Tam bir listesi olmamakla birlikte Felemenkçede epeyce Türkçe alıntı kelime var. Yüzlerce olan bu sayı Türkiye’nin hiçbir zaman Hollanda kolonisi olmadığı ve Türkçe’nin Hollandaca ile yakından ilişkili bir dil olmadığı düşünülürse alışılmadık derecede yüksek bir sayıdır.
Türkçe alıntı kelimelerin çoğu, ticari ilişkiler sayesinde Hollandacaya girmiştir. Hollanda’nın altın çağında, 17. yüzyılda birçok ödünç kelime Hollandaca’ya girdi. Osmanlı imparatorluğu, erken Hollanda cumhuriyetinin önemli bir ticaret ortağıydı. Türkiye bugünlerde Hollanda için önemli bir ticaret ortağıdır. Hollanda yılda yaklaşık 5,5 milyar değerinde mal ve hizmet ihraç etmekte ve yılda yaklaşık 3,5 milyar değerinde mal ve hizmet ithal etmektedir. Bu ticaret büyümektedir. 2013 ile 2018 arasında yaklaşık %15 oranında büyümüştür, 2019 ticaret rakamları daha da güçlü bir artış göstermektedir.
Ticaretin önemli olduğu, Hollanda diline giren Türkçe alıntı kelimelerin türünden anlaşılabilir. Ödünç alınan sözcüklerin çoğu, Arapça veya Farsça gibi diğer dillerden ödünç sözcüklerdir ve ayrıca Felemenkçe aracılığıyla Rusça gibi (çoğunlukla Büyük Çar Peter sayesinde) diğer dillere ödünç sözcükler olarak verilmişlerdir. Veya tersine önce Fransızcaya, Fransızca aracılığıyla Felemenkçe’ye giren sözcükler mevcuttur. Hem Hollandalıların hem de Türklerin ticaret söz konusu olduğunda aracı gibi davranma eğiliminde olduklarını alıntı sözcükler bir nevi doğruluyor.
Hollandacaya geçen alıntıların daha sonraki bir kaynağı ticaret değil, Hollanda’da çok sayıda Türk göçmen veya onların soyundan gelenlerin varlığıdır.
Örneklerden bazıları arkaik bir formdur. Bazı kelimelerin Yunanca veya Bulgarca kökenli olabileceği iddia edilebilir, bazen tam kökenini söylemek zor olabilir. İşte arkasında İngilizce tercümesi olan birkaç örnek ve kelimenin Hollandaca olarak ilk kez parantez içinde onaylandığı yılla birlikte, bilindiği veya Dikke Van Dale sözlüğüne ilk resmi olarak girdiği zaman (bunlardan bazıları aynı zamanda ingilizceye de girmiştir. Hollanda – Türkiye ticari ilişkilerine teşekkür etmek lazım):
kazak (14. yüzyıl) – kazak
kaviaar (1481) – havyar
lale (1581) – lale
tulband (1601) – türban
kalabalık (1622) – kalabalık
muzelman (1622) – müslüman
çakallar (1653) – çakal
kiosk (1698) – kiosk
minare (1698) – minare
pilav (1698) – pilav
divan (1760) – divan
kanepe (1784) – kanepe
rakı (1824) – rakı
yoğurt (1843) – yoğurt
makrome (1929) – makrome
kebap (1992) – kebap
Ankara – Ankara
baklava – baklava
dolma – dolma
harem – harem
kahve – kahve
Ayrıca Felemenkçede Türkçe alıntı kelimeler veya Türkler ile ilgili birçok söz vardır, bu sözlerin bir kısmı oldukça eskidir.
Roken als een Turk. – Türk gibi sigara iç. Yani çok sigara içen biri.
Liever Türkler ve paaps. – Papacı olmaktansa Türk olmak daha iyidir. Yani Katolik olmaktansa Müslüman olmak daha iyi. Bu söz, İspanyollara karşı savaşan seksen yıllık bağımsızlık savaşına dayanıyor.
Bu yazı W.de Boer’in yazısından çevrilmiştir
Bir yanıt yazın