Kazaklar Türk mü?
Evet, Kazaklar Türk halklarından biridir. Kazaklar, Türk dillerini konuşan ve Türk kültürüne sahip olan bir etnik gruptur. Kazakistan, bu etnik gruptan gelenlerin ana vatanı ve çoğunlukla yaşadığı ülke olarak bilinmektedir. Kazaklar, tarih boyunca Orta Asya’da önemli bir rol oynamış ve Türk kültürünün birçok unsuruyla etkileşimde bulunmuşlardır. Dil, tarih, kültür ve genetik açıdan Kazaklar, Türk halkları ailesine aittir. Ancak “Kazaklar kendilerini Türk olarak mı görüyor?”, bu ayrı bir sorudur.
Çarlık ve komünist boyunduruğu altında yaklaşık 200 yıl süren zorlu bir dönemin ardından Kazakistan, Nazarbeyev’in önderliğinde tarihini ve kimliğini yeniden keşfetmeye çalışmıştır.
Nazarbayev, Kazakistan’ın ekonomik kalkınması, dış politika ve iç politika alanlarında uyguladığı politikalar ile ülkenin modernleşmesine büyük katkılar sağlasa da, otoriter bir liderlik tarzı ile demokratik süreçlerde sınırlamalar getirmiştir.
Nursultan Nazarbayev Kimdir?
Nursultan Nazarbayev, 6 Temmuz 1940’ta Sovyetler Birliği’ne bağlı Kazakistan Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti’ne bağlı başkent Alma-Ata’da doğmuş Kazak siyasetçidir. Kazakistan’ın bağımsızlığından önce Sovyetler Birliği döneminde önemli görevlerde bulunmuş, Kazakistan’ın 1991 yılında bağımsızlığını ilan etmesinin ardından da ülkenin ilk Cumhurbaşkanı olmuştur.
2019 yılında Cumhurbaşkanlığı görevini istifa ederek Kassym-Jomart Tokayev’e devretmiştir, ancak hala ülkedeki siyasi etkinliklerde önemli bir rol oynamaktadır.
Başkent Nursultan Nazarbayev onuruna, Nursultan ismini almıştır.
Kazaklar kendilerini Türk olarak görüyor mu?
Kazak kimliği ön planda olmasına rağmen bu kimliğin genel Türk kimliğinin alt bileşeni olduğunu Kazak halkından kimse inkar etmiyor. Ancak bu noktada terminolojik bir sorunun çözülmesi gerekiyor. Sovyet etno-politik terminolojisinin ürünleri olan “Türk” (Турецкий) ve “Türki” (тюркский) etniği sorunu karmaşık hale getiriyor.
Türkçe konuşan tüm halklar (тюркоязычне народ), Türk halkı da dahil olmak üzere Türk halkları (тюркские народы) olarak kabul edilir, ancak “Türk” etnik kimliği yalnızca Türkiye halkını (ve Kıbrıs ve Balkanlar vb.) ifade eder. Bu durumda Kazaklar Türk halklarının mensubu bir ailedir ancak “Türkiye Türkü” ile hiçbir ilgileri yoktur.
Kazak dili, Türk dili mi?
Kazak dili %100 Türk dili olup, diğer kardeş Türk dilleri gibi Orhun, Uygur Karahanlı vb. tarihi Türk dillerinin organik bir devamıdır.
Eski Türkçe: Sizni bu kün bizning ebke [çakırar] men.
Türkçe: Sizi bugün evimize davet ediyorum.
Kazakça: Sizdi bügin bizdin üyge şakıramın.
English: I am inviting you to our home today.