Prof.Dr. Alaeddin Yalçınkaya
Yapay Zeka Riski ve Yapay Geri Zeka Sorunu
Yapay zekanın babası olarak duyurulan Geoffrey Hinton’ın, çalışmalarından pişman olarak Google’dan ayrıldığı haberi yayıldı. 75 yaşındaki Hinton, aslında emeklilik zamanının geldiğini belirterek ayrıldığını açıkladı. Bununla beraber kurum içindeyken gündeme getiremediği bazı tehlikeleri ayrıldıktan sonra açıklamanın rahatlığını yaşadığını belirterek bir anlamda günah çıkardı. Hinton, yapay zekanın babalığını kabul etmiyor, çünkü kendisi yapmasaydı da başkalarının bunları yapabileceğini söyledi.
Mutluluk, üzüntü, başarı gibi kavramların tarifleri tartışmalıdır. Hatta tekerleğin, pusulanın icadından içten yanmalı motorlara, elekrik ve elektroniğe teknolojinin tanımında da uzlaşma yoktur. Yapay zeka, farklı bilim alanlarının kesişmesi ile insan zekasını taklidi olarak açıklanır. Coğrafya, fizik ve metalik alanındaki bilgilerin kesişmesi ile icat edilen pusulanın yön tespiti de bir yapay zeka uygulamasıdır.
Teknolojinin her aşamasında olduğu gibi yapay zeka konusunda da araştıranlar, geliştirenler, üretenler ve pazarlayanlar, bunları tüketenler, mahkum olanlar, sömürülenler bulunmaktadır. Bir devletin, şirketin bu alandaki her başarısı diğerleri için geri kalmak, risk büyütmek demektir. Bir taraf ilerlerken diğerleri uzaktan seyredip teslimiyeti seçiyorsa bunun adı yapay geri zeka sendromudur. Bu hastalığın sebebi cehaletten, taassubuptan dolayı her türlü gelişmeyi engelleme, herşeyi batıdan, Çin’den bekleme virüsüdür. Ülkesini satanlar, bilinçli olarak dimağları düşmanlarının insafına teslim edenler ayrı bir konu.
Algoritmik sistemler, yapay zekanın temeli olup mucidi Ebu Abdullah Muhammed bin Musa el-Harizmi adlı bir Müslüman Türktür. Algoritma ismi de el-Harizmi’den gelmektedir (al-Khwarizmi-algorism-algorithm). Yapay sinir sistemleri, blockchain, veri madenciliği gibi alanların başlangıcında algoritmik sistemler bulunmaktadır. İngiliz-Kanadalı kimliğinden dolayı Hinton’ın baba ilan edilmesi de bir İngiliz propagandasıdır. Bir yerlerden talimatlı ajanslar, bu tür çarpıtmaları hep yaparlar.
İçten yanmalı motorlardan elektrikli cihazlara, telgraf-telefondan ses-görüntü kayıtlarına, daktilo-hesap makinelerinden telekse, yazıcılara birkaç nesildir yaşanan gelişmeler de yapay zeka aşamalarındandır. Her aşamada önceki buluşlar, birikimler değerlendirilerek üzerine yenileri eklenmekte, ilerlenmektedir. Dijital teknolojiler, bu gelişmelerin yeni bir aşamasını oluşturmuştur.
Yapay zeka teknolojileri, 1-0 temelli kodlamalara dayanmaktadır. Alandaki yazılım uzmanları milyonlara ulaşmıştır. Çoğu başka ülke şirketlerine amelelik yapan Türkiye’deki bütün uzmanların toplamı, sadece Google çalışanlarının yanında dahi mütevazi kalır. Yazı, renk, ses, hareket… bütün programların temelinde bu kodlamalar bulunmaktadır. Her aşamada bir önceki kodlama birikimi kıymetli bir miras olarak kullanılmaktadır.
Hinton’ın yapay zeka pişmanlığından sonra Biden da önde gelen uzmanlarla toplantı yaparak tehlikeyi müzakare etmiştir. Sorun ileri yapay zeka programlarının insanlık için, yeni nesil için tehdit olup olmayacağıdır. Birgün robotların insanlığı esir alacağına dair bilim kurgu ürünleri çoktan beri dolaşmaktadır. Google, binlerce kütüphaneye bedel hazine olup yığınla yanlış bilgiye de sahiptir. ChatGPT benzeri programların yanlış yönlendirmeleri sonucu, ailenin bitmesi, cinayetlerin, intiharların önüne geçilememesi gibi tehlikeler gündemdedir. Denetim, uyarı, eğitimin pek gündeme gelmediği, hatta uyuşturucu niteliğindeki oyun aletlerinin her tarafı istila etmesiyle yeni neslin bilgisayar oyunlarına teslim edilmesi süreci, aslında ülkemiz açısından tehlikenin çoktan başladığını göstermektedir.
Diğer teknolojilerde olduğu gibi yapay zekanın da insan ürünü olduğu unutulmamalıdır. İnsan icadı her âlet-edevât toplumun faydasına da felaketine kullanılabilmektedir. Klasik savaşlarda bir insan tek hamlede bir kişiyi öldürebildiği halde bomba ile aynı anda yüzlerce, atom bombası ile yüzbinlerce kişinin hayatına son vermek mümkündür. İnsanları öldüren bomba değil onu üreten, kullanan diğer insanlardır, teknolojiyi kullanabilen patronlardır. Aynı patlayıcılar, teknolojiler, insanlığın refahı, sağlığı, rahatı için de kullanılabilmektedir.
Arama motorlarına bir kelime girildiğinde ilgili belgeler, siteler, tanımlar dökülüp gelmektedir. Birçoğunda aykırı bilgiler de bulunabilmektedir. Sadece ilk maddeye bakıp hüküm veren yanılmaktadır. “Gazete, kitap öyle yazıyor” tuzağı yapay zeka için daha güçlüdür. Soykırım iddiaları konusunu araştırmak için kütüphaneye, kitaplara başvurursunuz. Oradaki kitaplar yalanları, iftiraları tekrarlıyorsa, siz de oradakilerle iktifa ederseniz bunların esiri olursunuz. Yanlış olan kitap değil, yazılan yalanlardır. Soykırım iddiaları dahil sosyal bilimlerde, hatta ilahiyatta oryantalist kaynakları doğru kabul ederek çalışma yapmak, sömürge akademisinin, bilimsel emperyalizmin temel özelliklerindendir. Yanlışları korkmadan ortaya koymak, doğrulara dayalı araştırmaları teşvik etmek, desteklemek, yayınlamak, ulaştırmak ise basiretli yöneticilerin, eğitimcilerin öncelikli görevidir. Dijital dünyadaki yanlışlar, tuzaklar, tehlikeler konusunda da öncelikle karşı tedbirleri oluşturmak, toplumun her kesimini uyarmak gerekmektedir.
Her programda, sistemde sahibinin, patronunun tercihi son derece önemlidir. Google’da aradığınız bilgiye ilk cevap paralı sitelerden gelir. Google patronlarının özel olarak ilgilendiği bir konu söz konusu ise, onların tercihi doğal olarak başta gelir. Twitter’ın bir dönem Türkiye, Orta Doğu şefi, aynı zamanda İngiliz istihbaratında albay idi. Halbuki onun yazılım uzmanlığı bulunmamaktadır. Fakat ülkesinin çıkarları doğrultusunda hem bilgileri çalmakta hem de hedefteki kitleleri yönlendirmektedir. Twitterin yeni patronu on milyonlarca kullanıcısı olan platformdan ilk olarak eski sevgilisinin hesabını kapatmıştır. Yeni patron bu dev sosyal iletişim mekanizmasının daha önce bazı istihbarat birimlerine hizmet ettiğini de açıklamıştır.
ChatGPT benzeri sistemler ile aylarca sürede yazılabilecek film senaryosu birkaç dakikada hazırlanabilmektedir. Program kurucularının tercihine göre, bu seneryo sayesinde boşanmalar artabilir veya sadakat-fedekarlık vurgularıyla evlilikler daha uzun ömürlü, sağlıklı olabilir. Programı hazırlayanın tercihine göre uyuşturucu kullanımı, cinayet, aldatma, hırsızlık ve diğer suçlar özgürlük sloganıyla teşvik edilebilir veya zararları konusunda kitleler bilinçlendirilebilir, toplum eğitilebilir.
Dünya ekonomisinin ve medyasının çoğu 10 civarındaki Siyonist ailenin kontrolündedir. Bu ailelere servet akışı artmakta, diğerleri aleyhine makas her geçen gün açılmaktadır. Genel olarak medya kuruluşlarının çoğunun olduğu gibi yapay zeka teknolojilerinin de sahipliği, denetimi eninde sonunda bu ailelere çıkmaktadır. Daha fazla satmak, daha fazla hedef kitleleri kendi değerlerinden uzaklaştırmak, olabildiğince hasta-bağımlı hale getirmek bu ailelerin ilan edilmiş programları arasındadır. Hinton’a katıldığını söyleyen diğer bir uzman Christiano’nun “yapay zekanın insanlığı köleleştireceği ve nihayetinde yok edeceği” uyarısında bulunmuştur. Yyarıdan bu sistemlerin, platformların sahiplerinin yani birkaç ailenin diğerlerini köleleştireceğini anlamak lazım.
Japonya’dan Çin’den, Avrupa’ya, ABD’ye birçok ülkede, çocuklarını yapay zeka ürünlerinin zararlarından korumak için nice çalışmalar, programlar hazırlanmaktadır. Riskin farkında olanlar öncelikle bu alanı tanıyarak uzman yetiştirmekte, tedbirler almaktadır. Yapay geri zeka illetine kapılmış olanlar ise kendi insanını engelleyerek asıl niyeti, hedefi kendilerini köleliştirmek olanlara teslim olmaktadır. Asıl tehlikenin kaynağı yapay zeka değil, bu alandaki patronlara teslimiyet, yapay geri zeka sendromudur.
alaeddinyalcinkaya@gmail.com
twitter.com/alaeddinyalcink
Bir yanıt yazın