Türk Dış Politikası Kronolojisi

Kaynakçalı Türk Dış Politikası Kronolojisi (1919-1938)

Olaylar kronolojisi niçin önemlidir ve gereklidir? Bir çalışma, bir tez, bir makale ve bir madde oluşturabilecek konular ele alınıp ortaya konulabilmektedir. Ancak en azından bir madde ve makale konusu oluşturmayan bilgiler, tarihin satır aralarında kaybolup gitmekte ve unutulup yok olmaktadır. İşte bu tür kronolojik çalışmaların faydası, kısa bir madde dahi oluşturamayan bilgilerin kronolojik olarak göz önünde bulundurulması yanında genel veya özel olayların kronolojik tarihi seyrini bir bütün olarak görebilmektir. Bu çalışmada, tarihte hiçbir ayrıntı gözden kaçmasın anlayışıyla, Mustafa Kemal Atatürk liderliğinde, yeni Türkiye Cumhuriyeti ekseninde, 1919-1938 arası dönemin dış politika olayları, genel hatlarıyla kronolojik bir şekilde ele alındı. Dönemin dış politikasının daha kolay anlaşılacağı, daha net görüleceği kanaatiyle, devam eden veya etmeyen, tekrar eden veya etmeyen her olay ve politika ve bunların yönü, kronolojik olarak verilmeye, böylece bu dönemin hangi gün ve yılında ne yoğunlukta nasıl bir dış politika ve faaliyet yapıldığı kronolojik olarak gösterilmeye çalışıldı. Çalışma hazırlanırken 1919-1938 dönemi Türk dış politikasına kaynak oluşturan kitapların yanında pek çok araştırma eserler ve makaleler sayfa sayfa titizlikle tarandı. Bunun yanında Mustafa Kemal Atatürk’ün meclis konuşmaları ve Meclis tutanaklarından istifade edildi. Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi’nden konuyla ilgili elde ettiğimiz arşiv belgeleri de taranarak kronolojiye eklendi. Bilgilerin alındığı kaynaklar, her kronoloji metninin sonuna parantez içinde gösterildi. Kronoloji, çok ince ve hassas çalışmayı gerektirmektedir. Bir metot çerçevesinde Türk dış politikası olaylarını kronolojik ve toplu bir şekilde biraraya getirmek ve sunmanın, dönemin Türk dış politikası açısından faydalı olacağı ve Atatürk’ün dış politika seyrinin daha iyi anlaşılacağı düşüncesiyle bu eser ince, titiz ve yorucu bir çalışma sonucu ortaya kondu. Buna rağmen bu tür çalışmalarda gözden kaçan hatalar ve eksiklikler olabilmektedir. Dolayısıyla bu çalışma, dönemin dış politika kronolojisini tümüyle eksiksiz içermektedir anlamına gelmemektedir.