BAŞKENT ANKARA BAROSU SEÇİMLERİ
Türkiye Cumhuriyeti’nin Başkenti “Ankara Barosu”, çeşitli kereler ve değişik nedenlerle, tam bir senedir ertelenen seçimli 66. Olağan Genel Kurulu’nu nihayet 19 Eylül 2021 Pazar günü yapabilecek.
Binlerce kişinin katılımı ile, bir çok açılışlar, toplantılar, siyasi parti genel kurulları yapılmış olmasına rağmen, Ankara ve İstanbul gibi büyük İl’lerin Baro genel kurulları, tutarsız ve değişik nedenlerle bir sene boyunca ertelendi. Doğrusu; seçimlerin neden ertelendiğine, Avukatlar olarak bizler de “akıl-sır” erdirebilmiş değiliz. Ancak bu ertelemede; savunma, tam olarak “savunma” görevini yapamadı, kamu oyununa ulaşamadı ve bilgilendiremedi.
ADALET MÜLKÜN TEMELİDİR
Adalet üzerine söylenen çok sayıda özlü sözler vardır. Bunlardan birisi; bütün adliye binalarında ve duruşma salonlarında yazılı olan “Adalet Mülkün Temelidir” sözüdür. Buradaki “mülk” sözcüğü “ülke, devlet” anlamına gelmektedir, yani söylenmek istenen şey, ülkenin temeli olan adalet sağlamsa yani adil ve güvenilir ise, ülke-devlet ayakta kalacaktır. Aksi takdirde temeli çürük olan bir binanın yıkılması gibi ülkeyi bekleyen büyük tehlikeler vardır.
ADALETİN ÜÇ TEMEL AYAĞI
Ülkenin temeli olan Adaletin üç temel ayağı, dayanağı vardır. Bunlar “Avukat, Hakim, Savcı” olarak betimlenir. Bu üç temel ayaktan “Hakim ve Savcılar’ın” seçim, atama ve özlük işlerini yapan “Hakimler ve Savcılar Kurulu-HSK” üyelerinin seçimleri, siyasiler tarafından yapılmaktadır. Bu kurula bir yüksek kurul olma vasfı çok görüldüğü için isminin başından “Yüksek” kelimesi de çıkarılmıştır. On bir üyeden oluşan kurulun üç üyesi Cumhurbaşkanı tarafından, diğer üyeleri Büyük Millet Meclisi tarafından seçilir. Kurulun başkanı, iktidar partisine mensup olan Adalet Bakanıdır. Böylece, üç temel ayaktan ikisi olan Hakim ve Savcılar sağlama alınmış olmaktadır.
SIRA GELDİ BAROLARA VE AVUKATLARA
Önce; kamu kurumu niteliğindeki kuruluşlar ve meslek örgütlerinin adından, “Türk” ve “Türkiye” sözcükleri çıkarılmak istendi. İlk gündeme gelen “Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği-TMMOB”nin adında yer alan “Türk” kelimesi ve “Türkiye Barolar Birliği-TBB” adında yer alan “Türkiye” sözcüğünün kaldırılması istemi oldu. Biraz da zamanlama erken olduğu için bunda pek başarılı olunamayınca, bu adımdan vaz geçilmedi ama süreç ertelendi. Bu kez amaç; ismin değiştirilmesinden önce, kurum ve kuruluş yapısının değiştirilerek, mesleki örgütlenmeyi çözmek, parçalamak ve zayıflatmak oldu.
ÇOKLU BARO
Türkiye’de her İl’de, o İl’in adı ile anılan bir tek “Baro” vardır. Ankara Barosu, İstanbul Baro’su gibi. Baroları bölmek için getirilen yeni sistem ile, üye sayısı 5.000’i geçen her İl’de, sonraki her 2.000 Avukat için “yeni bir Baro” oluşturmasına kapı açıldı. Böylece büyük İl’lerde Baro’lar bölünerek ikinci, üçüncü Barolar kurulabilmesi isteniyordu.
Yeni açılacak Barolar için neden 3.000 veya 4.000 değil de 5.000 rakamı baz alındı? Çünkü yeni yasal düzenleme yapıldığı dönemde Türkiye’de İl bazında 5.000’i aşkın Avukat üyesi olan yalnızca üç İl vardı. Bunlar sırasıyla “İstanbul, Ankara ve İzmir Baro’ları” olup, düşünüş ve yerel yönetim olarak iktidarın en fazla başını ağrıtan üç İl Baro’su idi. Bu Baro’ları bölüp, parçalamak yoluna gittiler. Çok uzun uğraşılarına ve kamu Avukatlarına yeni Barolara girme yolunda yaptıkları baskılara rağmen başarılı olamadılar.
Bünyesinde 51.621’i aşkın Avukat barındıran, yalnız Türkiye’nin değil, dünyanın en büyük barolarından olan İstanbul’da, yaptıkları hesaba göre, 25 adet yeni baro kurulabileceklerini düşünürken, ön gördükleri 2.000 rakamını ancak bir iki kişi ile aşarak 2.ci Baroyu zorlukla kurabildiler. Bütün zorlama ve vaatlere rağmen Ankara ve diğer İl’lerde hiç başarılı olamadılar, İstanbul’da yeni kurulan Baro’da uzun ömürlü olmayacaktır.
BAROLAR BİRLİĞİNDE DELEGE OYUNU
Yeni yasa ile getirilen önemli değişikliklerden biri, Avukatların ve Baroların üst örgütü olan “Türkiye Barolar Birliği’nin” başkan ve üyelerinin seçimine etkili olacak,”seçmen Avukatların yani delegelerin” sayısında yapıldı.
Barolar her Genel Kurulunda; Başkan ve yönetimlerini ve Barolar Birliği seçimine katılarak oy kullanacak “delegeleri” seçerlerdi. Senelerden beri uygulanan sistemde, Baroya kayıtlı olan “her 300 Avukat için bir delege” seçilirdi ve doğal olarak üye sayısı çok olan Barolar, Birlik seçimine daha çok delege ile katılırlardı. Yeni sistemde getirilen en büyük değişiklik ile “artık her 300 üye için değil, her 5.000 üye için” bir delege seçilmesi kuralı getirildi. Bu değişiklik, üye sayısı 5.000’i geçen üç İl Barosunu etkiliyordu. Bu Barolar; Ankara, İstanbul ve İzmir Barolarıdır. Yakın zamanda bu üç Baroya Antalya Barosu eklenmiştir. Zaten amaç, bu büyük Baroları etkisiz konuma getirerek, Baro yapılanmasına, seçimlerine ve Barolar Birliği seçimlerine etkili olmaktır.
Böylece büyük Baroların delege sayısı büyük ölçüde düşürülmüş, kolları kesilmiş oluyordu. Her Baronun üye sayısına bakılmaksızın 3 delegesi olacak ve sonraki her 5.000 Avukat için bir delege daha seçilecek. Bu sisteme göre bir hesap yaparsak; 300 üyesi olan bir Baro 3 delegeye sahip olacak, 5.000 üyesi olan Baro ancak 4 delege ile seçime katılacak. Aradaki büyük oransızlığı görmek için, derin bir matematik bilgisine ihtiyaç olmadığı açıktır.
ERTELENEN SEÇİMLER
Yapılan bunca değişikliğe rağmen, beklenen sonuç alınamadığı için sivil toplum örgütlerinin, kamu kurumu niteliğindeki serbest meslek kuruluşlarından olan Baroların seçimleri sürekli olarak ertelendi.
Ülkemizde, salgın hastalık koşullarına ve yasaklara rağmen; siyasi parti Kongreleri yapılıyor, cami açılışları yapılıyor, miting ve temel atma törenleri yapılıyor ama ne hikmetse, sivil toplum örgütlerinin ve Baroların Genel Kurulları sürekli olarak yasaklanıyor ve yapılamıyordu. Yasaya göre Ekim 2020 yılında yapılması gereken Baro seçimleri, aradan yaklaşık olarak 1 yıl geçmesine rağmen, alınan her yeni seçim tarihinde, değişik nedenler gösterilerek yasaklanıyordu.
ŞİMDİ GELİN DÜŞÜNELİM
Türkiye’de en fazla Avukat’ı olan ikinci İl olarak, 2020 yılı sonu itibariyle 9.339 kadın, 10.571 erkek olmak üzere toplam 19.910 Avukat’ı barındıran, Türkiye Cumhuriyeti’nin Başkenti “Ankara Barosu”, çeşitli kereler ve değişik nedenlerle, tam bir senedir ertelenen seçimli 66. Olağan Genel Kurulu’nu nihayet 19 Eylül 2021 Pazar günü yapabilecek.
Bu noktaya gelişde, Baro’ların da önemli kusur ve ihmalleri var. Bir senedir ertelenen seçimlerin bu alt yapısını ve ulaşılmak istenen amacı Barolar, kamuoyuna anlatamadılar. Anlatmak için yeterli bir gayret dahi göstermediler. Seçimlerin bu kadar yaklaşmasına rağmen adaylarını, kurullarını, kurallarını tam olarak belirleyemediler. Kamu ile paylaşmak bir yana, meslekdaşları ile bile paylaşamadılar. Adaletin üç temel ayağından biri olan Barolar ve Avukatlar üzerinde planlanan oyunlar ile yeteri kadar mücadele edemediler, etmediler. Kimler aday, kaç aday var, adayların gelecek için düşünce, plan ve çalışma yöntemlerinin neler olduğu bilinmiyor. Seçime katılmadığı için ceza almak istemeyen Avukatlar, sandık başına gidecek ve ellerine tutuşturulan bir oy pusulasını sandığa atacaklar.
Şimdi gelin bütün adliye binalarında ve duruşma salonlarında yazılı olan “Adalet Mülkün Temelidir” sözünün ne kadar gerçeği yansıttığını ve ülkemizde adaletin geldiği durumu düşünelim.
Av.A.Erdem Akyüz
Ankara Barosu Avukatı
Hukukun Egemenliği Derneği
Onursal-Kurucu Genel Başkanı
Bir yanıt yazın