“Akça kızlar göğü sağsın, günışığı yere yağsınKazandan taşan sütte bizim de payımız var,Kafaya çekelim güneşi, çenemizden aksın bahar.” der Nevruz şiirinde şair.
Mutlu 21 Mart Nevruz(Yeni Gün)umuz kutlu olsun….21.3.2022,P.tesi
Türk Dünyası Sanatçılarından “Nevruz Şarkısı” neşe, iyimserlik saçıyor..İzlemeniz önerilir.Bağ(link):
*****Nevruz Bayramı Ne Zaman,
Nevruz Neden Kutlanır,
Nevruzun Tarihi
Bugünde, kederli olmak en büyük ayıp ve suç sayılıyor. Kutlama törenlerinde bölgelere göre çok farklı oyunlar oynanırken, bugüne özel bazı yemekler pişiriliyor ve eğlenceler düzenleniyor.
Topluca yenilen Nevruz yemeğinin ardından yeni yıl kutlanıyor ve gençler, yakılan Nevruz ateşinin üzerinden atlıyor.
***Türk kültüründe Nevruz; doğuş, diriliş anlamına gelir.
Aynı zamanda baharın başlangıcı sayılır,bir takvim değişikliğini anlatır. Türk kültüründe Nevruz’un bir adıda Ergenekon’dur.
Göktürklerin Ergenekondan çıkışı ve Türk takviminde yeni yılın başlangıcı olarak kabul edilen Nevruz yaklaşık 5 bin yıldır kutlanıyor.Ebulgazi Bahadır Han’ın eseri ‘Secere-i Türk’te, Ergenekon menkıbesinde 400 yıl dört tarafı yüksek dağlarla çevrili bir vadide kalan Türk’ün, baharın başladığı gün çıkarak, ata yurduna döndüğü ve hürriyetini, istiklalini kazandığı belirtiliyor.Bu nedenle 21 mart, kurtuluş günü olarak kutlanıyor.
Özellikle Orta Asya Türkleri, Nevruz Bayramı’nda yapılan toplantılarda Ergenekon Destanı’nı okuyarak, yeni nesillere de günün önemini anlatıyor.
Farsça ‘yeni gün’ anlamına gelen Nevruz, ‘Noruz’, ‘Navrız’, ‘Ergenekon’, ‘Bozkurt’, ‘Çağan’, ‘Mart Dokuzu’, ‘Sultan Nevruz’, ‘Mart Bozumu’ gibi adlarla da anılıyor.
Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan, Türkmenistan, Afganistan ve Tacikistan ise resmi tatil ilan ettikleri Nevruz’u, ‘milli bayram’ olarak her yıl kutluyor.
Diğer bir inanışa göre de 12 hayvanlı Türk takviminin başlangıcı olarak kabul edilen 21 martta, doğanın yeniden canlanması, bolluk ve bereketin habercisi baharın gelişi kutlanıyor.
Bu günlerde ortaya çıkan kardelen çiçeğine ise ‘Nevruz çiçeği’ deniliyor.
***
Genç Cumhuriyette ulusal bilincin uyandırılması amacı ile özellikle Atatürk döneminde Nevruz’un daha geniş katılımlı devlet törenleri ile kutlanması teşvik edilmiştir.Ancak Nevruz son 70-80 yılda çeşitli sebeplerden dolayı, Türkiye’de gözardı edilmiş, devlet töreni olarak kutlanmamıştır. “Nevruz bayramınız mübarek” in yeniden anımsanması toplumsal genetik yapının onarılması için gerekli bir ilaç olmalı…
Nevruz’la İlişkilendirilen Bazı Renklerin Türk Ekinindeki Anlamı:•Sarı: Sarı rengin kutsallığı Şamanizm’den gelir.Sarı renk tanrılar tanrısı Ülgen’in altın kaplı sarayı ve altın renkli tahtı dünyanın merkezini oluşturur.•Yeşil: Türk mitolojisinde Tanrı Ülgen’nin yedi oğlundan birisinin adı Yeşil Kaan’dır. Görevi bitkilerin büyümesini ve yeşillenmesini sağlamaktır.•Kırmızı: Al ve kızıl renkler, tarihimizin başlangıcından beri Türk ruhu ve inancını yansıtmaktadır. Türklerin Albayrak kullanmaları ateş kültü ile açıklanır. Çin kaynaklarına göre Kırgız hanlarının otağında kırmızı bayraklar bulunmaktadır. XI. Yüzyıldan sonra al, bir renk adı olduğu kadar, bayrak adı da olmuştur.(1 )(2 )Türklerin Nevruz gelenekleri ile ilgili olarak tarihi kaynaklarda bazıları:
- AbulKasım Firdevsi – Şahname
- Kaşgarlı Mahmut – Divân-ı Lügat’it Türk
- Yusuf Has Hacib – Kutadgu Bilik
- Ömer Hayyam – Nevruzname
- Hüca Ali Termizi – Nevruzname
- Mevlana Lütfi – Gül ve Nevruz
- Ebulgazi Bahadır Han – Şecere-i Türk
(Bu bir derlemedir )
(1 ) https://www.altayli.net/gecmisten-gunumuze-turk-kulturunde-21-mart-nevruz-bayrami.html(2 ) https://www.dersteknik.com/2011/03/21-mart-nevruz-bayram.html
Yazıları posta kutunda oku