“Atatürk klasik müzik ve halk müziğini yasaklatmıştı…”
Bu ağızlarda sakız haline gelen yalanı son olarak TV’de birkaç gün önce de bir profesör hanımın ağzından duyduk.
Evet 1934 yılında klasik müzik radyolardan 8 aylığına kaldırıldı. O günlerde Atatürk’ün “Bu musiki bizim heyecanımızı ifade etmekten uzaktır”, gibi sözleri çok işitiliyordu. O yıl Meclis açış konuşmasında da bu konuya değinince İçişleri Bakanı Şükrü Kaya’nın emriyle radyolarda alaturka çalınması yasaklandı. Resmi yasak yoktu. 8 ay sonra Atatürk’ün emriyle normale dönüldü…
Karar hemen yurt çapında eleştirilere yol açtı. Atatürk de rahatsızdı eleştirilerden. Bir gün tiyatro sanatçısı Vasfi Rıza Zobu’yu Köşk’e davet etti. Yemek sonrası ondan bir oyunda söylediği “Ah o güzel gözlerine hayran olayım” şarkısını söylemesini istedi. Vasfi Rıza şarkıyı okudu. Atatürk şöyle dedi:
– Şu okunan ne güzel bir eser, ben de zevkle dinledim. Ama bir Avrupalıya bu eseri, böyle okuyup da bir zevk vermeğe imkân var mı? Ben alaturka konusunda yanlış anlaşıldım. Ben demek istedim ki, bizim seve seve dinlediğimiz Türk bestelerini, onlara da dinletmenin çaresi bulunsun, onların tekniği, onların ilmi ile, onların sazları, onların orkestraları ile, çâresi her ne ise… Biz de Türk musikisini milletlerarası bir sanat haline getirelim…
Yapılan zorlama doğrudur, değildir o başka.Ama amaç açıktır, Türk müziğini uluslararası bir değer haline getirmek. Atatürk’ün TÜRK HALK MÜZİĞİNİ yasakladığı ise, koskoca ve adi bir YALANDIR.
Türk halk müziğini geliştirilmesi için en önemli adımlar O’nun döneminde atılmıştır. Anadolu besteciler tarafından taranmış, yurdun en ücra köşelerine kadar Türk ezgileri toplanıp kayda alınmıştır.
NOT: Değerli sanatçı Sezen Aksu birbirinden güzel besteler yaptı. Bunları çok güzel seslendirdi. Bu besteleri youtube’a girerek bir de İngiliz Kraliyet Filarmoni orkestrasından çok sesli olarak dinleyiniz. Kat kat güzelleştiğini, uluslararası bir değer kazandığını göreceksiniz.
Adnan Saygun, Ulvi Cemal Erkin, Cemal Reşit Rey, Hasan Ferit Alnar, Necil Kazım Akses gibi besteciler de Türk ezgilerini çok sesli hale getirerek dünya orkestralarında çalınır hale getirmişlerdir. Atatürk’ün istediği işte buydu.
Melih Aşık
Bir yanıt yazın