ÖZÜNE DÖN TÜRK

Türkiye’de ilk astronomi kitabı Kozmografya lise 3 ders kitabı, Gazi Mustafa Atatürk’ün isteği ile Ordinaryüs Prof. Dr. Ali Yar tarafından 1929’da yazıldı. 1933’ten başlayarak tüm liselerde zorunlu ders olarak okutulmuştu ta ki 1979’a kadar. Gezegenler, mevsimler nasıl oluşur, kara delik nedir, Aristo’dan başlayarak Kopernik’ten Galileo’ya tüm uzmanların düşünceleri, Samanyolu haritasına kadar her bilgi bu kitapta yer almıştı. Kitabın yazarı Ali Yar Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra, 1912 Temmuz’unda Paris Yüksek Tayyarecilik Mektebinden mezun olmuş ve dünyanın ilk üç uçak mühendisinden biri ünvanını elde etmişti. 1956 senesinde Dr. Hugh Percy Wilkins Ay’daki bir kratere büyük saygı duyduğu Atatürk’ün adını vermişti. 

Dünyada başka örneği olmayan bu kitap yazılmadan 8 sene önce Ankara Hükümetinin kasasında sadece 48 kuruş vardı. İşgal güçleriyle, fakirlikle, cehaletle ve hastalıkla mücadele ediliyor; savaş sonrası Osmanlı’nın borçları ödeniyor, diğer yandan bilimle, sanatla Cumhuriyet inşa ediliyor, fabrikalar yapılıyor, operalar temsil ediliyor, yurt dışına eğitim için öğrenciler gönderiliyor, örnek bir ülke kuruluyordu.

Tuzla Jeep Fabrikasında tamamen yerli jeep üreten fabrika aslında 1954 yılında “Türk Willys Overland” adı ile kurulmuştu. O zamanlarda ABD’den parça getirtilerek sivil/askeri cipler üretiliyordu. İlk başlarda yerli üretimi sadece %2 idi. 1960’ların sonunda ise yerli üretimi %60’lara kadar çıktı. 1986 yılında fabrika, TSK ya devredildi ve T-Model” isimli proje ile yerli üretim cipler üzerinde çalışılmaya başlandı. Dizel hidrolik direksiyonlu idi.

1988 yılında YTÜ, projeye ortak oldu ve %100 yerli askeri jeep üretimine başlandı

1990 yılında %100 yerli GT ve GTD Model olarak askerî cip üretimine başlandı. Araçlara ait marka tescili, 1995’te Türk Patent Enstitüsü tarafından ‘Tuzla 1013’ adı ve ‘T’ logosuyla yapıldı. Ayrıca, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Sanayi Genel Müdürlüğünden araç tip onay belgeleri alınarak, ihracat için gerekli şartlar elde edildi. Ve fabrikada 1990’dan 2006 yılına kadar her türlü ihtiyaca yönelik binlerce cip üretildi. 15 farklı türde arazi aracı üretilebiliyordu. Sonra 2006 yılında ”Artık ihtiyaç yok” denilerek fabrika kapatıldı. 

O dönem insanlar dünyanın düz olduğunu ya da boğanın boynuzları üzerinde durduğunu düşünüyordu. Astronomi nedir, kimse bilmiyordu. Türkler, keşfettikleri gezegenlere Türkçe adlar verirken, Avrupalılar “Dünya tepsidir-tepsi değildir” savaşı veriyordu. Türkler, akıl hastaları için dünyanın en iyi hastanelerini inşa ederken, Avrupalılar “Şeytan” diyerek yakmaktaydı.

Kanuni devrinde Osmanlı’da dünyada ilk çizgi film tekniğinin temeli atılırken, Fransa kralı ülkesini oturaktan yönetmekteydi. Heredot’un yazdığı tarihte, Yunanlılara medeniyeti öğretenler Turanlılardı. Türkler, gelişim içindeyken diğer milletler yağmacılık ve çapulculukla yetiniyordu. Başka uluslar, çağdaş uygarlığa girmek için, geçmişlerinden uzaklaşmak zorundaydı. Oysa Türklerin çağdaş uygarlığa girmeleri için, yalnız eski geçmişlerine dönüp bakmaları yeterlidir.”

Türkiye’de ilk astronomi kitabı Kozmografya lise 3 ders kitabı, Gazi Mustafa Atatürk’ün isteği ile Ordinaryüs Prof. Dr. Ali Yar tarafından 1929’da yazıldı. 1933’ten başlayarak tüm liselerde zorunlu ders olarak okutulmuştu ta ki 1979’a kadar. Gezegenler, mevsimler nasıl oluşur, kara delik nedir, Aristo’dan başlayarak Kopernik’ten Galileo’ya tüm uzmanların düşünceleri, Samanyolu haritasına kadar her bilgi bu kitapta yer almıştı. Kitabın yazarı Ali Yar Galatasaray Lisesi’ni bitirdikten sonra, 1912 Temmuz’unda Paris Yüksek Tayyarecilik Mektebinden mezun olmuş ve dünyanın ilk üç uçak mühendisinden biri ünvanını elde etmişti. 1956 senesinde Dr. Hugh Percy Wilkins Ay’daki bir kratere büyük saygı duyduğu Atatürk’ün adını vermişti.  - kozmografya

Yorumlar

  1. Dr. Saim Çelik avatarı
    Dr. Saim Çelik

    Kasada para yokken astronomi kitabı bastırılması, hele o yıllarda, gerçekten ilginç.
    Cip fabrikasıyla ilgili bilgiye katkı olarak;
    https://www.google.com/amp/s/www.arabam.com/blog/haberler/tuzla-jeep-fabrikasi-neden-kapandi/amp/

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir