Somali’ye Türkiye’den Tam Destek, Bir Somaliliden Tam Köstek

Bugün  yayınlanan çok satan bir gazetenin manşeti   aşağıdadır: “THK uçaklarına 4 milyon bulamıyorlar ama Somali’ye 30 milyon dolar hibe diyorlar.”

Somali, Kızıldeniz’in giriş noktasında  bir ülke olup,  stratejik  konumdadır. Kuzey Somali şehirleri ilk defa Portekizler tarafından işgal edilmiş, Memlukler   Portekizleri durduramamıştır.  Kuzey Somali Osmanlıların idaresine girince 19’ncu yüzyıla kadar Osmanlı’nın kontrolünde kalmış,  bölge daha sonra Mısır’a verilmiş, ardından İngiliz denetimine geçmiştir. Somali tarihinin 16. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar olan dönemi, “Kuzey Somali’de Osmanlı Hâkimiyeti (1559-1916)” Salah, Mohamed Osman’ın  2015, Eskişehir) Osmangazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Yüksek Lisans tezinde ayrıntılı olarak  ele alınmıştır. )

Ankara Kızılay’da Sümer  Sokak tamamen olmasa bile Somalililerin açtıkları işyerleri ile doludur. Kızılay’a gittiğinizde  Somalili göçmenleri çok sık görebilirsiniz.  Somali’den gelen öğrenciler  ve sığınmacılar, Ankara’nın göbeği olan Kızılay’daki iki sokağı kendi ülkelerine çevirmişler. Somali dilinde tabelalar asarak, lokanta, kafe, berber, butik, kuaför ve marketler açmışlar. Tıpkı bizimkilerin Almanya’da açtıkları   gibi.

Türkiye Somali’ye 30 milyon dolar yardım yapma kararı alırken bir Somalili Türkiye aleyhine, Ermeniler lehine  ABD Temsilciler Meclisi’nde oy kullanmıştır.  

ABD’de sözde Ermeni soykırımı karar tasarısı ile yaptırım tasarısı Temsilciler Meclisi’nde oylanırken  dikkat çekici  bir durumla karşılaşılmıştır. ABD’deki ara seçimlerde, Demokrat Partili Müslüman adaylar Arap kökenli Rashida Tlaib ile Ilhan Omar ABD’nin Michigan ve Minnesota eyaletlerinden Temsilciler Meclisi üyeliğine seçilmişlerdir. Böylece  Tlaib ve Omar ABD Kongresi’nin ilk kadın Müslüman üyeleri olmuşlardır.  Ilhan Omar ile  Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın birlikte çekilmiş fotoğrafı  yukarıdadır.

Türkiye Somali’ye büyük destek veren  ülkedir. Kuraklık ve beraberinde açlık yaşayan Afrika ülkelerine daha önce insani yardımda bulunan Türk Kızılay’ı, kuraklığın yeniden hayati risk oluşturmasıyla birlikte kapsamlı bir insani yardım operasyonuna başlamıştır. Bu kapsamda 2011 yılından bu yana insani yardımda bulunduğu Somali’ye  destek olmaktadır. 

Türkiye  1991 yılında tek taraflı olarak bağımsızlığını ilan eden Somaliland Bölgesel Yönetimi ile Somali Federal Hükümeti arasındaki görüşmelerde 2013 yılından bu yana kolaylaştırıcı rol üstlenmiştir. Mogadişu Uluslararası Havalimanı ve Mogadişu Limanı halen Türk firmaları tarafından işletilmektedir. Türk şirketlerinin Somali’deki yatırımlarının toplam değeri 100 milyon dolardır. 1992 yılından  sonra  1,092 Somali vatandaşı Türkiye burslarından yararlanarak Türkiye’de yükseköğrenim görmüştür.

Buraya kadar madalyonun bir yüzüdür.

Diğer yüzü ise Türkiye’ye bir derstir. ABD Başkanı Biden  Ermeni tehcirine “soykırım” deyince hükümet tarafından Biden’a   gereken şekilde cevap verilmemiştir. Bu  ifadede  ABD’deki Ermeni lobisinin büyük etkisi vardır. Zaten seçim sürecinde hem Biden hem de yardımcısı Kamala Harris seçmene  seçilirlerse  soykırım diyeceğini açıklamış, seçildikten sonra da  Biden sözünü tutmuştur.

Şimdi,  Somali’ye yardım ile ABD’de sözde Ermeni soykırımının tanınması arasında ne gibi bir ilişki var sorusu akla gelecektir. ABD’de Temsilciler Meclisi’nde yapılan oylamada  hayır oyu veren 11 Temsilciler Meclisi üyesi arasında iki  Müslüman üye yoktur. Üstelik bunlardan biri Filistin kökenlidir.  Filistin’e verilen büyük desteğe rağmen Filistin kökenli üyeye  Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın gösterdiği yakınlığın  bir anlamı olmadığı  ortaya çıkmıştır. Cumhurbaşkanı  BM Genel Kurulu’nda  Filistin haritasını göstererek Filistinlilere sahip çıkmıştır ama  Filistin kökenli Temsilciler Meclisi üyesi Rashida Thalib  Türkiye aleyhine oy kullandığı için Ermeni kuruluşu ANCA tarafından  onurlandırılmıştır.

Tlalib, kendisine gönderdiğim  “Deputy Rashida Tlaib, Photographs of nine Turkish citizens who lost their lives to vote against the bill that you use Turkey is attached”  mesajıma cevap  bile   vermemiştir.

Türkiye aleyhine oy kullanan bir diğer temsilci ise Somali kökenli İlhan Omar’dır. Asırlık Türkiye Cumhuriyeti,   Tlalip ve  İlhan Omar’ın oyuna muhtaç olmamalıydı. Çünkü Filistin 401 yıl (1516-1917), Somali ise 361 yıl (1554-1885) Osmanlı egemenliğinde kalmıştır.  Bu  sürede Osmanlı kendi dilini  bölge halkına  öğretememiştir. Oysa İngiltere, Fransa, İspanya ve hatta küçük Portekiz bile sömürgelerine kendi dillerini öğretmiştir. İngilizce 53, Fransızca 29, İspanyolca 20 ülkenin resmi dilidir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan ile  fotoğraf çektiren  Temsilciler Meclisi üyesi Somali kökenli Ilhan Omar (D-Minn.)    24 Nisan 2020 tarihinde soykırım kararına verdiği desteği tweetlemiştir: “Minnesota ve dünyadaki Ermenilere kayıp yaşamları yas tutmak için katılıyorum ve Ermeni halkının olağanüstü dayanıklılığını onurlandırıyorum.”

ABD’ye  Somali’li bir mülteci olarak gelen  Ilhan Omar (D-Minn.) Temsilciler Meclisi’ndeki oylamada  “evet” oyu vermiştir:  “Soykırımın hesap verilebilirliği ve tanınması siyasi bir mücadelede kullanılmamalıdır. İnsanlığa karşı yapılan tarihsel suçların gerçek bir kabulü, 20. yüzyılın hem soykırım soykırımlarını hem de bu ülkede yüz milyonlarca yerli insanın hayatını alan, transatlantik köle ticareti ve Amerikan yerlilerinin soykırımı gibi daha önceki toplu katliamları içermelidir.”

Türkiye koronavirüsle mücadele eden Somali’ye askeri kargo uçağı Koca Yusuf ile ilaç ve tıbbi koruyucu ekipman gönderirken Somali kökenli Ilhan Omar’ın  (D-Minn.) Türkiye aleyhine  oy kullanması unutulmamalıdır.  Somali’ye yardım gönderilirken hiç kimse İhan Omar’a bu durumu  hatırlatmak istememiştir, benden başka:

“Turkey is sending military cargo plane Koca Yusuf, with medicine and medical protective equipment to Somalia, which is fighting coronavirus, while Somali-born Ilhan Omar (D-Minn.) The United States is using y against Turkey, but no one who sends aid to Somalia wants to remind Ilhan Omar of this situation for this reason.”

İlhan Omar sekiz yaşındayken Somali’deki Mogadişu’dan kaçmış ve Amerika Birleşik Devletleri’ne  gitmeden önce Kenya’da bir mülteci kampında dört yıl yaşamıştır. 1995’te mülteci olarak Virginia, Arlington’a yerleşmiş ve daha sonra Minneapolis’e taşınmış, 2000 yılında ABD vatandaşı olmuştur. İlhan Omar’a  o dönemde gönderdiğim e postam aşağıdadır. 

 Ilhan Omar, North Dakota State üniversite mezunudur.  Minnesota Demokrat Çiftçi İşçi Partisi üyesidir. 2009 yılında Ahmed Nur Said Elmi ile evlenmiştir. Siyasete Demokratik Parti ile atılan  Omar, Minnesota’dan seçimlere katılarak ABD tarihinde Temsilciler Meclisi’ne giren ilk başörtülü milletvekili olmuştur.

Türkiye’de Sümer Sokak’ta işyeri açan, Türkiye’ye okumaya gelen Somalili öğrencilerin İlhan Omar’ın aşağıdaki adresine  tepkilerini göndermelerini bekliyorum: “Turkey has opened its arms to us. We are pleased to live in Turkey. But, as Somalis living in Ankara, we condemn your voting yes to the so-called Armenian genocide bill.” (Türkiye bize kucağını açtı. Biz Türkiye’de yaşamaktan memnunuz. Ama sizin sözde Ermeni soykırım tasarısına evet oyu vermenizi  Ankara’da yaşayan Somaliler olarak kınıyoruz. , Mailing Address: Human Assistance & Development International Inc.  (HADI Inc.) P.O. Box 4598 Culver City, CA 90231 U.S.A.