Ermeni Faaliyetleri (19 Ağustos 2022)
1. Ermeniler, Laçın’deki ormanlık alanları yakarak terk ediyor… Azerbaycan Ordusunun Karabağ Zaferi’nin ardından Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında imzalanan üçlü bildiri gereği Ermeniler, Ağustos ayı sonunda Azerbaycan’ın kontrolüne geçecek olan Laçın şehrini terk etmeye başladı. Ermeniler evleri, binaları ve ormanlık alanları yakarak şehri terk ediyor. İkinci Karabağ Zaferi’nin ardından Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında 10 Kasım 2020’de imzalanan üçlü bildiri gereği Karabağ bölgesindeki Laçın ve çevresindeki köylerde yaşayan Ermeniler, Ağustos ayının sonuna kadar yaşadıkları bölgelerden ayrılacak ve şehir Azerbaycan’ın kontrolüne geçecek. Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında imzalanan üçlü bildiri gereği Ermeniler, Ağustos ayı sonunda Azerbaycan’ın kontrolüne geçecek olan Laçın şehrini terk etmeye başladı. Bölgedeki Ermeniler, daha önce de olduğu gibi şehri binaları, evleri ve ormanlık alanları ateşe vererek terk ediyor. (Not; Bu haber üzerine U.S. Azeris Network bir kampanya düzenlemiştir. Kampanyaya katılabilmek için ABD’de bir adres gösterip aşağıdaki ikinci link üzerinden yorum gönderebilirsiniz. Azerbaycan yetkilileri bu haberi nasıl kullanıyor, bilmiyoruz..,o.tan)
2. Karabağ Güvenlik Konseyi Sekreteri’nden, Rus barışı koruma birliklerine çağrı… Karabağ Ermeni Yönetimi Güvenlik Konseyi Sekreteri, Karabağ’da bulunan Rus barışı koruma birliklerinin komutanına başvurarak, “Karabağ Güvenlik Konseyi ve Barışı Koruma Birliklerinin rızası olmadan Azerbaycan ve diğer ülkelerin kitle iletişim araçlarının barışı koruma birliklerinin sorumluluk alanına girmesinin yasaklanmasını talep etti. Yapılan açıklamada, özellikle Azerbaycan gazetecilerinin Karabağ bölgesindeki faaliyetlerine değindiği ifade edildi. Hatırlanacağı üzere, Azerbaycan merkezli “Hakkin.az” gazetesinin Genel yayın yönetmeni, Rus sınır muhafızları eşliğinde Laçın’da Ağavno’yu ziyaret etmiş, kendisini uluslararası örgüt temsilcisi olarak tanıtarak Ağavno köyünün muhtarı ve oradaki Ermenilerle görüşmüştü.
3. Ermenistan Dışişleri personeli, Arjantin’deki meslektaşlarına Dağlık Karabağ çatışması çerçevesindeki durumu sunuyor… Ermenistan ve Arjantin dışişleri bakanlıkları arasındaki siyasi istişarelerin yeni aşaması 16 Ağustos’ta Arjantin Dışişleri, Uluslararası Ticaret ve İbadet Bakanlığı’nda yapıldı. İstişarelere, Ermenistan Dışişleri Bakanı ve Bakan Yardımcısı katıldı. Arjantin Bakanı Pablo Tettamanti’ nin basın açıklaması özetle şöyle, “Taraflar, ikili geleneksel dostluk ilişkilerinin olumlu seyrini tartıştılar. Düzenli Ermeni-Arjantin siyasi diyalogu, yasal-sözleşme çerçevesinin genişletilmesi ve ticari-ekonomik ve parlamentolar arası bağların geliştirilmesi vurgulandı. Uluslararası örgütler çerçevesinde ortaklık ele alındı.”
4. Hrant Bagratyan: Belki koridor sağlayacağınızı düşünüyorsunuz da bir şey vermemiş gibi mi yapıyorsunuz?…. Ermenistan eski Başbakanı Hrant Bagratyan Facebook sayfasında, “Cumhurbaşkanları, başbakan, Türkiye ve Azerbaycan parlamentolarının başkanları ve bugün Türk Ticaret Bakan Yardımcısı’nın yakın gelecekte Sünik üzerinden Türkiye ve Azerbaycan’a bir koridor sağlanmasından söz ettiklerini” yazdı. Ama Ermeni tarafı sessiz. Bu tür müzakereleri yapmadıklarını söylüyorlar. Neden resmi olarak yanıt vermiyorlar? Belki bir koridor vereceğinizi düşünüyorsunuz, ama hiçbir şey vermemiş gibi davranıyorsunuz?”
5. Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi, Azerbaycan ile sınır geçiş noktaları kurulmasına ilişkin yasa tasarısını açıklıyor… Ermenistan Ulusal Güvenlik Servisi, Ermenistan-Azerbaycan sınırının bazı bölümlerinde geçiş noktaları oluşturulmasına ilişkin bir yasa tasarısını dolaşıma soktu. Yeni geçiş noktaları yapılması planlanıyor.
6. Komşu ne planladı?… İran tarafı, Ermenistan dâhil, sekiz kara ülkesinin transit ihtiyaçlarını karşılamaya hazır olduğunu ifade etti. İran’dan Ermenistan’a, denize erişim hakkı verilmesi mesajı… Ermenistan, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Tacikistan, Türkmenistan, Özbekistan ve Afganistan da dâhil olmak üzere, denize kıyısı olmayan 32 gelişmekte olan ülkeden sekizinin, İran ile yakın ikili ve çok taraflı transit ilişkileri var. Enerji jeopolitiği ve uluslararası güvenlik konularında uzman Armen Manvelyan’a göre, İran’ın hazırlığı, Türk-İran rekabeti çerçevesinde değerlendirilmelidir. Ermenistan’ın Karadeniz ve Akdeniz’e erişimini sağlayabilecek olan Türkiye, sınırları kapatarak Ermenistan’ı BM sözleşmelerinde tanımlanan haklardan fiilen mahrum bıraktığı için, Ermenistan son 30 yılda denize erişime sahip olamadı. İran’ın karayla çevrili 8 ülkenin transit ihtiyaçlarını karşılamak için sunduğu teklifin kullanımı, bölgesel işbirliği açısından ne değiştirecek? Bununla İran, iyi niyet göstererek, söz konusu sekiz ülkenin ‘büyük denize’ çıkışını sağlıyor.
7. Mesaj, Bakü’de anlaşıldı…. İranolog Armen Vardanyan, “Tahran, Türk-Azerbaycan Zengezur Koridoru projesinin uygulanması halinde İran’ın kuzey sınırlarının nihai olarak kapatılacağının farkında. Sonuçları sadece Ermenistan’ın değil, Güney Kafkasya’nın da sınırlarını aşacak bu denli büyük jeopolitik değişimlerde İran, kendisini Türkiye ve Azerbaycan’a bağımlı bulacaktır. Hâlbuki bugün, tandem için İran’ın transit önemi de dikkate alındığında, tam tersi bir süreç yaşanıyor. Bu açıdan, bölgede bundan sonraki jeopolitik atılımın Tahran’ın çıkarlarıyla örtüşmediği açıktır. Ermenistan-İran sınırının bütünlüğünün, Türkiye veya Azerbaycan tarafından ihlal edilmesi durumunda, İran’ın kesin askeri müdahalesi öngörülemez. Bunun nedeni ise, Tahran’ın, Ankara ve Bakü ile aralarında düzenli olarak ortaya çıkan tüm sorunlara rağmen, aralarındaki sıcak ilişkilerdir” diyor. Vardanyan, Ermenistan’ın Sünik bölgesini Azerbaycan’ın işgal tehdidine yanıt olarak, geçen yıl İran ordusunun, Azerbaycan sınırında benzeri görülmemiş askeri tatbikatlar yaptığını hatırlattı.
8. Ermenistan ve Kıbrıs Dışişleri Bakanları bölgesel güvenlik konularını görüştü… Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, Kıbrıs Dışişleri Bakanı Ioannis Kasoulidis ile 18 Ağustos’ta telefon görüşmesi yaptı. Telefon görüşmesi sırasında Ioannis Kasoulidis, 14 Ağustos’ta Surmalu ticaret merkezinde meydana gelen patlamanın yol açtığı can kayıplarıyla ilgili taziyelerini iletti ve yaralılara acil şifalar diledi. Dışişleri Bakanları, Ermenistan-Kıbrıs ilişkilerinin yüksek seviyesini övdü. İkili ve çok taraflı formatlarda işbirliğinin daha da genişletilmesi ve güçlendirilmesine yönelik beklentiler tartışıldı. Muhataplar ayrıca bölgesel güvenlik konularına da değindiler.
9. Taziyeler ve Ötesi… Hiç şüphesiz, kör kaderin talihsiz koşulları nedeniyle, bugün Ermeni milleti sürekli bir feci kazalar zinciri yaşıyor. Surmalu Ticaret Merkezi’nde büyük bir patlama olarak alevlenen bu karanlık olayların en sonuncusu -umarım sonuncusu dünya çapındaki Ermenilerin kutsal başkenti Erivan’ın kalbinde büyük bir patlama meydana geldi. Bu yüzden masum vatandaşlar öldü, yaralandı ve kayıp kişiler oldu. Ermeni Yardım Cemiyeti (ARS) kurbanların ailelerine dayanışma ve en derin taziyelerini iletiyor ve yaralılara acil şifalar, güç, cesaret ve sabır diler. Bugün tehditkâr bir geleceğin eşiğinde duruyoruz. Bu kriz anında çözülmemiş sorunlarımızın çözümünün dışarıdan değil, kendi halkımızdan geleceğine inanıyoruz. Ermeni milleti, kurtuluşunu ve parlak bir geleceğe doğru engelsiz ilerlemesini sağlamak için çalışacaktır. Bu karanlık günlerin gölgesinde, geçmiş sevinç ve keder günlerinde olduğu gibi, Ermeni halkının bağrında doğup büyüdüğü ARS her zaman vardır.
10. ICRC Temsilcileri Azerbaycan’daki Ermeni savaş esirlerini ziyaret ettiler… Uluslararası Kızılhaç Komitesi’nin Bakü’deki ofisinin temsilcileri, Ermenistan’daki ICRC heyeti iletişim programları başkanı Zara Amatuni, Azerbaycan’da halen tutuklu bulunan Ermeni savaş esirlerini ziyaret ettiler. Amatuni, “Ermeni tutsaklara en son ziyaret Temmuz ayının sonunda gerçekleşti. Esirlere akrabalarıyla mektuplar, telefon görüşmeleri ve görüntülü mesajlar yoluyla mümkün olan her şekilde iletişim kurma fırsatı verildi. Bu tür ziyaretlerin amacının mahpusların sağlık durumlarını, gözaltı koşullarını (özel görüşmeler yoluyla da dahil olmak üzere) değerlendirmek olduğunu” söyledi. Amatuni, düzenli ziyaretlerin gelecekte de devam etmesini umduğunu ifade etti. ICRC temsilcileri ayrıca esirlerin Ermenistan’da yaşayan aileleriyle de temas halinde. Bakü 38 Ermeni savaş esiri ve sivilin varlığını doğruluyor, ancak insan hakları aktivistlerine göre 80 kişi daha Azerbaycan esaretinde bulunuyor.
11. ERMENİLER, TERK ETTİKLERİ LAÇIN’DA EVLERİ VE ORMANLARI YAKIYOR… Azerbaycan’ın Laçın kenti ile bazı köylerinde yasa dışı iskan ettirilen Ermenilerin, bölgeyi terk etmeden önce evleri ve ormanları yaktığını ortaya koyan görüntüler yayınlandı. Karabağ’daki Ermeni nüfusun yaşadığı Hankendi ile Ermenistan arasındaki yol güzergâhında yer alan Laçın, Rusya-Azerbaycan-Ermenistan’ın imzaladığı bildiriler gereği bu ayın sonunda Bakü yönetiminin kontrolüne geçecek. 2. Karabağ Savaşı sonrasında Azerbaycan, Ermenistan ve Rusya arasında 10 Kasım 2020’de imzalanan üçlü bildiri gereği, geçici olarak Rus unsurların kontrolüne verilen Laçın şehri ve Zabuh ile Sus köylerinin yer aldığı “Laçın koridoru”ndan, hem Rus birlikleri hem de Ermeni nüfus ayrılacak.