Son günlerde ülkemizde sığınmacı olarak bulunan Suriyeli sığınmacıların ülkelerine yeniden dönmesi konusunda çelişkili ifadeler kullanılıyor Sıkıntılı olan bu durumun çözüme kavuşması gerekiyor.
Yapılan bir araştırmada şu iki nokta öne çıktı:
Suriye’de güven içinde olamamak.
Türkiye’de rahat etmiş olmak.
Şu gerçeğin de altını çizmekte yarar var:
Gün geçtikçe ülkelerine dönmek istemeyenlerin sayısı hızla artıyor. “Kendimizi Türkiye’de güvende hissediyoruz” deniliyor. Suriye’de rejimin değişmesini bekleyenler “İşte o zaman dönebiliriz” diyor.
Türkiye’de resmi verilere göre 14 Nisan 2022 itibariyle 3 milyon 769 bin Suriyeli “geçici koruma” altında yaşıyor. Bu sayının daha yüksek olduğunu savunuluyor.
Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği (UNHCR) desteğiyle yapılan “Suriyeliler Barometresi” verilerine göre “Suriye’ye kesinlikle dönmek istemiyorum” diyenlerin oranı 2017’de yüzde 17 iken bu oran 2020’de yüzde 78’e kadar yükseldi.
Suriyelilerin kalmak istemelerinin ilk sebebi ülkelerinin güvenli olmaması ancak daha iyi bir yaşam isteği de önemli bir neden.
Türkiye’de 2023 seçimleri yaklaşırken yaşanan ekonomik kriz, resmi enflasyonun yüzde 60’ı aşması, TL’nin döviz karşısında değer kaybetmesi ve tüketici güven endeksinin giderek düşmesi ülkedeki Suriyelilerle ilgili tartışmaları alevleniyor.
Son olarak İçişleri Bakanı Süleyman Soylu Suriyelilerin Ramazan Bayramı için ülkelerine gitmelerine izin verilmeyeceğini açıkladı.
UNHCR desteğiyle 2017, 2019 ve 2020 yıllarında yapılan üç ayrı araştırma Suriyelilerin gelecek perspektifine ışık tutuyor. Araştırmaya sırasıyla 887, bin 418 ve bin 362 kişi katıldı.
Bu kişilere “Genel olarak Suriye’ye dönmek konusunda aşağıdaki ifadelerden hangisi sizin tutumunuzu daha iyi açıklar?” sorusu yöneltildi.
Suriye’ye dönmeyi hiçbir şekilde düşünmüyorum.” diyenlerin oranı 2017’de yüzde 17 iken 2019’da yüzde 52’ye ve 2020’de yüzde 78’e yükseldi.
Rakamlara göre ülkemizde 8-10 milyon Suriyeli sığınmacı var. Nüfusları da giderek artıyor.
Afganistan’dan gelen sığınmacı sayısının da 1 milyonu bulduğuna dikkat çekiliyor. İran üzerinden Afganistan sığınmacıları Türkiye’ye geliyor. Bu konuda önleyici tedbirlerin de bir işe yaramadığının altını çizelim.
Araştırmaya göre “Suriye’de savaş biter ve bizim istediğimiz şekilde bir yönetim oluşursa dönerim.” diyenlerin oranı ciddi biçimde azalıyor. Bu seçeneğe destek verenlerin oranı 2017’de yüzde 60 iken 2019’da yüzde 30’a ve 2020’de yüzde 16’ya kadar düştü.
Rapora göre “Suriyeliler gönüllü geri dönüş konusunu artık gündemlerinden çıkardı”. Araştırma Suriyelilerin bu yaklaşımını, pek çok diğer soru ile mesela statü tercihi ve vatandaşlık konusu ile de test etti ve benzer sonuçlara ulaştı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan “ 1 milyon Suriyelinin gidişini sağlayacağız” diyor. Suriye topraklarında briket evler inşa edildi. 1 milyon Suriyeli bu evlere gönderilecek. Dönerler mi?
Şu da bir gerçek:
Halkımız sığınmacılardan şikâyetçi. Ülkelerine gönderilmesi gerektiği sürekli olarak vurgulanıyor. Özellikle belli şehir ve ilçelerde Suriyeli sığınmacı yoğunluğu yaşanıyor.
www.facebook.com/necdet.buluz