Suriye 10 yıldır savaş batağında. Bu süre içinde ülkeden 6,5 milyon sivil topraklarını terk etti, mülteci oldu. Türkiye halen 4 milyona yakın Suriyeli sığınmacıya ev sahipliği yapıyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’nin insani yardımlara öncülük ederek, terör örgütlerine karşı ön safta yer alarak ve diplomatik süreçlere aktif katkı sunarak Suriye’de gerekeni yapabilecek tek ülke olduğunu kanıtladığını belirterek, “Biden yönetimi, kampanya döneminde verdiği sözleri tutarak, Suriye’deki trajediyi sonlandırmak ve demokrasiyi müdafaa etmek için bizimle birlikte çalışmalıdır.” ifadelerini kullandı.
Burada açıklanan konu, Suriye’de siyasi adımın atılması çağrısıdır.
Her ne kadar AB ülkeleri Suriye konusunda kolları sıvıyorlarsa da Suriye’de barışın sağlanmasında Amerika ve Rusya’nın rolü önemlidir. Türkiye de bölgede önemli bir ülkedir.
Cumhurbaşkanı, bu dönemde Türkiye’ye övgüler yağdıran ülkelerin, kısmen koronavirüs salgınının etkisiyle Suriye’de yaşanan insani krizi unutuverdiğini belirterek, “İç savaş, Batı’nın bir sonraki vicdani krizine dek ‘bayat haber’ statüsüne geri döndü. Demokrasi, özgürlük ve insan haklarının yeniden moda olduğu şimdilerde insanlığın Suriye’deki icraatları, samimiyetimizin nihai ölçüsü olacaktır. Bölgede barış ve istikrarın yeniden tesis edilmesinin, Batı’nın Türkiye’yi samimi ve güçlü bir şekilde desteklemesine bağlı olduğuna inanıyorum.” değerlendirmesini yaptı.
Savaşı sonlandırmak için herhangi bir çözüm üretmediği için eleştirilen Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin son gündeminde Suriye vardı. BM Suriye Özel Temsilcisi Geir Pedersen, geride kalan on yılın ardından Suriye halkının yaşadığı dramın, acıların hala dinmediğini belirterek, “Suriye için tek yol siyasi çözüm” dedi.
Pedersen, son on yılda yaşanan trajedide, Suriyeliler’in hapishanelere atıldığını, kaçırıldığını, işkence gördüğünü, kafeslerde dolaştırıldığını söyledi. Özel Temsilci Pedersen, Suriye’deki savaşın iki dünya savaşı kadar uzun sürdüğünü, ülkede yaşanan trajedinin tarihe karanlık bir sayfa olarak geçeceğini ve Suriyeliler’in bu yüzyılın en büyük kurbanı olduğunu söyledi.“Tarihe karanlık bir sayfa olarak geçecek”
Ülkedeki evlerin, hastanelerin ve okulların hava saldırıları, varil bombaları ve roket ateşi ile yok edildiğini belirten Pedersen, “Halk tükenmiş ve harap olmuş bir sağlık sistemi ile baş etmeye çalışıyor, çocukların çoğu hiçbir zaman savaşsız bir gün yaşamadı. Birçoğu yiyecek, ilaç ve eğitimden yoksun” dedi.
Pedersen, geride kalan on yılda uyumsuz siyasi vizyonlar arasında herhangi bir uzlaşma ya da hükümet ile muhalefet arasındaki görüşmelerde gerçek bir ilerleme olmadığını, Suriye Hükümeti, muhalefet ve önemli uluslararası aktörlerin yalnızca neyi başarmayı umduklarını değil, aynı zamanda ülkede ateşkes ve siyasi çözüm çağrısı yapan 2254 sayılı kararı nasıl ilerletebileceklerini de belirlemeleri gerektiğini vurguladı.
Pedersen, Suriye halkının tam on yıldır aralarında kimyasal silahlar da olmak üzere her türlü şiddeti yaşadığını belirterek,” Suriyeliler’in on yıldır karşılaştıkları şiddet ve aşağılamalar karşısında yaşadıkları acıları sizlere hatırlamak istiyorum” dedi.
Güvenlik Konseyi toplantısına katılan 15 ülkenin temsilcilerinin yaptığı konuşmalarda ortak nokta ülkedeki trajediyi sonlandırmak için siyasi çözümün sağlanması oldu. Ülkeler şu mesajları verdi:” Ortak nokta siyasi çözüm.”
ABD: “Suriye halkının yanındayız. Şiddete son verilmesi, zulümlerin bitmesi ve bu çatışmanın sonlanması için siyasi bir çözüm çağrısında bulunuyoruz.”
Rusya: “Güvenlik Konseyi’nin 2254 sayılı kararı Suriye’deki çatışmayı sona erdirmek için geçerli tek yol haritasıdır. Rusya, Suriye’nin egemenliğine, toprak bütünlüğüne, siyasi bağımsızlığına ve Suriyeliler’in geleceklerini kendilerinin belirleme hakkına saygı duyar.”
Fransa: “İnsani yardım, Suriye’de işlenen suçlar için cezasızlığa karşı mücadele, uluslararası hukukun savunulması ve Güvenlik Konseyi kararları da dahil olmak üzere bu trajik zamanlarda tüm Suriye halkının yanındayız.”
Meksika: ‘‘On yıldır süren Suriye savaşında artık şiddete yeter, çözüm askeri değil siyasi olmalıdır.”
Çin: ‘‘Ülkedeki çatışmalar, yabancı işgalleri, terörizmin Suriye halkına on yıl boyunca getirdiği acılardan üzüntü duyuyoruz. Suriye liderliğinde bir siyasi süreçle savaşı sona erdirmek için daha fazla çaba sarf edilmesi çağrısında bulunuyoruz.”
Vietnam: “On yıldır süren krizin ardından, Suriyeli taraflar ve uluslararası muhataplar arasında güven arttırıcı önlemlerin ve diyaloğu teşvik etmenin hayati önemini vurguluyoruz. Suriye’de çözüm için uluslararası birlik sağlanmalı.”
necdetbuluz@gmail.com
www.facebook.com/necdet.buluz