Son yıllarda inşaat sektöründe bir durgunluk gözleniyordu. Döviz kurundaki yükseliş, inşaat malzemelerindeki pahalılık sektörü dar boğaza soktu. Yapıların çoğunun elde kaldığı, mevcut yapıların ise alıcı bulamadığına dikkat çekiliyor. Sektör temsilcileri inşaatların durma noktasına geldiğini söylüyor. İnşaat sektöründeki durgunluk piyasayı da etkiliyor.
İnşaat sektörünün durumuyla ilgili yayımlanan iki ayrı rapor, sektörün içinde bulunduğu problemlerle ilgili önemli veriler ortaya koydu. İnşaat şirketlerinin artan girdi maliyetleri ve savaş etkisiyle zorda olduğu vurgulanan raporlara göre sektörün Mayıs 2022 itibarıyla takipteki kredi oranı 30 milyar TL’ye ulaşmış durumda.
İnşaat sektöründe işler iyi gitmiyor. Sektörün içinde bulunduğu sıkıntılı durum Türkiye Müteahhitler Birliği’nin (TMB) temmuz ayına ilişkin, Türkiye Hazır Beton Birliği’nin (THBB) ise haziran ayına ilişkin yayımladıkları raporlarla da ortaya konuldu. TMB tarafından yayınlanan İnşaat Sektörü Temmuz 2022 raporuna göre, artan girdi maliyetlerinin baskıladığı inşaat sektöründe daralma derinleşirken, kamuya iş yapan müteahhitlerin hakediş ödemelerinde yaşanan gecikmeler ve artan vergi yükü nedeniyle sektörde yüksek borçluluk da devam ediyor.
Raporda yılın geri kalanı için enflasyonla mücadele adımları ile Rusya-Ukrayna savaşının yansımalarının sektörün yurt içi ve yurt dışı projeler üzerinde belirleyici olacağına işaret edildi. TMB tarafından yayınlanan İnşaat Sektörü Temmuz 2022 raporunda “2021 yılında girdi maliyetlerinde yüzde 150 düzeyine varan fiyat artışlarının yaşandığı görülmüş, Haziran 2021-Nisan 2022 döneminde de başlıca inşaat girdilerinin fiyatlarında artış oranı yüzde 130’u aşmıştır” ifadelerine yer verildi.
İnşaat sektöründe kullanılan nakdi kredi toplamının 2021 yılı Mayıs ayında 340.5 milyar TL iken, 2022 yılının aynı ayında yüzde 51 artışla 513.5 milyar TL olduğuna vurgu yapılan raporda, sektörün Mayıs 2022 itibarıyla takipteki kredi oranının ise 30 milyar TL kredi tutarı ile yaklaşık yüzde 6 olarak gerçekleştiği ifade edildi. İnşaat sektörü bu yılın ilk çeyreğinde yüzde 7.2 daralmıştı. Bu yılın ilk çeyreğinde inşaat sektöründe gerçekleşen yatırımların yüzde 9.8 gerilediği belirtilen raporda, sektörde yatırımlardaki düşüş ve artan girdi maliyetleri sorunuyla birlikte faaliyetler yeniden durma noktasına geldiği belirtildi.
Türkiye Hazır Beton Birliği’nin açıkladığı, inşaat sektörünün büyüme hızını ortaya koyan en önemli göstergelerden biri olarak kabul edilen ‘Hazır Beton Endeksi 2022 Haziran Ayı Raporu’ da sektördeki sorunları teyit ediyor. Rapora göre Mayıs ayında eşik değerin altına inen faaliyet endeksi haziranda yükseldi.
Sınırda hareket eden ve geçen ay eşik değerin üstüne çıkan Güven Endeksi ise haziranda yeniden sınırın altına indi. Beklenti endeksi ise hâlen en düşük endeks olmaya devam ediyor.
Birleşik Beton Endeksi de faaliyetteki yükselme neticesinde yukarı yönlü hareket gösterdi ve bu yılın en yüksek düzeyine çıktı. Raporun sonuçlarını değerlendiren THBB Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Işık, artan maliyetlerin sektör açısından beklentiyi olumsuz etkilediğine dikkatleri çekti.
İnşaatların durma noktasına gelen son duruma da kısaca göz atalım:
İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu’ndan yapılan açıklamada, çimento sektöründe fahiş zamlar uygulandığını, bununla ilgili defalarca açıklama yaptıklarını ancak bir sonuç elde edilemediğinden bahsedildi.
Açıklamada, Türkiye inşaat sektöründe kullanılan birçok malzemeye enflasyon ve döviz artışı üzerinde zamlar yapılmış, özellikle çimento sektöründe fahiş oranlara varan zamların yapılması, müteahhitlik sektörü ve kamu adına artık kabul edilemez seviyeye ulaşmıştır.
İnşaat sektörünün karşı karşıya kaldığı fahiş fiyat artışlarını; başta Ticaret Bakanımız ve diğer ilgili bakanlarımıza defaten aktardık, maalesef fiyatlara yansıyan olumlu bir netice alamadık. Özellikle çimento fiyatlarında yaşanan tekelci fiyat uygulaması ve keyfiyete bağlı zamlar, bardağı taşıran son damla olmuştur.
İnşaat sektörü olarak, son çare, en demokratik hakkımız olan ‘İş Bırakma ve Boykot’ hakkımızı son zamanlarda ülkemizin yaşadığı doğal afetlerle mücadele ettiği günlerde baskı aracı olarak kullanmayı uygun bulmadık ve yaşadığımız tüm sıkıntılara rağmen sabrettik.
Ancak, sosyal medya ve basın üzerinden mücadelemize devam ederek, özellikle çimento sektörünün fahiş zamları geri çekmesi yolunda verdiğimiz mücadeleye çimento sektörü yeni zamla karşılık vermiş, Türkiye inşaat sektörüne ‘İş Bırakma ve Boykot’ dışında seçenek bırakmamıştır. Çimento sektörünün haksız ve fahiş fiyat artışlarına sessiz kalmayarak inşaatlarımızı 24 Eylül tarihine kadar durduruyoruz” denildi.
Bir yanıt yazın