Fin eğitim sistemi – İNFO FİLLAND..Fİ / TURKISHFORUM – ABDULLAH TÜRER YENER
Finlandiya’da eğitim yüksek düzeydedir. Okullar arasında öğrenim sonuç farkları azdır ve hemen hemen herkes temel eğitimi hedeflenen sürede bitirmektedir. Okul öncesi eğitim, temel eğitim ve ikinci düzey eğitim ücretsizdir ve bundan sonraki eğitimler de büyük oranda ücretsizdir. Amaçlanan, ailenin gelirinden bağımsız olarak herkesin kaliteli bir eğitim görme olanağının olması ve aktif bir vatandaş olarak gelişmesidir.
Eğitim sistemi erken eğitimi, okul öncesi eğitimi, temel eğitimi, ikinci derece eğitimi ve yüksek eğitimi içerir. Yetişkin eğitimi yetişkinler içindir ve temel eğitimden yüksek eğitime kadar birçok alternatif içerir.
Erken eğitim
Finlandiya’da çocukların okul çağına gelmeden önce erken eğitime katılma hakları vardır. Erken eğitim, çocuk yuvalarında ve aile gündüz bakımında verilir. Çocuk, ebeveyniyle beraber, örneğin bir oyun parkında da açık erken eğitime katılabilir. Hedef, çocuğun gelişimini ve refahını desteklemek ve ayrıca öğrenimde eşitliği sağlamaktır. Erken çocukluk eğitiminde çocuk, sosyal ve dil becerilerini, el becerilerini ve çeşitli bilgileri öğrenir. Ayrıca çocuk ileride daha fazla öğrenmesine yardımcı olacak beceriler kazanır.
Gün içinde çok oyun oynanır ve dışarı çıkılır. Çocuğun ana dili Fince veya İsveççeden başka bir dilse çocuğun Fince ya da İsveççe öğrenmesi desteklenir. Çocuğun ihtiyacı varsa, özel eğitim de alabilir.
Finlandiya’da erken eğitimi belediyeler düzenler. Erken eğitim vergi gelirleriyle finanse edildiğinden aileler için daha ucuzdur. Bunun dışında Finlandiya’da erken eğitim veren özel yerler de vardır. Çocuklarla alanında eğitimli erken çocukluk eğitimi öğretmenleri, sosyal hizmet çalışanları ve çocuk bakıcıları çalışır.
Erken eğitim hakkında daha çok bilgiyi sayfasından okuyun. Erken eğitim.
Okul öncesi eğitim
Öğrenim yükümlülüğü başlamadan önce Finlandiya’da çocuğun bir sene boyunca okul öncesi eğitime katılması gerekir. Okul öncesi eğitim genelde çocuğun altı yaşını doldurduğu sene başlar. Okul öncesi eğitimi belediyeler düzenler ve eğitim aileler için ücretsizdir. Bu eğitimi, yüksek eğitimli erken çocukluk öğretmenleri vermektedir. Okul öncesi eğitim genellikle Pazartesi’den Cuma’ya, okulların açık olduğu saatlerde günde dört saattir. Çocuk, okul öncesi eğitime ek olarak erken çocukluk eğitimine de katılabilir.
Sene boyunca çocuk okulda yararı olacak becerileri, örneğin harfleri öğrenir. Okuma daha öğretilmez. Çocuğun ana dili Fince veya İsveççe değilse çocuk Fince ya da İsveççe öğrenme konusunda desteklenir. Ayrıca gün içinde oyun oynanır ve dışarı çıkılır.
Daha fazla bilgi için InfoFinland’ın Okul öncesi eğitim sayfasını okuyun.
Temel eğitim
Finlandiya’da ilköğretim çocuğun yedi yaşını doldurduğu sene başlar. Finlandiya’da kalıcı olarak ikamet eden her çocuğun ilköğretime katılması şarttır. İlköğretimde dokuz sınıf bulunur.
Finlandiya’da temel eğitimi yasalar yönetir. Bunun dışında ulusal öğretim programının temelleri ve yerel öğretim programları uygulanır.
İlköğretimi belediyeler düzenler ve aileler için ücretsizdir. Birinci ve ikinci sınıfta haftada en az 20 saat ders yapılır ve ders sayısı üst sınıflara geçtikçe artar.
Finlandiya’da temel eğitim öğretmenlerinin hepsi yüksek lisans yapmıştır. Temel eğitimde 1-6. sınıfların sınıf öğretmenlerinin uzmanlık alanı pedagoji, 7-9. sınıfların öğretmenlerinin uzmanlık alanı öğrettikleri derslerdir.
Öğretmenlerin ulusal ve yerel öğretim programlarını temel alarak verdikleri eğitimi bağımsız olarak planlama serbestlikleri vardır. Son zamanlarda öğretim programında birçok ders genişliğindeki bütünlüklere, günlük hayatın olgularının araştırılmasına, bilgi teknolojisi ve iletişim teknolojisine odaklanılmıştır
Genelde ilk altı sene çocuğa aynı öğretmen öğretmenlik yapar. Böylelikle öğretmen öğrencilerini iyi tanıdığı için öğrencilerine uygun bir öğretim geliştirebilir. Önemli hedeflerden biri öğrencilerin bağımsız olarak düşünmeyi öğrenmeleri ve öğrenmelerinden kendilerinin sorumlu olmasıdır.
Öğrencilerin derslerde ilerlemesini öğretmen değerlendirir. Temel eğitimde bütün notları öğretmen verir. Ülke genelinde düzenlenen bir sınav yoktur. Bunun yerine öğrenim sonuçları örnek bazlı değerlendirmelerle takip edilir. Bu değerlendirme genelde dokuzuncu sınıfta düzenlenir.
Çocuk ya da genç Finlandiya’ya daha yeni taşınmışsa temel eğitime hazırlık eğitimine katılabilir. Hazırlık eğitimi genelde bir sene sürer. Bundan sonra öğrencinin hâlâ dil konusunda desteğe ihtiyacı varsa Fince ya da İsveççeyi ikinci dil yani S2-dili olarak okumaya devam edebilir.
Kendi ülkelerinden temel eğitim bitirme belgesi olmayan yetişkin göçmenler temel eğitimi yetişkin liselerinde tamamlayabilirler.
Temel eğitim hakkında daha fazla bilgi için InfoFinland’ın Temel eğitim sayfasını okuyun.
İkinci derece eğitim
İlköğretimden sonra gelen yaygın eğitim alternatifleri lise ve meslek eğitimidir. Bunlar ikinci derece eğitimlerdir. İkinci derece eğitim öğrenciler için ücretsizdir.
Finlandiya’da zorunlu eğitim 2021 yılında genişletilmiştir. İlköğretimden sonra bütün gençlerin ikinci derece eğitimi tamamlayana kadar veya 18 yaşını doldurana kadar eğitim almaları zorunludur.
Eğer genç, 2021 yılı baharında veya sonrasında ilköğretimin 9. sınıfındaysa, ortaöğretime başvurmalıdır.
Lise
Lise, genel kültür veren bir eğitimdir ve eğitim sonunda bir meslek edinilmez. Lisede temel olarak ilköğretimde görülen derslerin aynıları görülür, ancak dersler daha kapsamlı ve bağımsızdır. Lisenin sonunda öğrenciler genelde yeterlilik sınavına girerler. Öğrenciye bağlı olarak lise 2-4 sene sürer. Liseden sonra üniversiteye, uygulamalı bilimler üniversitesine veya lise temelli meslek okuluna girilebilir.
Çoğu lisenin öğretim dili Fince ya da İsveççedir. Büyük şehirlerde öğretim dili başka, örneğin İngilizce ya da Fransızca olan liseler de vardır.
Yetişkinler lise derslerini yetişkinler lisesinde tamamlayabilir. Yetişkinler lisesinde tek tek kurslar ya da bütün lise ders programı ve diploması tamamlanabilir. Öğretim, yakın eğitim, uzaktan eğitim, internet üzerinden eğitim ve bağımsız eğitim şeklinde olabilir.
Lise eğitimi hakkındaki bilgileri InfoFinland’ın Lise sayfasından okuyun.
Liseye hazırlayıcı eğitim
Lisede iyi dil bilmek gerekir. Öğrencinin ana dili Fince ya da İsveççe dışında bir dilse ve dili daha lise eğitimi için yeterli değilse öğrencinin liseye hazırlayıcı eğitime (LUVA) başvurması mümkündür. Daha fazla bilgi için InfoFinland’ın Lise sayfasını okuyun.
Meslek eğitimi
Meslek eğitimi, liseye kıyasla daha uygulama odaklıdır. Meslek eğitiminin temel programı yaklaşık üç senede tamamlanabilir. Kariyeriniz boyunca mesleki yeterlilik derecesi veya mesleki uzmanlık derecesi de tamamlayabilirsiniz. Meslek eğitiminde çalışma hayatında öğrenme esastır. İstendiği takdirde, meslek eğitiminden sonra yükseköğrenime kadar devam edilebilir.
Eğitim programının içerdiği beceriler önceden öğrenilmişse beceri gösterme sınavına katılarak da meslek diploması ya da özel meslek diploması alınabilir
Meslek diploması işte öğrenim sözleşmesi ile de alınabilir Bu durumda öğrenci kendi alanında bir iş yerinde çalışır, en az staj maaşı tutarında maaş alır ve aynı zamanda derslerini tamamlar.
Daha fazla bilgiyi InfoFinland’ın Meslek eğitimi sayfasından okuyun.
Mesleki eğitime hazırlayıcı eğitim
Dil ve öğrenim becerileri, meslek eğitimi için yeterli değilse meslek eğitiminden önce mesleki eğitime hazırlayıcı eğitime (VALMA) başvurulabilir. Daha fazla bilgiyi InfoFinland’ın Meslek eğitimi sayfasından okuyun.
Yüksek eğitim
İkinci derece eğitimden sonra yükseköğrenime devam edilebilir. Finlandiya’da yükseköğrenim uygulamalı bilimler üniversiteleri ve normal üniversiteler tarafından verilir. Yükseköğrenim okulları ve kurumları öğrenci seçimlerine kendileri karar verirler.
Yüksekokulda eğitim öğrenci için ücretsiz de olabilir ücretli de. Bir AB ya da AEA ülkesi vatandaşı veya bu ülkelerden birinin bir vatandaşının aile bireyi olunmadığı takdirde ve İngilizce lisans ya da yüksek lisans yüksekokul eğitim programı tamamlanacaksa dönem harcı ödenmelidir.
Daha fazla bilgi için InfoFinland’ın Finlandiya’da yabancı bir öğrenci sayfasını okuyun.
Meslek yüksekokulları
Meslek yüksekokulunda eğitim üniversite eğitimine nazaran daha uygulama odaklıdır. Eğitime işte öğrenme de dahildir Meslek yüksekokulu diploması 3,5-4,5 sene içinde tamamlanabilir. Bundan sonra eğitime devam edilmek ve lisans üstü meslek yüksekokulu programı tamamlanmak isteniyorsa önce eğitim programı ile aynı alandan üç sene boyunca iş deneyimi edinmek gerekir. Daha fazla bilgi için InfoFinland’ın Meslek yüksekokulları sayfasını okuyun.
Üniversiteler
Üniversitelerde eğitim bilimsel araştırmalara dayanır. Üniversite lisans diploması yaklaşık üç senede ve yüksek lisans diploması yaklaşık iki senede alınabilir. Üniversiteler bazı eğitim programlarında İngilizce öğretim verebilir. Yine de eğitim programlarının öğretim dili Fince ya da İsveççedir.
Master programı tamamladıktan sonra eğitime devam hakkı için başvurup doktora öncesi eğitimi ya da doktora eğitim programı tamamlanabilir
Daha fazla bilgi için InfoFinland’ın Üniversiteler sayfasını okuyun.
Eğitim için başvuruda bulunma
InfoFinland’ın Eğitim için başvuruda bulunma sayfasında Finlandiya’da ikinci derece eğitim ve yüksek eğitim için nasıl başvurulabileceği hakkında bilgiler vardır. Finlandiya’da okumayı planlıyorsanız InfoFinland’ın Finlandiya’da yabancı bir öğrenci sayfalarını da okuyun.
Diğer eğitim olanakları
Finlandiya’da diploma verilmeyen, her yaştan kişiye eğitim sunan birçok eğitim kurumu da vardır. Bu kurumların büyük bir bölümü yetişkinlere yöneliktir. Bu tür genel kültüre yönelik eğitim kurumları halk eğitim merkezleri, yetişkin eğitim merkezleri, yaz üniversiteleri, öğrenim merkezleri ve spor ve beden eğitimi merkezleridir.
Eğitim genel kültür verme amaçlıdır. Örneğin çeşitli dilleri, sanat dalları, elişi ve iletişim okuyabilirsiniz. Genelde eğitim öğrenciler için, az da olsa ücretlidir.
Bazı durumlarda bu eğitim kurumlarında öğrenim ücretsiz olabilir. Örneğin okuma yazma eğitimi ve başka bir dil eğitimi uyum sağlama planınızda onayladıysa, eğitimden ücret alınmaz.
Dil eğitimi
Fince veya İsveççe öğrenmek istiyorsanız konu hakkında daha çok bilgiyi InfoFinland’ın Fince ve İsveççe sayfasından okuyun.
Bir yanıt yazın