ESKİ ASKERLER (2)
HÜSEYİN MÜMTAZ
Kitap yazan “Eski Askerler” dizimizin ilk konuğu “İsmail Hakkı Okday” olacak.
İsmail Hakkı Tevfik Okday (d. 1881, Atina – ö. 11 Ekim 1977, İstanbul); son Osmanlı Sadrazamı Ahmet Tevfik Paşa’nın oğlu ve son Osmanlı Padişahı Mehmed Vahdettin’in eski damadıdır.
Babasının Atina sefirliği zamanında orada doğmuştur. Annesi, İsviçreli bir Protestan olan Elisabeth Tschumi’dir.(Sonradan Afife Hanım).
Galatasaray Lisesi’nden sonra, Sultan II. Abdülhamid’in kendisini ve kardeşi Ali Nuri’yi yaver yapması üzerine önce Harp Okulu’na geçmiş, subay olduktan sonra da Prusya Harp Akademisi’nde eğitim görmeye başlamış, Prusya Dragon Alayı’nda görev yapmıştır.
İsmail Hakkı, 1912 yılında başlayan Balkan Savaşı sırasında Yanya Kalesi’nin savunulmasında görev aldı. Savaş sonrasında Almanya’ya dönerek Harp Akademisi’nde eğitimini tamamladı ve kurmay subay oldu. Birinci Dünya Savaşı başlayınca da Karargâh-ı Umumî’de görev yaptı.
Şehzade Mehmed Vahdettin Efendi tarafından kızı Fatma Ulviye Sultan için damat olarak seçildi ve evlendirildi. Bu evlilikten kızı Suade Hümeyra Hanım dünyaya geldi. Vahdettin’in padişah olmasından sonra da sarayın Erkan-ı Harb şubesini yönetti.
Mustafa Kemal Paşa tarafından başlatılan Kurtuluş Savaşı’na katılmak için Anadolu’ya geçince Vahdettin evlilik kontratındaki bir maddeye dayanarak damadını, kızı Ulviye Sultan’dan boşadı.
Kurtuluş Savaşı sırasında Kaymakam rütbesiyle 16’ıncı Tümen Kurmay Başkanı olarak görev yaptı ve Kırmızı şeritli İstiklâl Madalyası ile taltif edildi.
Savaştan sonra Dışişleri Bakanlığı’na girdi; sırası ile Moskova, Anvers, Filibe, Bari, Basra, ve Viyana Başkonsolosu olarak görev yaptı. İkinci evliliğini Ferhunde Hanım (Bülent Ecevit’in annesi olan Nazlı Ecevit’in teyzesi) ile yaptı. Atina Başkonsolosluğundan emekli oldu.
Emekliliğinden sonra sahibi olduğu Ayaspaşa’daki Park Otel’de yaşadı ve 1977 yılında orada vefat etti.
Başınız mı döndü?
Vahdettin tarafından kızına damat olarak “seçilip” evlendiriliyor.
İstanbul’da Padişah damadı iken Ankara’ya geçip Kurtuluş Savaşı’na katılıyor.
Padişah da bunun üzerine damadı kızından “boşuyor”.
İstiklal Madalyası alıyor…
Okday anılarını “YANYA’DAN ANKARA’YA” başlıklı kitabında kaleme almıştır. (Sebil Yayınevi. İstanbul 1975)
Anılar’dan ufak bir alıntı ile bitirelim [i];
“Babam Abdülhamit’in saltanatı devrinde Atina Elçisi iken Venizelos Osmanlı Elçiliğinde Rumca tercümanlığı yapan bir Osmanlı memuru idi. O devirde Girit Adası bir Osmanlı Vilayeti olduğu ve Venizelos da Giritli bir avukat sıfatıyla Osmanlı tâbiyetinde olduğu için bu vazife Osmanlı Hariciye Nezareti tarafından kendisine verilmişti”. (Sayfa 430) 14 Temmuz 2022
[i] https://www.turkishnews.com/tr/content/2017/08/16/payitaht-vahdettin-3-huseyin-mumtaz/
Bir yanıt yazın