Türkiye, son günlerde Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Suudi Arabistan ve diğer körfez ülkeleri ile yeniden sıkı işbirliği adımları atmaya başladı. Adı geçen ülkelerden de beklentiler var: Ekonomik yatırımlar.
Özetlersek:
Türkiye, Körfez ülkelerinden yatırım planları yapıyor.
Türkiye-Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) ilişkilerindeki olumsuz havanın uzun bir sürenin ardından gerçekleştirilecek ziyaret ile düzeltilmesi bekleniyor. BAE Veliaht Prensi Muhammed bin Zayed el Nahyan’ın gerçekleşmesi beklenen Ankara ziyaretinde, ekonomiden ikili ilişkilere ve bölgesel konulara kadar birçok başlık bulunuyor.
Türkiye-BAE arasındaki ziyaret trafiği aslında geçtiğimiz yaz ayında hız kazanmıştı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan önce 18 Ağustos’ta BAE Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnoun Bin Zayed Al Nahyan’ı kabul etmiş, 31 Ağustos’ta ise Muhammed bin Zayed el Nahyan ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirmişti. Görüşmelerin ardından verilen olumlu mesajlar dikkat çekmişti.
Türkiye ile BAE ilişkilerinin bozulmasının geçmişi Mısır’da Abdülfettah es-Sisi’nin yönetimi ele geçirmesine dayanıyor. BAE’nin bu dönemde Sisi’yi desteklemesinin ardından Türkiye ile ilişkileri durma noktasına gelmişti.
Ankara – Abu Dabi ilişkileri, Türkiye’nin bu ülkeyi, 15 Temmuz 2016’daki darbe girişimine dolaylı destek vermekle suçlamasının ardından daha da olumsuz bir sürece girmişti. Türkiye, 2020 Ağustos’unda, Muhammed bin Zayed el Nahyan’ın danışmanlarından Muhammed Dahlan hakkında 15 Temmuz darbe girişimini finanse etmek, anayasal düzeni zorla değiştirmeye teşebbüs etmek gibi çok ciddi suçlamalardan dolayı Uluslararası Polis Teşkilatı’ndan (İnterpol) “kırmızı bülten” talebinde bulunmuştu.
Türkiye ve BAE, bölgesel krizlerde de karşı karşıya geldi. BAE, Mısır’la birlikte Libya’da General Halife Hafter yanlılarını desteklerken Türkiye de Trablus merkezli Ulusal Mutabakat hükümetini destekledi. Türkiye, BAE’yi Yemen’e müdahalesi, Filistin konusunda aldığı tavır ve İsrail’le diplomatik ilişkileri başlatması nedeniyle de eleştiriyor.
Aynı zamanda Katar’a uygulanan abluka da Türkiye-BAE ilişkilerinin gerilme noktalarından biri olmuştu. Bunların yanı sıra organize suç örgütü kurduğu gerekçesiyle hüküm giyen ve hakkında yakalama kararı bulunan Sedat Peker’in BAE’de bulunması da ikili ilişkileri etkileyen unsurlar arasında yer alıyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 18 Ağustos’ta verdiği demeçte, Ulusal Güvenlik Danışmanı Şeyh Tahnoun bin Zayed al Nahyan ile görüşmesinde BAE’den Türkiye’ye ciddi yatırım olasılıklarının ele alındığını kaydetmişti. Görüşmede Türkiye Varlık Fonu Başkanvekili ve Yatırım Ofisi Başkanı’nın da yer aldığını belirten Erdoğan, “BAE de buna göre adımlarını atmış olsun dedik. Kendileri de yanlarında zaten bu konularda sorumlu olan arkadaşları da getirdiler. Yol haritası üzerinde adımları kimler nasıl atacak belirledik. Çok ciddi bir yatırım hedefleri, yatırım planları var. İnanıyorum ki çok kısa zamanda Birleşik Arap Emirlikleri ülkemizde ciddi yatırımlara girecek” değerlendirmesini yapmıştı.
BAE de Türkiye ile daha derin ticari ve ekonomik bağlar kurmak istediğini duyurmuştu. Abu Dabi Yatırım Ajansı’nın Türkiye’de Getir ve Trendyol gibi şirketlerde yatırımları bulunuyor.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, “BAE ile buzlar eridi mi?” sorusuna da “Devletler arasında bu tür gidiş gelişler, iniş çıkışlar olabilir ve olmuştur da. Burada da benzer bazı durumlar oldu. Şu an itibarıyla yaklaşık birkaç aydır bizim istihbarat örgütümüz başta olmak üzere Abu Dabi yönetimiyle bazı görüşmeler yaparak bu görüşmelerle belli bir yere gelmiş bulunuyoruz” yanıtını vermişti. Erdoğan, Muhammed bin Zayed el Nahyan ile de görüşebileceğini kaydetmişti.
Bir not daha:
Mısır ile olan ilişkilerde bugüne kadar beklenen sonuçlar alınamadı. Ancak, Türkiye-Mısır ilişkilerinin eski günlere dönmesi için diplomatik çalışmalar bütün hızı ile sürüyor.
Suudi Arabistan ile olan ilişkilerde şu ana kadar beklenen gelişmeler sağlanmadı. Ancak, Mısır’da olduğu gibi Suudiler ’de de sıkı bir diplomatik atağı hayata geçirildi.
www.facebook.com/necdet.buluz