Kabotaj Bayramı

Denizcilik Ve Kabotaj Bayramının yıldönümü milletimize kutlu olsun.

Önde Atatürk olmak üzere Kurtuluş Savaşı’nın kahraman Meclis’inin üyelerini, şehit, gazilerimizi saygı anıyorum.

***

Devrimci Adalet Bakanı Mahmut Esat Bozkurt’tan bir kısaöykü(anekdot):

İzmir limanı ile Bandırma limanı arasında Fransız, Yunan bayrağını taşıyan vapurlar işlerdi. Yolcu, eşya her şey taşırlardı. İzmir’le İstanbul, İstanbul’la Trabzon, Rize arasında seyahat için mutlaka Fransızların Messageries, Paquet yahut İngilizlerin Khdiv vapurlarına bilet kestirmek lazımdı. Kendi sularımızda, kendi memleketlerimiz arasında yabancı bayrağı altında seyahat! Hem de hakaretin bin birine katlanmak şartıyla…

Hiç unutmam, Hukuk Fakültesi’nin dersleri başlayacaktı. İzmir’den İstabul’a gitmek icap ediyordu. Messageries Maritines vapurlarından birine yerleştim. Kamaramız önünde geziyordum. Bir aralık vapura çıkmakta olan bir Türk subayı gözüme ilişti.

Tam içeri gireceği sırada karşısına, güverte yolcularına kahvecilik, meyhanecilik yapan Yunanlı bir Rum diklidi. Kılıcını istedi. Aldı! İstabul’a varınca geri verilmek üzere kahve ocağına astı.

Bu olay bir hicran oldu. Kılıcı değil, beni asmışlardı. İstanbul’a varıncaya kadar onu tavaf ettik.

Güya vapur Fransız toprağı sayılırmış. Subayımız burada kılıç taşıyamazmış. Biz bu acı günleri gördük ve yaşadık. Türk gençleri görmedi ve yaşamadı.

Böyle günleri görmeyecek ve yaşamayacaklardır.

 Fakat yıllar ve yıllarca süren bu trajedi unutulmamalıdır.

 Ara sıra gözyaşlarıyla anılmalıdır. Acı günleri ananlar, tatlı günleri yaşarlar.

***

• Kabotaj Yasası 20 Nisan 1926’da kabul edilir

• 1Temmuz 1926′da yürürlüğe girer.

•  Kabotaj Hakkı: Türk kara sularında, Türkiye’deki akarsu ve göllerde gemi bulundurma, bunlarla taşımacılık yapma hakkıdır.(1)

• 1924–1930 yılları arasında Çağdaş Türkiye’nin kapılarını açan yasaların mimari Adliye Vekilli Mahmut Esat Bozkurt Kabotaj Yasanında mimarıdır.(2)

Daha geniş bilgi (1 )ve (2 )numaralı bağ(link)lardan edinebililir. 

***

Kutlu günde hatırlatma:

• Atatürk’ün, 5.Dönem(1 Kasım 1937) TBMM açılış söylevinde “…üç tarafı denizlerle çevrili olan Türkiye; endüstrisi, ticareti ve sporu ile en ileri denizci ulus yetiştirmek yeteneğindedir…Denizciliği Türk’ün büyük ulusal ülküsü olarak düşünmeli ve onu az zamanda başarmalıyız.” sözleri ile anlattığı mavi vatan hedeflerinin çok gerisinde kalmış bir Türkiye olduğunu göstergesi olan veriler özetle  şöyledir:

• Taşımacılıkta Denizyolu payı % 4, Demiryolu %5, Karayolu  %90’dır.

• Yolcu taşımacılığında Denizyolunun payı ise % 0,56’dır.

• 84 milyon nüfusu olan Türkiye’de Yüzme Federasyonu’nun lisanslı sporcu sayısı toplamı 96.785’dir.

• Suda boğularak ölen vatandaş sayısı yılda 1000 kişiyi geçmektedir.

• Yeni nesillerin ve siyasilerin hatıralarında, yaşamlarında “Denizcilik Ve Kabotaj Bayramları”nın  izleri silik veya yoktur.

( Bu derleme Nail Topal’ın 2.7.2018 ve (E)Amiral Cem  Gürdeniz’in 3.7.2016 tarihli yazılarından yapılmıştır)

(1)https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/kabotaj-bayrami/

(2)https://ataturkansiklopedisi.gov.tr/bilgi/mahmut-esat-bozkurt-1892-1943/