İşin özüne bakalım:
Üretim giderek düşüyor. Tarım alanında destek bekleyen üreticiler “Destek verilmediği sürece üretimdeki düşüş sürecek. Yakında üretim diye bir şey kalmayabilir” uyarısı yapıyor.
Tarım alanlarının zenginleşmesi, üretimin artması için devlet olarak yapmamız gerekenler var. Yoksa pahalı malın önüne geçmek mümkün olamaz. Üretimin azlığı malın pahalı olmasını sağlıyor. Bir de girdilerdeki artış bu pahalılığı oluşturuyor.
Hemen her alanda olduğu gibi zeytin ve zeytinyağı alanında da üreticiler sıkıntılı. Zeytin ağacı zenginliğine kadar üretimde düşüş var. Üretenler de beklendiği kadar kazanç elde edemiyor.
Antalya Ticaret Borsası (ATB) zeytin hasadı öncesi Zeytin ve Zeytinyağı Sektörel Analiz Toplantısı düzenledi. Toplantıda zeytin ve zeytinyağı üreticilerinin sorunları masaya yatırıldı.
ATB Ar-Ge Sorumlusu Çetin Salman moderatörlüğünde düzenlenen toplantıya Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Dr. Mustafa Tan, Muratpaşa Ziraat Odası Başkanı Nazif Alp, Manavgat Ziraat Odası Başkanı Rasim Metin, ATB Meslek Komitesi Üyeleri, Tarım ve Orman Müdürlüğü, Çevre ve Şehircilik Müdürlüğü, ASAT, BATEM, BAKA, ANTBİRLİK, ATAK, ATSO, BAGEV, ilçe ziraat odalarından temsilciler ile zeytin ve zeytinyağı üreticileri katıldı.
Ulusal Zeytin ve Zeytinyağı Konseyi Başkanı Dr. Mustafa Tan, zeytin ağacı sayısını son 15 yılda yüzde 50 artıran Türkiye’nin dünya ölçeğinde en fazla zeytin ağacı diken ülke olduğunu söyledi.
Tan, Türkiye’nin zeytin ağacı varlığının 188 milyon, zeytin üretiminin de 1 milyon 200 bin ton civarında olduğunu kaydetti. Son 15 yılda zeytinyağı üretiminin artarak 120 bin tondan 200 bin tona ulaştığını kaydeden Tan, “Anavatanı Anadolu olan zeytin misafir gittiği İtalya, İspanya gibi ülkelerde baş tacı edilmiş. Bizde ise kendi evinde misafir gibi. Zeytini tekrar ülkemizde liderlik koltuğuna oturtmak istiyoruz” diye konuştu.
Bir de şu var:
Ürettiğimiz zeytinyağları dış ülkelere çok ucuza satıyoruz. İtalya, İspanya gibi ülkeler bu zeytinyağları paketleyip, kendi markaları ile dünyaya daha pahalıya pazarlıyorlar. Her alanda olduğu gibi bu pazarda da aracılar kazançlı çıkıyor.
Türkiye’nin zeytinde dünya ikinciliğini hedeflediğini dile getiren Tan, “Eğer böyle bir hedefimiz varsa zeytinde desteklere devam etmek lazım. Dünyada desteksiz yürüyen zeytincilik yok. Avrupa Birliği (AB) sadece üretim yardımları bakımından zeytinyağına 1.3 Euro yardım yapıyor. Bu bir kilogram zeytinyağına 13 TL destek demek. Bizde ise 11 kuruş, bir lira bile değil. Bu rakamlarla nasıl rekabet edeceğiz” diye konuştu. Tan, zeytin pirim desteğinin en az 5 lira olması gerektiğini söyledi.
Antalya’nın zeytincilikte parlayan bir yıldız olduğunu dile getiren Tan, Türkiye’nin zeytin ağacı varlığının yaklaşık yüzde 3’ünün bulunduğu Antalya’da 5 milyonun üzerinde zeytin ağacı olduğunu, 55 bin ton zeytin üretimi yapıldığını, 9 bin ton da zeytinyağı üretildiğini kaydetti. Tan, “Antalya’da ağaç sayısına oranla ülke geneline göre daha fazla zeytin üretiliyor. Genç ağaç sayısı ve verimlilik oranının yüksek olması avantajı” dedi.
Antalya’nın coğrafi işaretli Tavşan Yüreği Zeytini’nden elde edilen Tavşan Yüreği Zeytinyağı’nın oleakantal seviyesinin çok yüksek olduğunu belirten Dr. Mustafa Tan, “Zeytinyağı olarak da coğrafi işaret alabileceğiniz bir ürün” dedi.
Zeytinyağının fiyatı düşük
Zeytinyağı fiyatlarını da değerlendiren Mustafa Tan, İspanya’da sızma zeytinyağının üretici fiyatının 3.34 Eurro olduğunu belirtirken, bizde üreticiden 28-30 TL’ye alındığına dikkat çekti. Tan, diğer bitkisel yağlardaki fiyat artışına dikkat çekerken, zeytinyağının da hak ettiği fiyattan alıcı bulması gerektiğini ifade etti.
Tarım ve Orman Müdürlüğü Bitkisel Üretim ve Bitki Sağlığı Şube Müdürü Safinaz Arslan da, bölgedeki zeytin varlığıyla ilgili bilgi verirken, geçen yıl Mayıs ayında yaşanan aşırı sıcaklık nedeniyle bazı bölgelerde yüzde 30-50 arası rekolte kaybı yaşandığını belirtirken, “Geçen yıl zeytinde yok yılıydı. Verimimiz ağaç başı 12 kilograma kadar düşmüştü. Bu yıl ise zeytinde var yılı” dedi. Arslan, Manavgat yangınında bölgede 500 bin zeytin ağacının zarar gördüğünü belirtirken, “Toplam ağaç sayısına baktığımızda yüzde 10 kaybımız var” dedi.
Arslan, zeytin ağacı başta olmak üzere defne, keçiboynuzu gibi yanan ağaçların telafisi için çalışma yaptıklarını söyledi.
www.facebook.com/necdet.buluz