Amerikan dışişleri Bakanı Bilinken hafta içinde, Çin’e resmi bir ziyaret yaptı. Bu ziyareti gerçekleştirmek için Amerika, önceden, epey bir çaba sarf etti.
Çünkü Çin üst düzey görüşmeleri kestiğini Amerika’ya bildirmişti. Amerika, Genelkurmay Başkanları kendi aralarında görüşsün teklifini yaptı. Çin yok demişti.
Çin, tüm görüşme isteklerini geri çevirmişti. Gerekçe olarak da Tayvan’a silah sevkiyatı ve Çin’in iç işlerine karışmak, Çin mallarına engeller koymak olarak sıralamıştı.
Bunun sebebi Amerikalılar için patlatılan balonlar alarak söylense de Çin Amerika arasındaki çatlaklığın temel nedeni; Artık Çin’in ekonomik, stratejik, askeri ve siyasi olarak dünya ölçeğindeki etkisinin artmasıydı.
Rusya Çin ittifakı, Amerika Avrupa ittifakından her alanda çok daha etkiliydi.
Bunu Amerika’nın Rusya’ya koyduğu yaptırımların işlememesinde zaten görüyorduk.
Çin ve Rusya’nın Amerikan Doları üzerinde yürüttüğü De dolarizasyon eylemleri çok etkili olmuş, Amerikan hazine bonoları değer kaybetmiş, ülkeler dolar rezervlerini altın ile değiştirmişler, Doların rezerv statüsü %50’ye düşmüştü.
En önemlisi ise; Amerika’nın Avrupa’dan, Çin ile ticaret yapmamasını istemesi oldu. Bu durum, Başta Almanya olmak üzere, Avrupa ‘da büyük tedirginlik yarattı. Çünkü Avrupa’nın, Rusya ile ticareti Amerika yüzünden çok gerileyince, buna bir de Çin’in eklenmesi ihtimali ortaya çıkınca, Avrupa’da ilk çatlak ses Macron’dan geldi “Amerika’dan bağımsız olalım” dedi.
Amerika, hem Hazine bonolarının ülkelerce, elden çıkarılması, doların geleceği, dünya hegemonyasındaki bu gerileme, sanıyorum seçimleri de hesaba katarak Çin’e zeytin dalı uzattılar.
Çin İnnovation Diary haberine göre; Blinken, Çin’in iç ilerine (Sincan), Tayvan Çin arasındaki ilişkilere karışmayacağı sözünü vermek üzere Xi’nin kapısını çalmışlar.
Bilindiği gibi bu ziyaretten önce, CIA Başkanı Çin’e çok gizli bir ziyaret gerçekleştirdi. Turist gibi girmiş, CIA başkanı olarak Çin’den ayrılmıştı.
Amerika’nın bu ani siyaset değiştirmesi üç şekilde değerlendirilebilir.
Avrupa’yı rahatlatmak. Avrupa Çin ticaretine engel koymayacağı şeklinde yorumlanabilir.
İkinci durum; Çin Rusya arasına kama sokmak olabilir. Çünkü Xi Blinken görüşmesinde, Xi’nin kesinlikle Rusya’ya silah yardımı yapmıyoruz şeklindeki açıklamasına, Bliken’ın inanmamış görünüyor olması, Çin’de tepki ile karşılanmıştı.
Son sebepte, Amerika seçimleri ve Ukrayna savaşının sonunu beklemek olarak ta değerlendirilebilir.
23 Haziran 2023, bulentesinoglu@gmail.com
Bir yanıt yazın