1.. Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi’nin (AKPM) sonbahar ve bu yılın son oturumu 27-30 Eylül günleri arasında Fransa’nın Strasbourg kentinde yapılacak. AKPM Basın servisine göre, gündemdeki ana maddeler iklim değişikliği olacak. AKPM heyetleri ilk gün Dağlık Karabağ ihtilafının Ermenistan ve Azerbaycan üzerindeki insani sonuçlarını da tartışacaklar. AKPM oturumlarına, bazı delegasyonlar video bağlantısı üzerinden karma bir formatta katılabilecek.
2. Ermeni alemi, 27 Eylül 2020 günü başlayan ve 44 gün süren Karabağ Savaşı’ nı ve savaşta kaybettikleri asker ve sivil kişileri anıyor. Bu konudki haberlerden bazıları aşağıya çıkarılmıştır;
** Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, Karabağ Ermeni Yönetimi lideri Arayik Harutyunyan ile yaptığı telefon görüşmesinde savaşın sonuçlarının giderilmesi sürecini ele aldı.
** Ermeni Devrimci Federasyonu Batı ABD Merkez Komitesi, yayımladığı bildiride özetle şunları söyledi; “…Bu yıldönümünü kutlarken, Milletimizin müdafaası için canlarını feda eden binlerce asker ve sivilin önünde başımızı eğiyoruz. Vatanımızı korumak ve savaşta kaybettiklerimizi bir kez daha geri kazanmak için mücadele ederken, milletimizi bir araya getiren birlik ve beraberlik ruhunun da galip gelmesini temenni ediyoruz. Parlamento içindeki ve dışındaki siyasi güçler, gelecekteki adımların Ermenistan ve Karabağ’ın çıkarına olması için birlikte çalışmalıdır…”
** Karabağ Ermeni Yönetimi, yayımladığı bildiride özetle şunları söyledi, “Bir yıl önce, 27 Eylül’de Azerbaycan, Türkiye’nin ve uluslararası terör gruplarının doğrudan katılımı ve desteğiyle, Karabağ’a karşı geniş çaplı bir savaş başlattı. 44 gün süren saldırı sırasında Azerbaycan, Artsakh halkına karşı uluslararası sözleşmelerle yasaklı kullanarak ekonomik ve sivil altyapılara ve çevreye büyük zarar verdi. Savaş sonucunda binlerce can kaybedildi ve Karabağ topraklarının çoğu işgal edildi. Suçlu üçlünün saldırganlığı, yalnızca bölgede Rus barış gücü misyonunun konuşlandırılmasıyla durduruldu. Askeri operasyonların sona ermesinden sonra bile, Azerbaycan devlet düzeyinde açıkça saldırgan, işgalci politikasını sürdürüyor, tüm anlaşmaları, uluslararası hukuk normlarını büyük ölçüde ihlal ediyor….”
** ABD’nin Ermenistan Büyükelçisi Lynne Tracy, 2020’de Azerbaycan’ın başlattığı 44 günlük Karabağ savaşının yıldönümünde Erivan’daki “Yerablur” (Üç Tepe) devlet askeri mezarlığını ziyaret etti. (NOT: Azerbaycan da şehit verdi, Bakü’ deki ABD Büyükelçisi de benzer ziyarette bulundu mu acaba, yoksa çifte standarta devam mı?.., o.tan)
** Tüm Ermenilerin Yüksek Patriği ve Katolikosu II. Karekin i, 27 Eylül’de kutlanan 44 günlük savaşın birinci yıldönümünde bir mesaj yayınladı. (NOT; Karekin, bir din kurumu için örnek olacak mesajında özetle şunları söylüyor; “….Halkımızın, Ermenistan sınırlarını, özgürce yaşama hakkını korumak için konsolidasyon ve ortak çabalar, nedeniyle yoğunlaşan sosyal sorunların üstesinden gelmesiini gerektirir… Bu vizyonla milleti birleştirmek, hoşgörüsüzlük ve dayanışmayı yenmek için çaba gösterelim. Millî-toplumsal hayatımızı kuvvetlendirelim, ümit, iman, sevgi ve adalet yollarını sağlam tutalım. Hayatlarını kaybeden kahramanlarımız, vatan savunucularımız için dua ediyor, yakınlarına tesell, yaralılara da şifalar diliyoruz…,o.tan)
3. İstatistik Komitesi’nden yapılan açıklamada, Ermenistan’daki ekonomik faaliyet endeksinin Ocak-Ağustos 2021’de 2020 yılının aynı dönemine göre % 4,9 arttığı belirtildi. Bu dönemde sanayi üretim hacmi %1, inşaat hacmi %7,3, Ticaret cirosundaki büyüme %7,1, hizmet hacmi (ticaret dışı) ise %5,3 arttı. Tüketici fiyat endeksi %6,4, sanayi üretim fiyatları endeksi %9,8 arttı, ancak elektrik üretim hacmi %1,5 azaldı. Bu yıl Ocak-Ağustos döneminde dış ticaret cirolarında %12,7 büyüme kaydedildi. Ermenistan’dan yapılan ihracat % 21,8, ithalat ise %7,7 arttı.
4. Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, BM Genel Kurulu’nun 76. oturumu çerçevesinde 25 Eylül’de Mısır Dışişleri Bakanı Sameh Shoukry ile bir araya geldi. Dışişleri Bakanları Ermeni-Mısır ilişkilerini iki dost halkın ve karşılıklı sempatiye dayalı asırlık tarihi-kültürel ilişkileri takdir ediyor, araslarındaki siyasi diyaloğu derinleştirecek adımlar atıyorlar.
5. Rusya Savunma Bakanlığı’nın bildirdiğine göre, Rus barışı koruma birliğine bağlı askerler, Dağlık Karabağ’da sınır çizgisi yakınında bulunan 27 hektarlık bir alandan 5 tarlada 500 tondan fazla üzümün güvenli bir şekilde toplanmasını sağladı. Martuni ilçesine bağlı Chartar, Machkalashen, Amaras yerleşimleri yakınlarındaki ve Askeran ilçesine bağlı Khramort köyündeki tarlalarda bir aydan fazla bir süredir Rus barış güçlerinin huzurunda hasat yapılıyor..
6. Ermenistan Dışişleri Bakanı Ararat Mirzoyan, BM Genel Kurulu’nun 76. oturumu çerçevesinde 25 Eylül’de Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres ile bir araya geldi. Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Ararat Mirzoyan’ın António Guterres’i BM Genel Sekreteri olarak yeniden atanmasından dolayı tebrik ettiğini söyledi. Muhataplar, Ermenistan ile çeşitli uzmanlaşmış BM organları arasındaki etkin işbirliğini övdüler. Bölgesel istikrar ve güvenlik konularında görüş alışverişinde bulundular. Mirzoyan, Azerbaycan’ın 2020 sonbaharında Dağlık Karabağ halkına karşı başlattığı saldırganlığın insani sonuçlarına dikkat çekerek, şu anda Azerbaycan’ın elinde bulunan Ermeni savaş esirlerinin ve esir sivillerin koşulsuz olarak ülkelerine geri gönderilmesinin zorunluluğunu ve BM insani yardım kuruluşlarının Karabağ’a engelsiz girişine duyulan ihtiyacı vurguladı. Bu bağlamda muhataplar, çatışma bölgesinde kültürel ve dini mirasın korunmasının önemini de vurguladılar.
7. Ermenistan Soruşturma Komitesi’nin büyük suçlar dairesi, “Azerbaycan tarafından Karabağ’ a karşı başlatılan saldırı savaşına ilişkin ceza davasıyla ilgili soruşturmasını, “27 Eylül 2020’de paralı askerlerin konuşlandırılması, yasaklanmış savaş ve mühimmat yöntemlerinin kullanılması, Karabağ sivillerine ayrım gözetmeksizin, önceden tasarlanmış ve koordineli saldırılar, sivil altyapıların ve nüfusun bombalanması ve uluslararası insancıl hukukun ağır ihlalleri konularında”sürdürüyor. Soruşturma Komitesi’ ne göre, savaş sonucunda Karabağ ve Ermenistan’dan 3781 asker ve sivil öldürüldü, 231 asker ve 22 sivilin akıbeti bilinmiyor.
8. Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, BM Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, bölge ülkeleriyle yapıcı bir diyaloga hazır olduğunu ifade etti. Paşinyan, şunları söyldi, “Bu bağlamda, rehinelerin ve diğer tutukluların iade sürecini bir an önce tamamlamayı öneriyoruz.Dağlık Karabağ sorununun çözümü için AGİT Minsk Grubu Eşbaşkanlarının himayesinde barış sürecinin yeniden başlatılması gerekiyor. Karabağ halkının kendi kaderini tayin hakkı güç kullanılarak engellenemez ve güç kullanımı ile sonucun çözüldüğü düşünülemez…”
9. Araştırmacı yazar Kadir Akın’ın ‘Saklı Tarihin İzinde: Osmanlı’da Modernleşme, Anayasa, Sosyalizmin Kökleri ve Ermeni Vekiller’ başlıklı kitabı Dipnot Yayınları’ndan çıktı. Akın’la kitabından yola çıkarak Osmanlı’nın son döneminde Ermeni siyasi partilerini ve Meclis-i Mebusan’daki Ermeni vekilleri konuştuk. (Not:Söyleşiye aşağıdaki linkten ulaşılabilir.,o.tan)
10. Avim Bülteni’ nde Sputnik Türkiye’ ye atfen yer alan haberin başlığı, “Aliyev: Bakü, Dağlık Karabağ’ın kaynaklarını sömüren yabancı şirketlerden hesap soracak”. Haber özetle şöyle; “Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmada, ‘Dağlık Karabağ ihtilafına değindi. Aliyev, yaptığı açıklamada, “Ermenistan, daha önce işgal altındaki toprakların altın ve diğer değerli metalleri de dahil olmak üzere doğal kaynaklarını yasa dışı bir şekilde sömürdü ve uluslararası pazarlara ihraç etti. Somut hakikatlere dayanarak, önceden işgal edilmiş topraklarda yasa dışı olarak Azerbaycan’ın doğal kaynaklarını sömüren ve başka yasa dışı faaliyetlerde bulunan farklı ülkelerden şirketler tespit ettik. Bu şirketler hakkındaki yasal işlemleri başlattık bile’ dedi.”
Bir yanıt yazın