ESKİ ASKERLER(4)

ESKİ ASKERLER (4)

HÜSEYİN MÜMTAZ

                “Kitap yazan eski askerler” dizimizin bugünkü konuğu Fahri Belen.

                Bendeki kitabı, “20’inci YÜZYILDA OSMANLI DEVLETİ”[i]. Fakat on eseri daha olduğu bilinmektedir.[ii]

Mehmet Fahrettin Belen 1893 Bolu doğumludur. Babası Dava Vekili Sami Efendi, annesi Hüsniye Hanım’dır.

1912 yılında Harp Okulundan Teğmen rütbesiyle mezun oldu. I’inci Balkan Savaşı sırasında Yanya Kuşatması’nda görev yaptı. Yaralandı ve iki yıl savaş kıdemi aldı.

1 Mart 1915 tarihinde Üsteğmen rütbesine terfi etti. 5 Ocak 1915 – 1 Ocak 1917 tarihleri arasında bölük komutanı olarak Çanakkale Savaşları’na katıldı.

1 Mart 1917 tarihinde Yüzbaşı oldu. Kafkasya Cephesi, Filistin Cephesi ve Irak Cephesi’nde bölük komutanı olarak görev yaptı. 1915 yılında Harp Madalyası ve 1918 yılında İmtiyaz Madalyası ile taltif edildi.

1 Şubat 1921 tarihinde Anadolu’ya geçti ve Kurtuluş Savaşı’na katıldı. Savaşta, Doğu Cephesi’nde 12’inci Tümen Kurmay Başkanı, Batı Cephesi’nde 23’üncü Tümen Kurmay Başkanı, Kolordu ve Genelkurmay Harekât Şube Müdürü olarak görev yaptı. Kurmay Başkanı olduğu 23’üncü Tümen, Yunan Ordusu Başkomutanı General Nikolaos Trikupis’i esir aldı. 30 Ağustos 1922 tarihinde Binbaşı rütbesine terfi etti.

1924 yılında yarım bıraktığı Harp Akademisini bitirerek kurmay oldu. 1925 yılında Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi. 30 Ağustos 1929 tarihinde Kaymakam rütbesine terfi etti. 30 Ağustos 1933 tarihinde Miralay rütbesine terfi etti. Bu rütbelerde Doğu Sınır Tespit Komisyonu Başkanlığı, Türk-Rus Sular Sözleşmesi Heyeti Başkanlığı, Cenevre Tahdidi Teslihat Komisyonu Türk Heyeti Askerî Müşavirliği, Alay ve Tugay Komutanlıkları yaptı. 12 Haziran 1932 – 1 Ağustos 1933 tarihleri arasında Harp Akademisi Öğretmeni olarak görev yaptı. 1937-1938 yılları arasında Konya’da 5’inci Tugay Komutanlığı görevini yürüttü.

30 Ağustos 1939 tarihinde Tuğgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede 4’üncü Tümen Komutan Vekilliği, Adana’da 7’inci Tümen Komutanlığı görevlerinde bulundu.

7’inci Tümen Komutanlığı görevindeyken 30 Ağustos 1941 tarihinde Tümgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede aynı görevine devam ettikten sonra, Erzurum’da 3’üncü Ordu Kurmay Başkanlığı, Samsun’da 15’inci Tümen Komutanlığı ve Merzifon’da 8’inci Kolordu Komutan Vekilliği görevlerini yürüttü.

30 Ağustos 1945 tarihinde Korgeneral rütbesine terfi etti. Bu rütbede Erzurum’da 9’uncu Kolordu Komutanlığı, Maraş’ta 17’inci Kolordu Komutanlığı, Gelibolu’da 2’inci Kolordu Komutanlığı görevlerini yürüttü. Orgeneral rütbesine terfi sırası geldiğinde görev süresi 2 yıl uzatıldı. Askerî Yargıtay II’inci Başkanlığı görevini yürütürken 6 Nisan 1950 tarihinde emekli oldu.

4 Nisan 1950 tarihinde Demokrat Parti’ye katıldı. 1950-1957 yılları arasında TBMM IX. ve X. Dönem Bolu Milletvekilliği ve Millî Savunma Komisyonu Başkanlığı görevlerini yürüttü. 19’uncu Hükümet’te Bayındırlık Bakanlığı yaptı. 6 Ocak 1961 – 25 Ekim 1961 tarihleri arasında Kurucu Meclis’te Millî Birlik Komitesi Temsilcisi olarak görev yaptı.

Eski Muharipler Birliği Başkanlığı ve Dünya Eski Muharipler Genel Kurulu Üyeliği görevlerinde bulundu.

15 Temmuz 1975 tarihinde İstanbul’da öldü. Cenazesi Aşiyan Mezarlığı’na defnedildi.

Evli ve iki çocuk babasıydı. Fransızca bilmekteydi.

---

[i] Remzi Kitabevi. İstanbul 1973

[ii] Çanakkale Savaşı

Birinci Dünya Savaşı Tarihi (5 Cilt)

Dünya Nereye Gidiyor, Biz Nereye Gidiyoruz?

Tarih Işığında Devrimlerimiz

Büyük Atatürk’ün Askerî Kişiliği ve Hizmetleri

Komünist Rusya, İstanbul 1947

Demokrasimiz Nereye Gidiyor, Ankara 1957

Türk Kurtuluş Savaşı, Ankara 1983

Balkan Savaşı, İstanbul 1960

Demokrasiden Diktatörlüğe, İstanbul 1960