1.. İngiltere hükümeti bir basın açıklamasında, İngiltere, Dağlık Karabağ içindeki ve çevresindeki mayınların temizlenmesine yardımcı olmak, bölgeyi güvenli hale getirmek, yaralanmaları önlemek ve geçen yılki saldırının ardından hayat kurtarmak için 500.000 pound sağladı. Birleşmiş Milletler Kalkınma Programına verilen fonlar, Dağlık Karabağ ve çevresinde mayın temizliğini desteklemek ve kirlenmiş arazileri insan kullanımı için güvenli hale getirmek için eğitim ve personel temini konusunda yardımcı olacak.
2. Dünyanın dört bir yanındaki Ermeniler, Artsakh (Dağlık Karabağ) <sözde> Cumhuriyeti’nin bağımsızlığının 30uncu yıldönümünü kutluyor. 2 Eylül 1991 tarihinde Dağlık Karabağ ve Şahumyan Halk Vekilleri Bölgesel Konseylerinin ortak oturumunda, eski Dağlık Karabağ Özerk Oblastı ve Şahumyan bölgesi sınırları içinde Dağlık Karabağ <sözde> Cumhuriyeti ilan edildi. 10 Aralık 1991 tarihinde ise Sovyetler Birliği’nin resmi olarak çöküşünden birkaç gün önce, Dağlık Karabağ’da, nüfusun ezici çoğunluğunun, %99,89’unun Azerbaycan’dan tam bağımsızlık lehinde oy kullandığı bir referandum yapıldı. Ardından gelen parlamento seçimlerinde ilk hükümeti oluşturan Dağlık Karabağ Cumhuriyeti Parlamentosu seçildi. Bağımsız Karabağ hükümeti, Azerbaycan’ın askeri saldırıları ve abluka koşulları altında görevini yerine getiriyordu..
3. Ermenistan eski Cumhurbaşkanı Serj Sarkisyan, 2 Eylül’de kutlanan Artsakh (Dağlık Karabağ) <sözde> Cumhuriyet Bayramı dolayısıyla bir mesaj yayınladı. Sarkisyan, “Hiçbirimiz 1921’de Ermenistan’ın bir başka parçasının olduğunu unutmamıştık. Stepanakert’teki Dağlık Karabağ merkez ve Shahumyan bölge konseyleri, Artsakh merkezli Ermenilerin tarihi anavatanlarında hayatta kalmalarını sağlama yolunda ilk önemli adımdı. Aylar sonra, bu belgeyi Dağlık Karabağ’ın bağımsızlığının yeniden sağlanmasına ilişkin referandum izledi. Tüm Ermenilerin desteğiyle hızla gelişen Artsakh’ta dikkate değer bir devlet kurma kampanyası başlatıldı” dedi.
4. Artsakh <sözde> Cumhuriyeti’nin birinci Cumhurbaşkanı, Ermenistan’ın ikinci Cumhurbaşkanı Robert Koçaryan, Artsakh <sözde> Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını kutlama mesajı gönderdi. “Artsakh <sözde> Cumhuriyeti Bağımsızlık Günü’nü içtenlikle kutluyorum. 44 gün süren savaş sonucunda <sözde> Artsakh ciddi kayıplar verdi ve şu anda belirsizlikle karşı karşıya. Kendi topraklarınızda yaşama ve gelişme konusundaki sarsılmaz iradeniz, Artsakh devletini korumanın garantisidir. Durumun ciddiyetini anladığınızdan eminim. Artsakh <sözde> Cumhuriyeti’ni savunmak için her şeyi birlikte yapmalıyız.”
5. Dağlık Karabağ <sözde> Cumhuriyeti’nin İlanı Bildirgesi… Dağlık Karabağ Oblastı ve Shahumian bölge halk meclislerinin ortak oturumunda, Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi ve Shahumian bölgesi sınırlarında Dağlık Karabağ <sözde> Cumhuriyeti ilan edildi. Dağlık Karabağ <sözde> Cumhuriyeti’nin İlanı, SSCB yasalarına ve ayrıca uluslararası belgelerde yer alan insanların kendi kaderini tayin hakkına uygun olarak kabul edildi. Daha sonra, referandum hakkını kullanarak ve Sovyetler Birliği mevzuatında yer alan yasal statüleri sorununu gündeme getiren DKC Halk Vekilleri Konseyi, bağımsızlık referandumu düzenlemeye karar verdi. 10 Aralık 1991’de kayıtlı seçmenlerin %82,2’sinin katıldığı bir referandum yapıldı. Seçmenlerin %99,89’u DKC’nin Azerbaycan’dan bağımsızlığından yanaydı. Referandumun sonuçları, demokrasisi ve şeffaflığı bağımsız uluslararası gözlemciler tarafından onaylandı. Deklarasyonun tam metni web sitesinde yer alıyor…
6. Ermenistan Dışişleri Bakanlığı Perşembe günü Artsakh (Dağlık Karabağ) <sözde> Cumhuriyeti’nin ilanının 30. yıldönümü dolayısıyla bir açıklama yaptı. Açıklama şöyle:
“30 yıl önce, 2 Eylül 1991’de, Bir Birlik Cumhuriyeti’nin SSCB’den Ayrılmasıyla İlgili Sorunların Çözümüne İlişkin SSCB Yasası temelinde, Dağlık Karabağ Özerk Bölgesi’nin tüm düzeylerinden milletvekillerinin ortak oturumu ve Shahumyan bölgesi, demokratik değer ve ilkelere dayalı bir devlet inşasının temellerini atan Dağlık Karabağ <sözde> Cumhuriyeti’ni ilan etti.
7. BDT Avrasya Entegrasyonu ve Yurttaşlarla İlişkiler Komitesi Birinci Başkan Yardımcısı Konstantin Zatulin, Artsakh (Dağlık Karabağ) <sözde> Cumhuriyeti’nin ilanının 30. yıldönümüne ait yayımladığı mektup ile, özet olarak, “Rusya, Dağlık Karabağ Ermeni halkının tarihi toprakları üzerinde aşağılanmasına izin vermeyecek. Geçen yıl Dağlık Karabağ Savaşı’ nda yaşanan savaşın olmaması gerektiğine inandığını ve bu kanlı çatışma sonucunda Rus ve Ermeni halklarının çok şey kaybetti. Bütün dünyada olduğu gibi Stepanakert’te ve Erivan’da da halk bilmelidir ki Rusya, Ermeni halkının tarihi topraklarında cezasız kalmasına izin vermeyecek. Bunun garantisi, Dağlık Karabağ’ daki Rus barış gücünün varlığıdır” dedi.
8. Ermenistan, 15 Eylül-15 Aralık tarihleri arasında ihtiyat askerler için eğitimler düzenleyecek. İlgili karar hükümet tarafından bugün alındı. Eğitime 576’sı er, 107 astsubay ve 186 askeri memur olmak üzere toplam 869 vatandaş katılacak. İhtiyat askerler için üç aylık bir eğitim daha önce 25 Ağustos’ta başladı ve 25 Kasım’a kadar devam edecek.
9. Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Moskova Devlet Uluslararası İlişkiler Enstitüsü’ndeki öğrencilerle yaptığı bir toplantıda, Dağlık Karabağ sorununa da değindi. ”Rusya, Azerbaycan cumhurbaşkanları ve Ermenistan başbakanı tarafından imzalanan anlaşmalar var. Bu anlaşmalar, liderlerin tüm ulaşım altyapısı ve ekonomik bağların önündeki engelleri kaldırma konusundaki önerilerini netleştiriyor. Bu çalışma bir günlük değil, devam ediyor. Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan liderleri buna kişisel olarak katılıyor. Ermenistan Rusya’nın müttefikidir. İki ülkenin çok zengin bir ikili gündemi var: karşılıklı ziyaretler, büyük projelerin uygulanması, ekonomik işbirliğinin geliştirilmesi gibi” dedi.
10. Avim Bülteni’ nde Ermeni Haber Ajansı’ na atfen, “ Lavrov: Ermenistan – Azerbaycan sınırındaki sorunun uzun vadeli çözümü sınırların belirlenmesi ve çizilmesiyle mümkün” haberi şöyle, “ Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, Ermeni mevkidaşı Ararat Mirzoyan ile düzenlenen ortak basın toplantısında Ermenistan-Azerbaycan sınırındaki sorunların siyasi-diplomatik yollarla çözülebileceğini, uzun vadeli çözümün ise ancak sınırların belirlenmesi ve çizilmesi ile mümkün olacağını açıkladı. Mirzoyan ile yapılan görüşmede bu sürecin hızlı bir şekilde uygulanmasının nasıl sağlanacağından bahsettiğini söyleyen Lavrov, Güney Kafkasya’da barış, güvenlik ve istikrarın güçlendirilmesi konularına büyük önem verdiklerini ifade etti. Rusya Dışişleri Bakanı, 9 Kasım 2020 tarihinde Rusya, Ermenistan ve Azerbaycan arasında varılan ve ihtilafın durdurulmasını ve siyasi çözüm sürecine dönmesini sağlayan üçlü anlaşmasının uygulanması konusunda Ermenistan Dışişleri Bakanı ile ayrıntılı değerlendirmede bulunduklarını kaydetti. Lavrov, “Ermeni savaş esirlerinin iade sorunlarının nihai çözümü ve mayın tarlalarının haritalarının teslim edilmesi de dahil olmak üzere, Yerevan ve Bakü arasındaki ilişkilerde gerginliğe neden olan faktörlerin ortadan kaldırılmasına dikkatimizi dağıtmamaya karar verdik. AGİT Minsk Grubu Eşbaşkanlarının sonraki faaliyetlerine ihtiyaç duyulduğu teyit edildi” ifadelerini kullandı.