İngiliz Kemal namlı Ahmet Esat Tomruk 14 Şubat 1966 tarihinde uçmağa varmıştı..
Yaşamını anlattığı bir mülakatta “Mustafa Kemal Atatürk tarafından yaptıklarımın karşılığı anlımdan öpülerek peşinen ödenmiştir” diyerek bu büyük onura her daim sahip çıkmış bir kahramandır.(1)
I. Dünya ve Kurtuluş savaşları sürecinde ülkemize çok yararlı hizmetleri olan İngiliz Kemal namlı Ahmet Esat Tomruk 14 Şubat 1966 yılında 79 yaşında uçmağa varmıştı
Kahraman Türk evladının aziz anıları önünde saygıyla eğiliyoruz.
– Asıl adı Ahmet Esat Tomruk’tur. 1892-1966 yılları arasında yaşadı.
– Galatasaray Lisesi’nde okurken, Abdülhamit’in hafiyelerinin takibine uğradığı için, ailesi tarafından bir gemiye kaçak yolcu olarak bindirilerek İngiltere’ye yollandı.
– İngiltere’de Navy College’de okudu ve mezun oldu.
– Okul yıllarında profesyonel olarak boks da yaptı ve birçok birincilikler kazandı.
– I. Dünya Savaşı çıkınca yurda döndü.
– Topçu asteğmeni olarak askere alındı.
– İttihatçıların istihbarat kuruluşu Teşkilat-ı Mahsusa’ya giren Esat Tomruk , Çanakkale cephesinde, ünlü İngiliz casusu Lawrens’i izledi.
– Kutulammare’de tutsak edilen İngiliz General Towshend’in yanına hapsedilerek ondan bilgiler almaya çalıştı.
– Aynı zamanda da iyi bir boksördür ki işgal yıllarında İstanbul’da işgal kuvvetlerinin boks şampiyonunu yenerek büyük ün de kazanmıştır
– Mütarekeden sonra, Biga’lı kuvvacıların İngiliz Kemal adını taktıkları Esat, akla ziyan casusluk faaliyetleriyle Kuvay-ı Milliye’yi destekler.
– Büyük Meclis açılınca, Ankara’ya gider İngiliz Kemal; Mustafa Kemal, Fevzi ve İsmet Paşalarla görüşür.
– İngilizce, Fransızca, İtalyanca ve Rumca bildiği için Genel Kurmay İstihbarat Şubesine atayıp, görevli olarak İzmir’e yollarlar.
– ABD’li gazeteci kimliği ile buralardan değerli bilgiler yollar Ankara’ya. Yunan Ordusu Başkomutanı Papulas’la mülakat bile yapar. Fakat bir otelde Çerkez Ethem’in adamları tarafından görülüp tanınır, Yunan makamlarına ihbar edilir. Yakalanıp Yunanistan gönderilir. Sorgulanır. Türk casusu olduğunu asla kabul etmez ama hapsedilmekten de kurtulamaz.
– Pes etmez İngiliz Kemal; ince zekası ve kurduğu arkadaşlıklar sayesinde hapishaneden kaçıp, serüven dolu bir yolculuktan sonra yurda dönmeyi başarır.
– Ankara, İngiliz Kemal’i bu kez de Batı Trakya’ya yollar. O sırada Yunan Ordusu’nun emrinde bulunan Ermeni General Antranik’in karargâhına kadar girmeyi bile başarır.
……Hayatını anlattığı bir röportajda “Mustafa Kemal Atatürk tarafından yaptıklarımın karşılığı anlımdan öpülerek peşinen ödenmiştir”diyerek bu büyük onura her daim sahip çıkmış bir kahramandır.(1)
Teşkilat-ı Mahsusa’da İstihbaratçı Olmak
Ahmet Esat 1914 yılında patlayan I. Dünya Savaşı sırasında ülkeye geri döndüğünde tanınmış İttihatçılardan Dramalı Rıza ve Kara Kemal Beyler aracılığıyla Teşkilat-ı Mahsusa’ya katıldı. Fevkalade yabancı dil bilgisi sayesinde teşkilata faydalı olacağı düşünülüyordu. Tahminler boşa çıkmadı, Ahmet Esat, Kut ül Amare’de İngilizlerin başındaki komutan General Townshend’den birtakım gizli bilgiler edinmeyi başardı. Daha sonra İngilizlerin hapsettiği bazı İttihatçıları kurtarmaya çalıştıysa da yakalanarak Beyoğlu’ndaki hapishaneye konuldu. Ahmet Esat buradan firar ettiyse de Çanakkale Boğazı’nda bir geminin içerisinde yakalanarak bu sefer Çanakkale’deki Sahra hapishanesine gönderildi.( tamamı 2.bağda)
……..Ahmet Esat Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte 1924 yılında İstihbarat şubedeki görevinden ayrıldı. İstanbul’a yerleşerek yine yabancı dil bilgisiyle tercümanlık- rehberlik ve sair işlerle hayatını kazandı. Soyadı kanunu çıktıktan sonra Tomruk soyadını aldı. 1932 yılına kadar da rekortmen ve şampiyon bir hafif sıklet boksörü oldu.
1964 yılında İngiliz Kemal’e özel maaş alabilmesi için kanun çıkarıldı
İngiliz kemal namiyle mâruf ahmet esat tomruk’a vatani hizmet tertibinden aylık bağlanmasına dair kanun.(2 )
(1) https://www.turkishnews.com/tr/content/2011/07/22/ingiliz-kemal/
(2) https://samosan.com/turk-casusu-ingiliz-kemal/