Güney Kıbrıs’a yönelik silah ambargosunu kaldırmasının ardından Türkiye ve KKTC’den diplomatik bir atılım haberi geldi. Rusya’dan KKTC’ye doğrudan uçuşların başlayacağı, ilk uçuşun da Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılımıyla yeni Ercan Havalimanı’nın 15 Kasım’daki açılışına yetiştirilmeye çalışıldığı öğrenildi.
ABD’nin
Rusya’dan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne (KKTC) doğrudan uçuşlar başlıyor. Diplomatik kaynakların paylaştığı bilgiye göre, Rus ticari uçuşları çok yakın zamanda doğrudan Rusya ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) arasında, muhtemelen bir tur operatörü aracılığıyla gerçekleştirilecek ve Rusya hükümetinin de bu konuya olur verdiği öğrenildi.
Türkiye ile Rusya tarafları arasında henüz görüşmelerin devam ettiği de öğrenilen bilgiler arasında. Kaynaklara göre, KKTC ve Türkiye için diplomatik bir zafer olarak algılanan gelişmenin, önümüzdeki günlerde duyurulması bekleniyor. Bununla birlikte, KKTC’nin tanınması yönünde önemli bir mihenk taşı olan gelişmeyle, Rusya’dan KKTC’ye ilk uçuşun, yeni Ercan Havalimanı’nın 15 Kasım’da gerçekleştirilmesi planlanan açılışına yetiştirilmesine çalışıldığı da öğrenildi.
Söz konusu gelişmenin KKTC’nin uluslararası arenada resmi olarak tanınmasının yolunu açması umut edilirken, Ukrayna’daki savaştan sonra Rus turistlerin tercih noktasının Güney Kıbrıs’tan KKTC’ye kaydığı da aktarıldı. Geçtiğimiz günlerde ABD, Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’ne uyguladığı silah ambargosunu kaldırmış, ABD’nin bu kararı hem Türkiye hem de KKTC tarafından tepkiyle karşılanmıştı. Rusya’nın KKTC konusunda uluslararası arenadaki stratejisini değiştirdiği yorumları yapılırken, böyle bir kararın diplomatik kaynaklar tarafından teyit edilmiş olması dikkat çekti. Bununla birlikte, geçtiğimiz günlerde Rusya’nın Güney Kıbrıs’a Putin’e yakınlığı ile bilinen Müslüman bir büyükelçi olan Murat Zyazikov’u ataması da dikkatlerden kaçmadı. Güney Kıbrıs medyası, Zyazikov’un atanmasını “Putin’den Erdoğan’a hediye” olarak yorumlarken, Rus Büyükelçinin KKTC ile ilişkilerde olumlu adımları atması ve hatta KKTC’yi “muhatap alması” endişesi dile getirildi.
Rusya’nın KKTC ile ilişkilerindeki gelişmelere dair görüşlerini paylaşan Maltepe Üniversitesi’nden Prof. Dr. Hasan Ünal, çok uzun süredir Rusya’nın jeopolitik mecburiyetleri doğrultusunda böyle bir karar beklediğini belirtti. Ünal, Ukrayna krizinin başlangıcında Kıbrıs Rum tarafının Yunanistan’la birlikte hava sahasını Rusya’ya kapatması sırasında böyle olumlu bir konjonktürün oluştuğuna ve aslında Ukrayna krizi başlamadan çok önce Rusya’nın KKTC konusunda böyle bir pazarlığa hazır olduğunu vurguladı.
Prof. Dr. Ünal, “Ben bu adımı, Rusya’nın KKTC’yi tanımasına yönelik ilk adım olarak görüyorum ve çok önemsiyorum” ifadelerini kullanırken, doğrudan uçuşları ve KKTC’yi tanıma sürecini Kremlin’in Yunanistan’a ve Rumlara kızgınlığı değil, bu kararının stratejik bir altyapısı olduğunu da belirtti. Ünal şöyle konuştu:
“Mesela Ada’da tek devletli bir çözüm olduğunda bu Ada’nın tümü AB toprağı olacaktır, hatta Türkiye, Amerika’yla İngiltere ve AB ile bir uzlaşmayla, tek devletli çözüme evet diyecekse, o zaman Rusya açısından, daha tehlikeli bir sonuç olarak Türkiye Rusya’ya karşı Batı blokuna daha fazla yaslanmış olur. Ada’da kurulacak bu yeni hükümet aynı zamanda NATO’ya da girer. Yıllardır bunları Ruslarla konuşup tartışıyorum ve Ruslar bunu stratejik olarak bunu çok iyi kavradılar ve buradaki tehlikeyi fark ettiler.”
Ünal, doğrudan uçuşların Ada’nın hava sahasının sadece Kıbrıslı Rumlara ait olmadığını, önemli bir bölümünün de KKTC’nin kontrolünde olduğunu gösterme noktasında kritik öneme sahip olduğunu da belirtirken, Yunanistan ve Kıbrıs Rum tarafının krizi askerileştirme girişimlerinin Türkiye’nin eline koz verdiğini de söyledi. Ünal, “Yunanistan’ın ve Rumların krizi askerileştirme girişimleri, Rusya ile bizim yapacağımız bu tür pazarlıklara da altyapı oluşturur. Bundan çekinmemek lazım. Onlar sorunu askerileştirdikçe biz de hem onlara askeri olarak karşılık verirken hem de politik sonuçlar elde etmeye odaklanmış oluruz. Ve hiçbir Batılı ülke de Ruslarla KKTC konusundaki bu adımlara karışamaz. Adamlar ellerine silah almış bizim üzerimize geliyor, ne yapmak lazım demek lazım” dedi.
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, böyle bir gelişmenin “Türkiye’nin denge siyaseti bağlamında, Rusya ile hasıl olması durumunda bunu memnuniyetle karşılarız. Böyle bir gelişme, KKTC için çok önemli bir adım olur, tanıma dediğin böyle başlar, önemli olan ekonomik hareketlerdir” ifadelerini kullandı. Türkiye’nin doğrudan uçuşları 1970’lerden beri Ercan’a zaten yaptığını vurgulayan Cumhurbaşkanı Tatar “Bizim hukukçularımıza göre, direkt uçuşun olmaması için hiçbir neden yok. Ancak Rumlar itiraz ediyor bizim gelişmemizi engellemek ve bize diz çökertmek için. Rusya kendi sebeplerinden dolayı, bu itirazımı kaldırıyorum, bir özel uçak şirketi Moskova’dan direkt Ercan’a uçurtmak isterse benim için bir sıkıntı yok, o şirketin politikasıdır dediği anda, bu olay olur” ifadelerini kullandı. Doğrudan uçuşlarla ilgili her türlü gelişmenin Türkiye’nin bilgisi dahilinde olması gerektiğini, KKTC olarak dünyanın her yerinde temas halinde olduklarını belirten Tatar, “Sayın Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın liderliğinde Türkiye’nin savaşta gösterdiği liderliği, arabuluculuk ve tahıl koridorunun oluşması ve dengeli bir diplomasi yürütebilmesiyle, bizim için gurur vesilesi olur” dedi. Cumhurbaşkanı Tatar, Güney Kıbrıs’ın Rusya’ya karşı ambargolara katılmasının Rusya ile ilişkilerini bozduğunu da belirterek, Rusya’nın bundan rahatsızlık duyduğunu da sözlerine ekledi.