoruz. Yerel yönetimler destinasyonlarını tanıtmak zorundalar.”

Loti CEO’su Aydın Yaşayacak 2023 sezonu ile ilgili olarak, şunları söyledi:

“2022’de öyle bir sezon geçirdik ki. ‘Bu Ruslar nereye gidecek ki, ille de Türkiye’ye gelecekler’ algısına kapıldık ve fiyatlarımızı artırdık. Bunda yaşam maliyetleri ve enflasyon oranları da etkili oldu. Maldivlerdeki hiçbir otel fiyatlarını enflasyon yönelik şekilde artırmadı. Kazançları bu oldu. Biz aynı paketi çok daha fazla fiyata onlara sunduk ve bu noktada güven kaybı da oluştu. Gelecek sezon için oluşturacağımız intiba daha önem kazandı. Otelci dostlarımızın ayakları yere basan ve dengeli bir fiyatlandırma yapmaları çok daha iyi olacaktır” değerlendirmelerini yaptı.

Bali ve Seyşeller’in Türkiye’ye rakip olarak ön plana çıktığının altını çizen Yaşayacak, konu hakkında görüşlerini yansıttı:

“Bunlara hazırlıklı olmalıyız. Otelcilerimizle bu durumu paylaştık. Bali ve Seyşeller destinasyon olarak kendilerini çok iyi bir şekilde pazarlıyorlar. Biz bu noktada hala eksiğiz ne yazık ki. Destinasyon yerine otel ön plana çıkıyor. Bodrum, bir destinasyon olarak kendini öne çıkarmayı kısmen başarmış durumda. Bodrum’u iyi bir şekilde sentezleyip incelememiz gerekiyor. Biz burada hala imitasyon ürünlerin bolca bulunduğu ve ‘50 dolarlık bir saati 150 dolara nasıl satabiliriz’in derdindeyiz. Bu anlayıştan çıkmamız gerekiyor. Türkiye, üst segment için geniş yelpazede ürün sundu.  Fakat Antalya’ya gelen uçaklardaki business class koltuklar yeterli seviyede değil. Bir ürünü baştan sona yaratmamız lazım. Otel çok güzel olabilir fakat otele veya havaalanına sonrasında ülkeye gidene kadar olan süreçte sınıfta kalıyorsanız bunun yine bir anlamı olmuyor. Bu noktada yapılması gerekenler aslında çok net. Ülke olarak turizm politikasının ikiye ayrılması lazım. Mass ve Premium olarak. Evet, bizim mass turizme ihtiyacımız var, bunun bilincindeyiz. Belli bir açığı kapamak durumda bu ülke, fakat nitelikli ve kaliteli turiste de ihtiyaç var. Hem gelir hem de tanıtım için”

Yaşayacak, gelecek sezon ile ilgili olarak şu değerlendirmelerde bulundu:

“Mass turizm için ben 2023’ten daha farklı bir sezon olacağını beklemiyorum açıkçası. Umutsuz bir tablo çizmiş olsam da durum bunu gösteriyor ne yazık ki. Ürün ve destinasyon olarak kendi yıl planımızı yine kendi ürünlerimize yönelik yaparsak daha az yaralı daha çok mutlu bir sezon geçirebileceğimizi düşünüyorum. Kendimizi iyi tanımalıyız.”

Rus turist sayısında neler oldu?

TAV Havalimanlarının dış hat trafiği geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27 arttı.

Antalya, Ankara Esenboğa, İzmir Adnan Menderes, Milas Bodrum ve Gazipaşa Alanya olmak üzere Türkiye’nin tüm turistik şehirlerindeki havalimanlarını işleten TAV, 2023 yılının 9 ayına ilişkin finansal ve operasyonel verilerini açıkladı.  Yılın dokuz ayında dış hatlarda 50 milyon ve iç hatlarda 24,6 milyon olmak üzere toplam 74,6 milyon yolcuya hizmet veren TAV Havalimanlarının dış hat trafiği geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 27 arttı.

TAV Havalimanları İcra Kurulu Başkanı Serkan Kaptan “Türkiye turizmine olan talep yılın üçüncü çeyreğinde de canlı kalmaya devam etti. Özellikle Antalya’da turizm sezonunun uzadığını gözlemliyoruz. Havalimanı portföyümüzün geneline baktığımızda, en çok misafir ağırladığımız ülkelerin çoğunda trafik 2019’un oldukça üstünde gerçekleşti. 2019’a kıyasla yolcu sayımız Almanya için yüzde 24, Birleşik Krallık için yüzde 48, Polonya için yüzde 78 ve BAE için yüzde 29 daha yukarıda gerçekleşiyor. Rusya merkezli  trafiğimizse 2019’un yüzde 55’i seviyesinde. Ayrıca, Kazakistan trafiğimiz 2019’a göre yüzde 101 artışla bir milyona yaklaştı.” dedi.

Dokuz aylık dönemde faaliyetlerinin oldukça kuvvetli geçtiğini ve bu dönemde 2022’ye göre avro bazında yüzde 20 büyüyerek 321 milyon avro FAVÖK ürettiklerini kaydeden Serkan Kaplan, şirketin finansal gelirleri ile ilgili şu bilgileri paylaştı:

“Medine Havalimanı’nı işleten TIBAH Development şirketindeki yüzde 24 payımızın 135 milyon dolar bedelle satışı işlemini üçüncü çeyrekte kapadık. Buradan elde ettiğimiz 83 milyon avro tutarında bir kerelik gelirle birlikte 176 milyon avro net kar elde ettik ve 2022 yılının yüzde 37 üzerine çıktık.

Yılın sonuna yaklaşırken sene başında açıkladığımız 2023 beklentilerimizi korumaya devam ediyoruz. Seneyi yolcu ve FAVÖK’te beklentilerimizin üst bandına yakın, net borç/FAVÖK oranında ise alt bandına yakın tamamlamayı bekliyoruz.”